1,5 milyon metrekare ormanımız artık orman değil

16 Eylül 2022 Cuma günü Resmi Gazete’de 6088 Karar Sayısı ile yayımlanan Cumhurbaşkanı Kararı ile Balıkesir, Kütahya, Bingöl, Bolu, Çorum, İzmir, Kastamonu, Rize, Sinop, Mersin ve Karabük illerinde bulunan bazı alanları orman sınırları dışına çıkarıldı. Bu kararla birlikte bir seferde orman sınırları dışına çıkarılan alan yüzölçümü 1,545,122 metrekare yani 1,545 dönüm oldu.

Kararın gerekçesi Anayasaya aykırı şekilde 6831 sayılı Orman Kanununa eklenen 16 ncı madde.

Bu maddeye göre, bilim ve fen bakımından (ki bu tanım tartışmalı) orman olarak muhafazasında hiçbir yarar görülmeyen ve tarım alanına dönüştürülmesi de mümkün olmayan yerler ile üzerinde yerleşim yeri bulunan ya da yerleşim yeri oluşturulması uygun olan taşlık, kayalık, verimsiz ve fiilen orman vasfı taşımayan alanlardan, sınırları Cumhurbaşkanınca belirlenen alanlar, Cumhurbaşkanınca belirlenecek usul ve esaslara göre Orman Genel Müdürlüğünce orman sınırları dışına çıkarılarak tapuda Hazine adına tescil edilebiliyor.

Bu gerekçeye uygun olduğuna karar verilerek bir buçuk milyon metrekare arazi bir seferde ormanlık alan sınırları dışına çıkarıldı. 23 adet farklı büyüklüklerde, 226 metrekare gibi büyük ihtimalle orman içine yapılmış yapıları içeren küçük arazilerden; 509 bin metrekare gibi bir mahalleyi içeren ciddi büyüklükteki araziler sözkonusu olan.

Bölgeden görüştüğüm muhtarlardan, arazilerin ormanlık alan sınırları dışına çıkarılması için kendileri başvuranlar olduğu gibi; ekiplerin gelip çalışma yaptığını, ormana yakın olan ve artık orman özelliğini kaybetmiş bazı küçük yüzölçümlü araziler için görüşlerinin alındığını, ama bu kadar büyük alanlara dair bilgileri olmadığını söyleyenler de oldu.

Henüz Cumhurbaşkanı kararından haberleri yoktu ve umarız bizleri olumsuz etkileyecek bir durumla karşılaşmayız temennilerini ilettiler.

Orman sınırları dışına çıkarılan arazilerden bazıları

1. Balıkesir, Bigadiç, Kozpınar Mahallesi 127/1 Ada/Parsel: 220 bin 559 metrekare 128/1-A Ada/Parsel: 3 bin 777 metrekare
   
2. Balıkesir, Dursunbey, Çiftçi Mahallesi: 509 bin 63 metrekare. Büyük arazilerden biri Çiftçi Mahallesi’nde.
   
3. Balıkesir, Kepsut, Şeremetler Mahallesi: 86 bin 138 metrekare.
   
4. Balıkesir, Savaştepe İlçesi, Cumhuriyet Mahallesi: 21 bin 728 metrekare.
   
5. Bingöl, Merkez, Aşağıakpınar ve Yukarıakpınar Köyü: 622 bin 704 metrekare. En büyük alana sahip olan arazi bu 2 köyün sınırları içerisinde.
   
6. Bolu, Mudurnu, Taşkesti, Karacasumandıra Köyü: 101 Ada 3 parsel numaralı alan 19 bin 789 metrekare ve üzerinde yapılar olduğu görülüyor.

   Bolu’nun sesi yerel gazetesi, Karacasumandıra Köyü’nün orman sınırları dışına çıkarıldığını yazdı ki, köy doğal güzelliği ile tanınıyor

   Bolu Gündem Gazetesi’nin haberine göre bu karara Orman Genel Müdürlüğü itiraz etti ve bahse konu alanın tekrar ormanlaştırılabileceğini belirterek geri tahsisini istedi. Halbuki 6831 sayılı yönetmeliğe göre müdürlüğün bu araştırmaları zaten yapmış olması gerekiyordu.

7. Mersin, Tarsus, Kurbanlı Mahallesi: 16 bin 630 metrekare
   
8. İzmir, Seferihisar, Sığacık Mahallesi: 3030 Ada 1 Parsel numaralı alan 328 metrekare. Bu arazinin üzerinde bir ev olduğu görünüyor, belli ki orman içine yapılmış ve artık orman arazisinden çıkarıldı.
   
9. İzmir, Seferihisar, Sığacık Mahallesi: 3032 Ada 9 Parsel numaralı alan 443 metrekare. Bu arazinin üzerinde de bir yapı var gibi görünüyor.
   

Sığacık’ta parseli belli olmayan 2bin 194 metrekarelik arazinin de böylesi bir yerde olması muhtemeldir ve o bölgede arazilerin ne kadar değerli olduğu bilinmektedir.

Yeni yerleşim alanları mı kurulacak?

Bu karardan sonra ormanlık alan sınırları içinde yeni yerleşim alanları kurulabileceğine yönelik endişeler var. Araziler üzerinde yapılacaklarla ilgili o bölgelerde yaşayanların onayının alınıp alınmayacağı da ayrı bir merak konusu.

Üzerinde yapı görünen arazilerde bazı mülk sahiplerine özel düzenleme yapıldığı, adrese teslim kararlar olduğu şüphesi de duyulabilir, bu yapılar kimlere ait ayrı bir araştırma konusu ama orman sınırlarından çıkarılan alanların yerleşim yerlerine yakın olması yapılaşma amaçlı olduğunu gösteriyor.

Çevre Bilimci Prof.Dr.Tuncay Neyişçi, yangın riskini önemli ölçüde artıracağı ve yangın durumunda mal ve can güvenliği nedeniyle yangınla mücadeleyi çok güç ve pahalı hale getireceği gerekçeleriyle de orman içi ve bitişik alanların yapılaşmaya açılmasının çok riskli olduğunu düşünüyor. Yaşadığımız orman yangınlarında bu durumun örneklerini çokça gördük.

TOKİ Sosyal Konut Projesi mi?

Bu arazilerin henüz açıklanan TOKİ Sosyal Konut Projesinin uygulanacağı alanlar arasında olma ihtimali de konuşuldu. Kontrol ettiğimde, direkt aynı mahalleyi işaret eden bir arazi göremedim ama yakın mesafede olan mahalleler var. Bu alanlar biribiri ile ilişkilendirilebilir mi bunu ancak projeler kesinleştikten sonra görebileceğiz.

Örneğin, sosyal konut alanı olarak belirlenmiş olan Balıkesir, Savaştepe İlçesi, Karacalar Mahallesi ile Balıkesir, Savaştepe İlçesi, Cumhuriyet Mahallesindeki orman arazisi arasında yaklaşık 7 km mesafe var, ikisi ilişkilendirilebilir mi, emin değilim.

Bir diğer sosyal konut alanı Balıkesir, Bigadiç, Çavuş Mahallesi ile ormanlık alan sınırından çıkarılan Balıkesir, Bigadiç, Kozpınar Mahallesi arasındaki mesafe 17 kilometre. Bu mesafe için de bir ilişki kurmak anlamlı görünmüyor.

Bütün senaryoları bir kenara bırakırsak, hangi amaçla olursa olsun yaklaşık 1 Milyon 545 bin metrekare ormanlık alanımız artık orman statüsünde değil ve farklı amaçlar için kullanılabilecek. Ülkemizde rant amaçlı kullanım normalleştirildiği için de iyi niyetli düşünemiyor ve kamu yararına bir beklenti içinde olamıyoruz. Bu defa yanılsak keşke.