Ekonomi

IMF’nin sebebi ziyareti: stand-by olmasa da siyaseten anlam taşıyor

IMF’nin Türkiye’ye gelecek ve muhtemelen Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’le görüşecek olması, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın IMF’yle de buzları eritme hamlesi olarak yorumlanabilir.

Uluslararası Para Fonu (IMF) yazılı bir açıklama yaparak Türkiye’nin Fon’dan mali yardım talebinde bulunmadığını bildirdi. IMF”nin Türkiye sayfasında 28 Ağurtos’ta yayınlanan açıklama şöyle

* “Bir IMF teknik ekibi, Madde IV Konsültasyonuna hazırlık amacıyla Türk yetkililerle görüşmelerde bulunmak üzere Eylül ayı sonunda Türkiye’ye rutin bir ziyaret gerçekleştirecektir. Bu ziyaret aynı zamanda son ekonomik gelişmeler, görünüm ve makro mali politikalar hakkında görüş alışverişinde bulunmak için bir fırsat olacaktır. IMF, Türk yetkililerden Fon’dan mali yardım talebinde bulunmayı düşündüklerine dair herhangi bir işaret almamıştır.”

Türkiye’nin ekonomik krizden çıkmak için IMF ile bir stand-by anlaşmasını düşündüğü iddialarını doğrulamayan açıklama, Türkiye’ye gelecek IMF heyetine dair haber ve yorumlar üzerine yapıldı. (*)

Ne olmuştu?

IMF’den üst düzey bir heyetin Türkiye’ye geleceği haberini gazeteci Erdal Sağlam önce 26 Ağustos’ta YouTube kanalında yayınladı, 27 Ağustos’ta da 10Haber sitesinde yazdı. Sağlam, ziyaretin zaten her yıl en az bir kez yapılan rutin ziyaretlerden olduğunu vurguluyor, ancak bu kez IMF’nin iktidar, “muhtemelen” Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek tarafından davet edildiğini bildiriyordu.

Bakanlık 27 Ağustos öğle saatlerinde bir açıklama yaparak heyetin geleceğini doğruladı; ancak kendilerinin davet etmediğini söyledi. Bu “teknik ve rutin” bir ziyaretti, henüz kendilerine belli bir tarih için resmî başvuru da yapılmamıştı. IMF’de yeni bir ekip vardı ve bu yeni ekip ülkeyi ve paydaşlarını tanımak istiyordu. Büyütülecek bir şey yoktu.

IMF’nin olaylı ziyareti

Geçmişte iktidarın IMF’nin bu tür teknik ziyaretlerine sert tepki göstermişti. Örneğin dönemin IMF Türkiye Masası Şefi Donal McGettigan’ın Eylül 2019’da Ankara’da -rutin olduğu üzere- muhalefet temsilcileri, CHP’den Faik Öztrak ve İYİ Parti’den Durmuş Yılmaz ile de görüşmesine Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ve AK Parti temsilcileri ağır eleştiriler yöneltmişti. Bu tepkileri hatırlatan CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu ise Erdoğan’ın yeniden seçilmesi durumunda “IMF’nin kapısına gideceğini” öne sürmüştü. IMF’ye davetin iktidardan gidip gitmediği ayrıntısı o nedenle önem taşıyor.

Erdoğan ekonomik krizden çıkış için ihtiyaç duyulan dış mali kaynak için IMF’ye başvurmaya siyasi ve ideolojik nedenlerle karşı olduğunu defalarca söyledi.

Öte yandan YetkinReport’un ulaştığı hükümet-dışı mali kaynaklar da IMF’nin hükümet daveti değil, kendi planlaması gereği Türkiye ziyaretini planladığını doğruluyor.

Bu ziyarette yeni Türkiye masası şefinin bulunup bulunmayacağı henüz kesinlik kazanmış değil. Ancak Bakanlığın açıklamasındaki “değişiklikler ve yeni üyeler” ifadesinin açılımı, Misyon Şefi dahil IMF Türkiye Masasında ciddi bir kan değişiminin olduğu. Dolayısıyla IMF heyeti gerçekten kalabalık, toplamda 10 kişiyi bulabilir, YetkinReport’un edindiği bilgilere göre.

Şimşek görüşürse neyin işareti?

İsminin açıklanmasını istemeyen bir bakanlık kaynağı, eğer randevu istenirse Şimşek’in de heyeti kabul edebileceğini söyledi.

Bu bir tutum değişikliği sayılmalı.

Çünkü IMF’nin olaylı 2019 ziyaretinden sonra Berat Albayrak da Nurettin Nebati de -ve onları örnek alan bürokratik kademeler de IMF heyetlerine randevu vermemişti. Bunun tek örneği, gazeteci Sağlam’ın da hatırlattığı üzere Merkez Bankası görevi sadece dört ay sürebilen Naci Ağbal olmuştu.

Dolayısıyla ziyaret görünüşte “teknik ve rutin” olsa da Erdoğan’ın Hazine ve Maliye’yi Şimşek’e, Merkez Bankasını ise Hafize Gaye Erkan’a emanet etmesinden bu yana mali politikalar ve para politikalarında başlayan değişim çerçevesinde siyaseten bir anlam taşıyor. Erdoğan’ın IMF’yle de buzları hamlesi olarak yorumlanabilir.

Ortada bir davet yoksa, bir başvuru da yoksa şu anda IMF’yle bir destek kredisi, stand-by anlaşması ufukta görünmüyor. Ama sırf bu tutum değişikliğiyle anlayışın artık değiştiği izlenimini vermek açısından IMF’nin Şimşek ve diğer kamu yetkilileriyle görüşmesi, ziyareti sadece teknik ve rutin olmaktan çıkarıyor.

Heyetin Cumhurbaşkanı Cevdet Yılmaz’ın Eylül’ün ilk yarısına tarih verdiği Orta Vadeli Ekonomik Programın ilanı ardından, Eylül’ün ikinci yarısında Ankara’da olması bekleniyor.

Not

* 28 Ağustos 2023, saat 17.07’de güncellenmiştir.

YetkinReport

Recent Posts

Merkez Bankasının faiz düşürme kararı ve önündeki üç büyük belirsizlik

Yazının başlığı Merkez Bankasının 23 Temmuz toplantısında politika faizini yüzde 46’dan yüzde 43’e düşürme kararını…

2 saat ago

Kolay ölümler ülkesinde 10 can da orman yangınında gitti

Eskişehir Valiliği, Seyitgazi ilçesi yakınlarındaki ormanlık alanda 23 Temmuz’da çıkan orman yangınında 5’i orman işçisi,…

10 saat ago

Suriye, Türkiye’den askeri destek istedi, Ankara SDG’yi yine uyardı

Milli Savunma Bakanlığı kaynakları 23 Temmuz’da Suriye’nin Türkiye’den askeri destek istediğini duyurdu. Bakanlık geçen hafta…

1 gün ago

New York Times’taki vicdansız Gazze yazısı üzerinden bir Siyonizm analizi

The New York Times gazetesi 22 Temmuz’da “No, Israel Is not Committing Genocide in Gaza-…

1 gün ago

Ukrayna-Rusya ve İran-Avrupa görüşmeleri iki gün arayla İstanbul’da

Ukrayna-Rusya ateşkes ve İran-Avrupa nükleer görüşmeleri Türkiye’nin ev sahipliğinde bu hafta iki gün arayla yine…

2 gün ago

Irak boru hattı anlaşması bitti, enerji denkleminde yeni sayfa açılıyor

Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan Türkiye’nin 50 yılı aşkın süredir yürürlükte olan Kerkük–Yumurtalık Ham Petrol Boru Hattı…

3 gün ago