ABD raporu: Hayvan ithalatı artacak, et ve süt fiyatlarına yansıyacak mı?

Amerika Tarım Bakanlığı’nın (USDA) Türkiye hayvancılığı ile ilgili yeni raporuna göre Türkiye’de büyükbaş hayvanlar 2024 yılında daha da azalacak ancak et üretimi artacak, Türkiye hayvancılıkta ithalata daha da bağımlı hale gelecek.

Ancak ithalat et ve süt fiyatlarındaki artışı durdurabilecek mi?

Gazeteci Ali Ekber Yıldırım’ın Tarım Dünyası sitesindeki haberine göre ABD Tarım Bakanlığı tarafından yayınlanan rapora göre Türkiye’de yetiştiricilerin artan maliyetler sebebiyle hayvanlarını planlanandan önce kesmeleri nedeniyle Türkiye’de büyükbaş hayvan varlığı 2024 yılında azalacak.

Rapora göre buna karşılık sığır eti üretimi artacak ve üretim bu talebi karşılamadığı için et ve süt fiyatları yükselecek.
Ağustos ayında kıymanın kilosu 300 liradan satılıyor. Bu rakam 2022 yılı fiyatlarının tam 2,5 katı.

Fiyat artışını kontrol altına almak için geçtiğimiz yıl besi sığırı ve sığır eti ithalatına geçici olarak izin verilmişti. Raporda “ancak bu müdahaleler henüz tüketicilere anlamlı bir rahatlama sağlamadı,” ifadesi yer alıyor.

Artan yem fiyatları

Rapora göre hayvan yemi son birkaç yılda ikiye hatta üçe katlandı, ancak sütün çiftlik fiyatı yalnızca yüzde 35 arttı. Bu sebeple çiftçiler süt ineklerini satmaya başladı.

Hayvan varlığının azalması ile birlikte et süt fiyatları hızla arttı. Bunu dengelemek için hükümet 2023 yılnda besi sığırı ithalatına izin verdi, ancak ithalat rakamları fiyatları frenlemeye yetmedi.

Bu sebeple rapor canlı hayvan ithalatının 2024 yılında da süreceğini öngörüyor. Uruguay, Çek Cumhuriyeti ve Macaristan’dan besilik sığır, Almanya, Danimarka ve Çek Cumhuriyeti’nden ise daha az miktarda süt damızlık hayvanı ithal edildi.

Geçtiğimiz yıllarda Brezilya’dan ithal edilen hayvanlarda hastalık çıktığı tespit edilmiş, hayvan ithalatı ile ilgili tartışmalar başlamıştı.

Hayvan ithalatı Artacak

Yıldırım’ın haberine göre “mevcut piyasa koşulları göz önüne alındığında, 2023’ün geri kalan aylarında ve 2024’te ithalatın hızının artması bekleniyor.

2024 yılı için sığır ihracatının önceki yıla göre değişmeyerek 2 bin baş civarında olması öngörülüyor. Başlıca ihracat pazarları Azerbaycan ve Irak gibi komşu ülkeler olarak kalması muhtemel.

2023 yılında sığır eti ithalatının önceki yıla göre neredeyse dört kat artarak 9 bin 100 ton olması bekleniyor. Hükümetin yerli üreticileri korumak için ithalatı kısması nedeniyle 2024 yılında sığır eti ithalatının yıldan yıla daralarak 6 bin tona düşeceği tahmin ediliyor.”

Dışa bağımlılık, enflasyon

Habere göre raporda özellikle yem sorunu ele alınıyor.

Rapora göre:

“Hayvan yetiştiricileri, artan yem, gübre, işçilik, elektrik ve yakıt girdi fiyatları nedeniyle artan üretim maliyetleriyle mücadele etmeye devam ediyor. Hem süt hem de besi sığırı çiftçileri, özellikle de küçük çiftçiler, toplam çiftlik harcamalarının yaklaşık yüzde 80’ini oluşturduğu için yem maliyeti konusunda özellikle hassastır. TÜİK’e göre hayvan yemi fiyatları bu yıl iki kattan fazla arttı.

Yem maliyetlerinin artmasının temel nedenlerinden biri TL’nin ABD doları karşısında değer kaybının sürmesi ve Türkiye’nin ithal yeme bağımlılığıdır. Geçen yılın Ağustos ayından itibaren TL, dolar karşısında değerinin yarısını kaybetti. Geçtiğimiz yıl Türkiye’de üretilen 27 milyon ton karma yemin yaklaşık yarısının ithal hammaddeden üretilmesi nedeniyle karma yemin fiyatı bu dış ekonomik baskılara karşı özellikle hassastır.

Yem maliyetlerinin artmasına katkıda bulunan yerel yem üretimindeki azalma gibi başka faktörler de var. Yıllık kaba yem üretiminin 60 milyon ton olduğu tahmin edilirken, yerel uzmanlar talebin yaklaşık 72 milyon ton olduğunu tahmin ediyor.”

Haberin tamamını bu linkten okuyabilirsiniz