Ölüm kampları mı, yaşatmak mı? Sokak hayvanları tartışması büyüyor

Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) önümüzdeki Haziran ayında sokak hayvanlarının barınaklarda bakımı ve sahiplendirmeleri ile ilgili yeni bir kanun teklifini ele alacak. Teklif, özellikle 30 gün boyunca sahiplenilmeyen hayvanların yaşamına son verilmesi ile ilgili madde sebebiyle tepkiyle karşılanırken, tartışma TBMM’ye taşındı.

Tasarının önümüzdeki hafta Meclis’e gelmesinin planlandığını belirten AK Parti Sözcüsü Ömer Çelik, tartışmalara değinerek, “Bu adı üstünde taslak. Toplumda zıt talepler var. Henüz üzerinde çalışılıyor. Önümüzdeki hafta Meclis’e gelmesi planlanıyor. Çalışma henüz tamamlanmadı” dedi.

Hayvanları Koruma Kanunu’nda değişiklik yapılmasını öngören teklif, Tarım ve Orman Bakanlığı ile Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından hazırlandı. Teklife göre belediyelerin barınaklarındaki köpeklerin fotoğrafları çekilerek internet sitelerinde sahiplendirme ilanı yayınlanacak. 30 gün boyunca sahiplenilmeyen köpeklerin yaşamına son verilecek.

AK Parti hükümeti yetkilileri ve teklifi savunanlar, kanun teklifinin gerekçesi olarak, tekil örnekler üzerinden yürütülen sokak hayvanlarının saldırganlığına ilişkin tartışmaları gösteriyor.

Sokak hayvanlarının “uyutulması”

2004 yılında yürürlüğe giren 5199 Sayılı Hayvanları Koruma Kanunu, sahipsiz hayvanların bakımının yerel yönetimlerin sorumluluğunda olduğunu belirtiyor.

Yasanın 6. Maddesi’ne göre, sahipsiz hayvanların öldürülmesi yasak. Bu hayvanların belediyeler tarafından kurulan hayvan bakımevlerine götürülmesi ve burada kısırlaştırılıp, rehabilite edildikten sonra öncelikle alındıkları ortama geri bırakılması gerekiyor.

Getirilen yeni teklife göre, belediyelerin hayvan barınaklarındaki köpeklerin fotoğrafları çekilecek ve bu fotoğraflar internet üzerinden sahiplendirme ilanlarında kullanılacak. 30 günlük bir bekleme süresinden sonra sahiplenilmeyen köpeklerin yaşamlarına son verilebilecek. Ötanazi, veteriner hekim gözetiminde ve acı çektirilmeden gerçekleştirilecek. Teklif ayrıca kedi popülasyonunun kontrol altına alınması için kısırlaştırma programlarına ağırlık verilmesini öngörüyor.

“Belediyelerin görevi”

DW Türkçe’den Pelin Ünker’in haberine göre kanundaki bu değişikliğe karşı çıkanlar, teklifin Türkiye’deki sahipsiz hayvan sayısının azaltılmasında yönelik etkili bir çözüm olmadığını savunuyor.

Bunun yerine, belediyelerin kısırlaştırma programlarına daha fazla yatırım yapılması ve hayvan bakımlarının iyileştirilmesi gerektiğini söylüyorlar.

Sokak hayvanlarının popülasyonunun kontrol altına alınmasında belediyelerin sorumluluklarını yerine getirmemelerinin etkili olduğuna dikkat çeken hayvan hakları savunucuları, yeni teklifin hayvanları cezalandırmak yerine sorunun asıl kaynağına çözüm araması gerektiğini vurguluyorlar.

Sokak hayvanlarının durumu meclis gündemine taşındı

Kanun tasarısı ile ilgili tartışma meclis sıralarına da taşındı. BBC Türkçe’den Ayşe Sayın’ın haberine göre İYİ Parti “sokak hayvanlarına ilişkin sorunların belirlenmesi ve yerel yönetimlerin sorumluluk alanlarının tespiti, alınacak önlemlerin belirlenmesi” için Meclis Araştırma Komisyonu kurulmasına ilişkin önerge verdi.

İYİ Parti’nin bu önergenin öncelikli olarak gündeme alınması için yaptığı görüşmeler tartışmaya sebep oldu. Muhalefet partileri milletvekilleri “uyutmanın” bir seçenek olmadığını, belediyeleri de içeren uzun vadeli bir çözüm için çalışma yürütülmesini savunurken, AK Parti başıboş sokak hayvanlarının sebep olduğu saldırı olaylarını gündeme getiriyor.

AKP Merkez Karar Yönetim Kurulu toplantısı sürerken açıklama yapan parti sözcüsü Ömer Çelik, bu konuda toplumda “zıt talepler” olduğunu belirtirken, teklifin gelecek hafta Meclis’e sunulmasının planlandığını açıkladı.

YRP ve BBP’nin ana kampanya maddesiydi

Başıboş sokak hayvanları ile ilgili toplu itlaf içeren radikal çözüm önerileri özellikle Yeniden Refah Partisi ve Büyük Birlik Partisi’nin ana kampanya maddelerini oluşturuyor.

Yeniden Refah Partisi, 31 Mart seçimleri öncesinde sosyal medya üzerinden yapılan seçim paylaşımında sokak köpeklerini işaret ederek, “Ahlak yoksa başıboş köpekler vardır. Sokaklarımızı güvenli tutacağız, çocuklarımızı yaşatacağız” ifadelerine yer vermişti.

Büyük Birlik Partisi Genel Başkanı Mustafa Destici, kazandıkları il ve ilçelerde bir tane dahi “başıboş” sokak köpeği kalmayacağını vaadetmişti.