“Ötanazi” kalktı, “katliam” geldi: Hayvan yasasında tartışmalı madde geçti

Sokak hayvanlarının öldürülmesinin yolunu açan yasa teklifinin “ötanazi” içeren 5. maddesi değiştirilerek TBMM Tarım, Orman ve Köyişleri Komisyonu’nda kabul edildi.

TBMM Tarım, Orman ve Köyişleri Komisyonu, kamuoyunda büyük tepki toplayan ve sokak hayvanlarının öldürülmesine olanak tanıyacak olan 17 maddelik ‘Hayvanları Koruma Kanunu’nda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi’ni görüşmek üzere 23 Temmuz’da ikinci kez toplandı.

14 saat süren görüşmelerde 4 madde AK Parti ve MHP oylarıyla kabul edildi. Komisyon 17 Temmuz’daki görüşmelerde ilk üç maddeyi onaylamıştı. Böylece 7 madde onaylanmış oldu.

Komisyon, geri kalan maddeleri görüşmek üzere 23 Temmuz Salı günü saat 12:00’de toplanacak.

Tartışmalı “ötanazi” maddesi geçti

Yasa teklifinin en tartışmalı maddesi olan 5. maddesi değiştirilerek onaylandı. Değişikliğe göre “ötanazi” ifadesi tekliften çıkarıldı, yerine “Veterinerlik Hizmetleri Bitki Sağlığı Gıda ve Yem Kanunu’nun 9. maddesi’nin 3. Fıkrası’nda yer alan” hükümler uygulanacak.

Görüşmeler sırasında AK Parti telkifte yer alan “ötanazi” ibaresinin çıkarılması için komisyona önerge vermiş, muhalefet ise “ötanazi ifadesinin çıkarılarak, veterinerlik kanunundaki ilgili maddenin uygulanması” yönündeki önergenin yeterli olmayacağını belirterek teklifin tüm maddelerinin yeniden değerlendirilmesi ve hayvanların toplanarak öldürülmesinin önüne geçecek şekilde düzenlenmesi gerektiğini ifade etmişti.

AKP Amasya Milletvekili Hasan Çilez, 5. maddede değişiklik yapılmasına ilişkin önergeyi tartışmalar sürerken Komisyon Başkanlığına sundu.

“Ötanazi veteriner hekim tarafından veya veteriner hekim gözetiminde yapılacak”

Kanun teklifinde yer alan “ötanazi” ifadesini içeren 5. maddenin ilgili kısmı şöyle:

“Düzenlemeyle sahipsiz hayvan popülasyonunun kontrol altına alınabilmesi maksadıyla, söz konusu hayvanlar toplanılarak hayvan bakımevlerine götürüldükten sonra alındıkları ortama geri bırakılmaları yerine, öncelikle sahipsiz köpeklerin sahiplendirilmesi esas alınmakta ve ötanazi yapılacak hayvanların nitelikleri belirlenmektedir. Ayrıca yerel yönetimlerce ötanazi uygulaması yapılabilmesinin kamu güvenliği ve sağlığının korunması açısından doğru bir yöntem olduğu değerlendirildiğinden yerel yönetimlere yetki verilmektedir.”

AKP’nin verdiği önergeyle “ötanazi” ifadesinin yerine gelecek hükümler ise şöyle:

“Hayvanlara ötenazi yapmak yasaktır. Ancak, hayvanlara acı ve ıstırap çektiren veya iyileşme durumu bulunmayan hastalık durumlarında, akut bulaşıcı bir hayvan hastalığının önlenmesi ya da eradikasyonu amacıyla veya insan sağlığı için risk oluşturan durumlarda, davranışları insan ve hayvanların hayatı ve sağlığı için tehlike teşkil eden ve olumsuz davranışları kontrol edilemeyen durumlarda, veteriner hekim tarafından ötenazi yapılmasına karar verilebilecek. Ötanazi işlemi veteriner hekim tarafından veya veteriner hekim gözetiminde yapılacak.”

AK Parti: “yasayı buraya taşıyoruz”

AK Parti Amasya Milletvekili Hasan Çilez ise yeni düzenlemeyi şöyle savundu:

“Şimdi bu 3’ncü fıkrada ne diyor? Hayvanlara ötenazi yapmak yasaktır. Ancak hayvanlara acı veya ıstırap çektiren veya iyileşme durumu bulunmayan hastalık durumlarının yanı sıra akut bulaşıcı bir hayvan hastalığının önlenmesi ya da eradikasyonu amacıyla veya insan sağlığı için risk oluşturan durumlarda, davranışları insan ve hayvanların hayatı ve sağlığı için tehlike teşkil eden ve olumsuz davranışları kontrol edilemeyen durumlarda, veteriner hekim tarafından ötenazi yapılmasına karar verilebilir. Ötenazi işlemi, veteriner hekim tarafından veya veteriner hekim gözetiminde yapılır. Yani mevcutta da bizim şu anda 5996 sayılı yasanın 9’ncu maddesi 3’ncü fıkrasını buraya taşıyoruz.”

Görüşmelerde ayrıca yasada yer alan “rehabilite edilenler” ifadesi, “rehabilite edilen köpekler” şeklinde değiştirilerek, kedilerin kapsam dışına alınması sağlandı. Kabul edilen maddeye göre, ayvan bakımevlerine alınan hayvanlardan rehabilite edilen köpekler sahiplendirilinceye kadar bu yerlerde barındırılacak, Tarım ve Orman Bakanlığı veri sistemine kaydedilecek.

Teklifin kabul edilen diğer maddesine göre ise yerel yönetimler sahipsiz köpeklere ilişkin yürüttüğü iş ve işlemlerde Ev Hayvanlarının Korunmasına Dair Avrupa Sözleşmesi kapsamında gerekli idari tedbirleri almaya yetkili olacak.

Hayvanlara yapılacak müdahalenin sadece tıbbi gerekçelerle değil, Kanunda yer alan diğer istisnai durumlarda da yapılabilmesine neden olacak.

Yasaya karşı çıkanlar tepkili

Yasanın ilgili maddesinin komisyondan geçmesi ile görüşmeleri takip etmek için mecliste bulunan sivil toplum kuruluşlarının temsilcileri ve yasaya karşı çıkanlar sloganlar ile tepkilerini dile getirdi.

Hayvan hakları savunucusu Aslı Alpar, sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda teklife karşı çıktı.

Alpar, “Meclis’te komisyonu birlikte takip ettiğimiz avukatlar ağlıyor, aktivistler ağlıyor. Beşinci madde çok daha kötü şekilde geçti’ ötenazi kalkmadı aksine öldürmenin önü tamamen açıldı. İsteyen istediği zaman popülasyon çok deyip öldürecek. Bu kadar!” ifadelerini kullandı.