Türkiye siyasi tarihinde ilk kez, cumhurbaşkanı seçimi için ikinci turda seçime gitti. 64 milyon seçmen, ülke genelinde kurulan 191 binden fazla sandıkta Türkiye’nin önümüzdeki 5 yılında cumhurbaşkanı koltuğuna oturmaya aday olan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu arasında seçimini yaptı.
Resmi olmayan sonuçlara göre Erdoğan oyların yüzde 52,14’ünü alarak cumhurbaşkanlığı seçimlerinin ikinci turunu kazandı. Kılıçdaroğlu yüzde 47,86 oy aldı.
Canlı gelişmeleri bu sayfadan takip edebilirsiniz:
22:45 Millet İttifakı liderleri CHP Genel Merkezi’nde
Millet İttifakını oluşturan altı partinin liderleri seçim sonuçlarını değerlendirmek üzere CHP genel merkezine geldi.
Toplantı öncesinde açıklama yapan İYİ Parti Lideri Meral Akşener, 14 Mayıs seçimlerinin ardından cumhurbaşkanlığı ikinci tur seçimlerine odaklandıklarını, seçim sonuçlarının değerlendirmesi ve Millet İttifakı’nın geleceği ile ilgili tartışmanın 28 Mayıs sonrasına bırakıldığını söyleyerek CHP Genel Merkezindeki toplantıya işaret etti.
Akşener, Erdoğan’ı geçici sonuçlara göre kazandığı seçimler sebebiyle kutladı.
Akşener, “Kesin olmayan sonuçlara göre yeniden Cumhurbaşkanı seçilen Sayın Recep Tayyip Erdoğan’ı tebrik ediyorum,” dedi. İYİ Parti lideri ayrıca Cumhurbaşkanı’nın İstanbul’da yaptığı konuşmada Millet İttifakı adayı Kılıçdaroğlu’nu yuhalatmasını “ayıpladığını” belirtti.
Akşener’in açıklamalarından başlıklar şöyle:
“Uzun zamandır bir seçim gündemi var ve bu gündem Türkiye’yi çok yordu, bir çok sorununuz var. Bunların başında da ne yazık ki ekonomi geliyor. Şimdi vakit kaybetmeden sorunlara eğilme zamanı geldi. Halkın bize verdiği muhalefet görevini aynı ciddiyetle, aynı seçmen velinimettir anlayışıyla yürüteceğiz, kimse merak etmesin. Seçmen bizim için en halis ölçüttür. Millet iradesinin üstünde irade yoktur. Milletimiz seçimlerde söyleyeceğini söyledi, bize düşen bunu anlamak ve anladıktan sonra gereğini yapmaktır. İyi Parti olarak bunu hakkıyla yapacağımızdan kimsenin şüphesi olmasın.
Hiçkimse umutsuzluğa kapılmasın, kaybetmişlik hissiyle karamsarlık hissetmesin, seçimlerin en temel gösterge olduğunu da unutmamalıyız.
Milletimizin sesini dinleyerek hareket ettik, milletimizin talepleri ve istekleri dışında hırsın veya şahsi ihtirasın bulunmasına müsaade etmedik. Zaman zaman ağır eleştirilere maruz kaldık, pek çok bedel ödedik. Aynı şekilde milletimizin taleplerini dinleyeceğiz, hiçbir korkunun esiri olmasına da izin vermeyeceğiz. Biz hala buradayız, İYİ parti ve mensupları, burada Mecliste, Türkiye’deyiz.
Erdoğan’ın dersleri olduğunu hatırlatmak isterim. Umarız hırsı yeniden kör etmez, iftiralar hakaretler havada uçuşmaz, kendisine oy vermiş vermemiş her bir vatandaşın cumhurbaşkanı olduğunu bu defa kabul eder ve buna göre davranır. Seçim sonuçlarının heyecanıyla kutuplaştırılmış ülkemizi buluşturma fırsatını tepmez, muhasebesini dürüst ve objectif bir biçimde yapar. Yarından itibaren sonuçları bu şekilde yorumlayacağız.”
22:30 YSK: “Erdoğan’ın cumhurbaşkanı seçildiği görülmüştür”
YSK Başkanı Ahmet Yener, sandıkların yüzde 99,43’ünün sayıldığını, kalan oyların adaylardan herhangi birine verilmesi halinde dahi sonuçların değişmeyeceğini söyleyerek Recep Tayyip Erdoğan’ın geçici sonuçlar sonucunda cumhurbaşkanı olarak seçildiğini açıkladı.
Yurt içinde sandıkların yüzde 99,32’sinin, yurtdışı sandıklarının yüzde 88,14’ünün açıldığını belirten Yener, toplam hesaplamalara göre Erdoğan’ın yüzde 52,14, Kılıçdaroğlu’nun ise yüzde 47,86 oy aldığını belirtti.
Aradaki farkın 2 milyon 253 bin 478 olduğunu belirten Yener, “an itibariyle sisteme girilmeyen 809 bin oy miktarının herhangi bir adaya verilmesi halinde dahi sonuçların değişmeyeceği, geçici sonuçlar sonucunda Recep Tayyip Erdoğan’ın cumhurbaşkanı olarak seçildiği görülmüştür,” dedi.
21:30 Kılıçdaroğlu: “Yürüyüşümüz sürüyor ve buradayız”
CHP lideri ve Millet İttifakı Cumhurbaşkanı adayı Kemal Kılıçdaroğlu resmi olmayan oy sayımının tamamlanmasının ardından CHP Genel Merkezi’nde basın açıklaması yaptı.
Basın açıklamasına kurmaylarıyla beraber gelen Kılıçdaroğlu, seçmenlere “demokrasi mücadelesi sürdürmeye destek verin” çağrısında bulundu.
Kılıçdaroğlu, “son yılların en adil olmayan seçim sürecini yaşadık. Devletin bütün imkânları bir siyasi partiye seferber edildi, bir adamın ayakları altına serildi. Bu ahlak ve hukuk dışı baskılara ve yayılmak istenen korku iklimine boyun eğmeden mücadele eden Millet İttifakı’nın Sayın Genel Başkanlarına, teşkilatlarına ve seçmenlerimize, sandıklara sahip çıkan ve hala çıkmaya devam eden tüm vatandaşlarıma yürekten teşekkür ederim,” dedi.
CHP lideri, “Bu seçimde halkın otoriter bir yönetimi değiştirme iradesi tüm baskılara rağmen net olarak ortaya çıkmıştır. Cumhuriyet Halk Partisi ve Millet İttifakı tüm unsurlarıyla her cephede mücadelesini vermektedir. Ülkemize gerçek anlamda demokrasi gelinceye kadar bu mücadelenin öncüsü olmayı sürdüreceğiz,” dedi.
Kılıçdaroğlu’nun konuşması şöyle:
“Hakkınızın yenmesine müsaade edemezdim, etmedim. Göz yumamazdım, yummadım. Eziyetlere, haksız, hukuksuz, adaletsiz bir düzene karşı susup dilsiz şeytan olamazdım, olmadım. Milyonlarca göçmenin gelip de sizin ikinci sınıf vatandaş olmanıza susamazdım, susmadım. Evlatlarımız işsiz, güçsüz hayata tutunmaya çalışırken onların sizin hakkınızı yemesine müsaade edemezdim, etmedim. Çocuklarımızın yatağa aç girmesine, esnafımın borç içinde olmasına, çiftçimim toprağa, üretime küsmesine gönlüm razı gelemezdi, gelmedi. Hakkari’den Edirne’ye, Sinop’tan Hatay’a hepimiz bir aileyiz. Koskoca bir ailenin birbirine düşürülmesine müsaade edemezdim, etmedim. Her gün her şeye zam gelirken benim halkımın belinin bükülmesine, dolabının boş olmasına gönlüm razı gelemezdi; gelmedim.
Ben bir kardeşiniz, bir dostunuz, bir evladınız, bir amcanız, her şeyden önce bu toprakların bir insanı olarak her zaman hakkınız için, hukukunuz için, kimse sizi ezmesin, birbirinize küsmeyesiniz diye bolluk bereket içinde, huzur içinde yaşayın diye mücadele verdim, vermeye de devam edeceğim.
Şimdi sizlerden bir ricam var. Kendiniz için, evlatlarımız için, emeklilerimiz için, analarımız, babalarımız için, çiftçi, esnaf kardeşlerimiz için demokrasi mücadelesi sürdürmeye destek verin.
Son yılların en adil olmayan seçim sürecini yaşadık. Devletin bütün imkânları bir siyasi partiye seferber edildi, bir adamın ayakları altına serildi. Bu ahlak ve hukuk dışı baskılara ve yayılmak istenen korku iklimine boyun eğmeden mücadele eden Millet İttifakı’nın Sayın Genel Başkanlarına, teşkilatlarına ve seçmenlerimize, sandıklara sahip çıkan ve hala çıkmaya devam eden tüm vatandaşlarıma yürekten teşekkür ederim.
Bir özel teşekkürüm de kadınlar ve gençlere. Demokrasi mücadelemizin gerçek kahramanları onlardır. Onları sevgi ve saygıyla selamlıyorum.
Bu seçimde halkın otoriter bir yönetimi değiştirme iradesi tüm baskılara rağmen net olarak ortaya çıkmıştır. Cumhuriyet Halk Partisi ve Millet İttifakı tüm unsurlarıyla her cephede mücadelesini vermektedir. Ülkemize gerçek anlamda demokrasi gelinceye kadar bu mücadelenin öncüsü olmayı sürdüreceğiz.
Bu vatan için ne yapsak azdır. Bilin ki, benim asıl üzüntü sebebim ülkeyi bekleyen çok daha büyük sıkıntılardır. O sıkıntıların karşısında da ilk olarak bizlerin duracağını bilmenizi isterim.
Şu andan itibaren, öncelikle bana oy veren 25 milyonu aşan vatandaşımızı moralli bir şekilde dimdik ayakta görmek istiyorum. Yürüyüşümüz sürüyor ve buradayız.”
20:30 Erdoğan İstanbul Kısıtlı’da zafer konuşması yaptı
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, resmi olmayan seçim sonuçlarında önde görünmesinin ardından İstanbul Kısıtlı’da destekçilerine seslendi.
Erdoğan, “yaptığı tercihle önümüzdeki beş yıl boyunca ülkeyi yönetme sorumluluğunu bir kez daha bize tevdi eden milletimizin her bir ferdine teşekkür ediyorum,” dedi.
Erdoğan’ın konuşmasından başlıklar şöyle:
“Cumhurbaşkanlığı seçiminin ikinci turunu milletimizin teveccühüyle tamamlamış bulunuyoruz. İki bayram arasında bize bir demokrasi bayramı yaşatan milletime şükranlarımı sunuyorum. Sandık başına giderek kendisi ve evlatlarının geleceği için iradesini ortaya koyan tüm vatandaşlarıma teşekkür ediyorum. İnşallah sizlerin güvenine layık olacağız. 21 yıl layık olduğumuz gibi layık olacağız.
Diyoruz ki 14 Mayıs seçiminin de 28 Mayıs seçiminin de galibi 85 milyon vatandaşımızın tamamıdır. Ama ben bir şey daha söylemiştim. Biz, öyle bir kazanacağız ki, kimse kaybetmeyecek demiştik. Öyleyse, bugün kazanan sadece Türkiyedir. Demokrasimizden, kalkınmamızdan hedeflerimizden taviz vermeden Türkiye yüzyılının kapısını açtık.
Önümüzde, 2024 var. Ne demek istediğimi anlıyorsunuz değil mi. 2024’te üsküdarı da istanbulu da yerel seçimlerde kazanmaya hazır mıyız? Durmak yok çok çalışacağız.
Seçimler gelir geçer. Sel gider kum kalır, asıl olan ülkemizin hedeflerinden sapmaması, milletimizin birlik beraberliğine sahip çıkmasıdır. Bugünkü seçimlerin en büyük mesajı budur. Seçim sonuçları bir kez daha göstermiştir ki kimse bu ülkenin kazanımlarına göz dikemez.
Dünya ülkeleri arıyor. Az önce Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev kardeşim aradı. Özbekistan Cumhurbaşkanı Şevket Mirzeyev aradı. Libya başbakanı aradı. Hepsi ardı ardına arıyorlar ve diyorlar ki, gerekirse ilan edin davet edin şimdi de geliriz.
Çünki bu zaferi bizimle gerek batıda gerek körfezde, katar arıyor, mutluluğu paylaşıyor.Kimse insanımızın sahip olduğu hak ve özgürlüklere el uzatamaz. Kimse milletimize tepeden bakamaz, insanımıza hakaret edemez, dipsiz karanlıklarına sürükleyemez. Kimse türkiyeye parmak sallayamaz. Terör örgütünden karanlık mahfillere herhangi bir ara ı ayağımıza dolayamaz. Kimse milletimizin bir olma diri olma kardeş olma türkiye olma azmini kıramaz.
Ankaraya yola çıkıyorum, bir değişiklik yapıyoruz, balkon konuşmasını külliyeden yapacağız. Külliyeden tüm dünyaya sesleneceğiz. Bize müsaade ediyor musunuz?”
20:00 YSK sandıkların yüzde 75’i açıldı
YSK Başkanı Ahmet Yener, yurt içinde yüzde 76,41, yurt dışı oylarının ise yüzde 42,01’inin sayıldığını, toplam sandıkların yüzde 75,42’sinin tamamlandığını açıkladı.
Buna göre
Erdoğan yurt içinde yüzde 53,35, yurt dışında yüzde 60,75, ikisinin toplamı olarak yüzde 53,41 oy aldı.
Kılıçdaroğlu ise yurt içinde yüzde 46,65, yurt dışında yüzde 39,25, toplamda ise yüzde 46,59 oy aldı.
19:30 YSK: Sandıkların yüzde 54’ü sayıldı Erdoğan önde
YSK Başkanı Ahmet Yener Saat 19:27’de yaptığı açıklamada an itibariyle sandıkların yüzde 54’ünün açıldığını, 26 milyon 755 bin oyun sayıldığını, 368 bin oyun geçersiz olduğunu belirtti.
Yener, yüzde 54’luk sandıklarda, veri girişinin devam ettiğini, YSK verilerine göre
Erdoğan: yüzde 54,47, Kılıçdaroğlu da yüzde 45,5 oy aldı.
19:00 Faik Öztrak: An itibariyle iki kişiden birinin oyunu almış durumdayız
CHP Sözcüsü Faik Öztrak CHP Genel Merkezi’nde basın açıklaması gerçekleştirdi.
Öztrak, 19:30 itibariyle Erdoğan ve Kılıçdaroğlu arasında fark olmadığını “her iki kişiden birinin oyunu almış” göründüklerini belirtti.
Öztrak şu açıklamada bulundu: “Erdoğan bildik algı operasyonunu yine sahneye koydu. Sahibinin sesi ajansına ait ortada uçuşan rakamları önce çok yüksek açıkladı şimdi rakamlar hızla değişiyor. Bizim sistemlerimiz çalışıyor. Bize ulaşan sonuçlara göre nefes nefese bir yarış var. İpi göğüsleyebilmemiz için sandık başındaki görevlilerimize yine bir kere daha hatırlatmak isterim. Sayım sırasında yapılacak yapılabilecek tüm usulsüzlükleri takip edip önleyeceğiz. Bütün bu işlemler bitene kadar görevlerimizin başından ayrılmayacağız.
Tekrar ediyorum, balkon konuşmalarıyla kimse suyu bulandırmaya kalkışmasın. Aziz milletim, an be an doğru bilgileri bizden almaya devam edin. Şu an itibariyle her iki kişiden birinin oyunu almış görünüyoruz.
Saat 8:00’da başlayan oy verme işlemi saat 17:00 itibariyle sona erdi. Yüksek Seçim Kurulu seçimlerle ilgili yayın yasağını saat 18:14 itibariyle kaldırdığını açıkladı.”
— YetkinReport (@YetkinReport) May 28, 2023
17:30 Faik Öztrak: “Seçimin en kritik aşamasındayız”
Oy verme işlemlerinin tamamlanmasının ardından CHP Genel Merkezi’nde basın açıklaması gerçekleştiren CHP Sözcüsü Faik Öztrak, oy sayım işlemlerine geçildiğini, bu işlemin “seçimin en kritik aşaması olduğunu” belirtti.
Öztrak, “Şimdi seçimin en kritik aşamasındayız. Oylara, oy çuvallarına, ıslak imzalı tutanaklara sahip çıkacağız. Milletimizin iradesini sonuna kadar koruyacağız ve kazanacağız” dedi.
Bu seçimde yalnızca iki aday oylandığı için sonuçların hızla belli olacağını belirten Öztrak, sandık görevlilerine ve müşahitlere “işlemler bitmeden görev başından ayılmama” uyarısında bulundu.
Öztrak, “Devletin resmi ajansı tarafından açıklanan ilk sonuçların, nasıl manipüle edildiğini ve ne kadar hızlı değiştiğini, bu seçimin ilk turu dahil AK Parti dönemindeki bütün seçimlerde gördük. Bu yüzden, tekrar ediyorum, görevinizin başından ayrılmayacaksınız,” dedi.
“Ayrıca buradan net bir uyarıda bulunuyoruz: Sonuçlar kesinleşinceye kadar kimse bir oldu bitti yaratmasın. Balkon konuşmalarıyla suyu bulandırmaya kalkışmasın. Görevlilerimiz ve vatandaşlarımız sandıkları korumaya devam etsin,” dedi.
17:00 Oy verme işlemi tamamlandı
Sabah 8 itibariyle başlayan ikinci tur cumhurbaşkanı seçimleri için oy verme işlemi 17:00’de tamamlandı. 18:15 itibariyle YSK tarafından seçim yayını yasakları kaldırıldı.
Yurt dışında bulunan yaklaşık 3,5 milyon seçmen için oy verme işlemleri 24 Mayıs’ta sona ermişti, gümrüklerde kurulan sandıklarda da oy verme saat 17:00 itibariyle tamamlandı. Yurt dışında seçime katılım bir önceki seçimden daha yüksek oldu. 1,8 milyon seçmen sandıkta cumhurbaşkanlığı için karar verdi.
İşlemlerin tamamlanması ile Türkiye’ye getirilen yurt dışı oyları Ankara ATO Congressium’da diğer oylarla eş zamanlı olarak açılarak sayılmaya başlanacak.