Yetkin Report

  • English
  • Siyaset
  • Ekonomi
  • Hafıza Kartı
  • Hayat
  • Yazarlar
  • Arşiv
  • İletişim

Engelliler haklarıyla da toplumun parçası olmak istiyor

Yazar: Uğur Becerikli / 27 Temmuz 2023, Perşembe / Oda: Hayat

Engelliler toplumsal hayatın gerçekten parçası olmak, zorlaşan koşullar karşısında haklarının düzeltilmesini istiyorlar. (Foto: TekGıdaİş)

Engelliler, yılın sadece törenlere konu olan bir gününde değil, her gününde toplumun bir parçasıdır; hayatın her alanında vardır. Ülke olarak yaşadığımız doğal afetler ile beraberinde ekonomik kriz hepimizin yaşamındaki zorlukları artırmaktadır. Bu zorluklar engelli birey ve aileleri daha da fazla etkilemektedir.

Kahramanmaraş depremleri, Şanlıurfa’da yaşanan sel felaketi sonucunda yıkılan şehirlerde yetersiz barınma ve zorlu hava koşullarında yaşam mücadelesi devam ediyor. Resmî verilere göre 50 binden fazla insanımızı kaybettik. Kesin sayısı bilinmemekle birlikte on binlerce kişinin de uzuvlarını kaybettiğini, bedensel ve ruhsal engellilikler yaşadığını biliyoruz.

Türkiye’de engelliler nüfusun yüzde 12’sini oluşturuyor. Deprem illerinde ise 2 milyon 511 bin 950 engelli kişi yaşıyor. Bunların 1 milyon 97 bin 307’si kadın, 1 milyon 414 bin 643’ü erkek. Bu kişilerin 775 bin 650’si ağır engelli. 

Deprem zorlukları arttırdı

Deprem illerinde evi yıkılan ya da hasarlı olan kişilerin bir kısmı çadır, konteyner gibi geçici barınma ortamlarında yaşarken, bir kısmı da başka şehirlere taşınmak zorunda kaldılar. Bu zorlu yaşam şartlarında erişilebilir olmayan ortamlar engelli bireyler için daha da zorlayıcı olmuştur. Su ve yiyeceğe erişim, ilaç ve tıbbi malzemeler, tekerlekli sandalye, işitme cihazı ve yardımcı araç gereç ihtiyaçları artmıştır.

Ülke genelinde şehirler engelliler için zaten erişilebilir değildir. Tüm yerleşim yerlerinde erişilebilirlik düzenlemelerinin yapılması gerekiyor. Depremde yıkılan yerleşim yerleri ise neredeyse herkes için erişilemez oldu. Bu yerleşim yerlerinin deprem dirençli ve erişilebilirlik standartlarına uygun olarak yeniden inşa edilmesi gerekmektedir.

BM Engellilerin Haklarına İlişkin Sözleşme’nin “Risk Durumları ve İnsani Bakımdan Acil Durumlar” başlıklı 11’inci maddesi gereğince acil müdahale planlarında, engellilerin ihtiyaçlarına uygun düzenlemeler yapılmalıdır.

Engelliler haklarını istiyor

Engellilerin bağımsız ve üretken bireyler olarak yaşama hakları vardır. Türkiye’de iş gücüne katılım oranı yüzde 53 iken engellilerin katılım oranı yüzde 22,1’dir. Bu oran kadın engellilerde yüzde 12,5 düzeyindedir. Engellilerin eğitimlerine ve yetkinliklerine uygun işlerde çalışmalarına imkân sağlanmalıdır. Kamu ve özel sektörde engelli istihdam kotası yüzde 6’ya çıkarılmalıdır.

Engelliler halen boş olan kadrolarda istihdam edilmelidir.

Engeli nedeniyle çalışamayan kişilere de insan onuruna yakışır yaşam sürdürebilecekleri sosyal yardım ve destekler verilmelidir. Engelli aylıklarında hak sahibi olma durumu değerlendirilirken, aile bireylerinin gelirlerinin ortalamasının alınması yerine, varsa engelli bireyin kendine ait geliri dikkate alınmalıdır. Engelli aylığı asgari ücret düzeyinde olmalıdır.

Yük annelerde, bakım 24 saat

Ağır engelli bireylere evde bakım verenlerin yüzde 90’ı annelerdir. Bakım süresi 8 saat değil 24 saattir. Bakım verenlerin sosyal yaşantıları, kendilerine ayıracak zamanları yoktur. Bunun karşılığında, asgari ücretin yarısı kadar olmayan, Temmuz 2023 zamlı olarak 5.098 TL bakım aylığı ödemektedir. Engelli bakımı yapan bireyler Sosyal Güvenlik Şemsiyesi altına alınmalı, primleri SGK tarafından karşılanmalıdır.

Evde engelli bakımı hizmetinin kapsamı genişletilerek ihtiyaç sahiplerine cevap verir nitelikte olmalıdır. Evde engelli bakım aylığı bir buçuk asgari ücret düzeyine çıkarılmalıdır.

NOT:

Uğur Becerikli’nin engellilerin sorunları konusundaki diğer yazılarını da Günboyu Gazetesi internet sitesinden izleyebilirsiniz.

Yeni yazılardan haberdar olun! Lütfen aboneliğinizi güncelleyin.

İstenmeyen posta göndermiyoruz! Daha fazla bilgi için gizlilik politikamızı okuyun.

Aboneliğinizi onaylamak için gelen veya istenmeyen posta kutunuzu kontrol edin.

Etiketler: asgari ücret, engelliler, Kahramanmaraş depremi, sgk, Uğur Becerikli

OKUMAYA DEVAM EDİN

Hayvanlar için Ankara’da miting: Barınak çözüm değil
Koronavirüs, rivayetler ve gerçekler
Depremde refakatsiz kalan çocuklar için çağrı merkezi kuruldu
  • Özel istediğini aldı: kararlar nitelikli çoğunlukla, CHP Komisyonda30 Temmuz 2025
  • Etnik Paylaşım Anayasaları Neden Devleti ve Ekonomiyi Felç Eder?30 Temmuz 2025
  • Özel bastırıyor: CHP başındaysan ölümü de göze alacaksın, çekilmiyoruz30 Temmuz 2025
  • Erdoğan Komisyonunun CHP’siz işlevsiz olacağını ne zaman kabul edecek?29 Temmuz 2025
  • Yapay zekâ ve hukuk, oligarşiyi demokrasiye geri döndürebilir mi?29 Temmuz 2025
  • Yapay Zekâ Problemleri: Grok Size Sararsa Ne Yapabilirsiniz?28 Temmuz 2025
  • Marifet söyler gibi itiraflar: orman yangınından İmamoğlu şokuna dek28 Temmuz 2025
  • İki değerli insanın ardından: Altan Öymen ve Süreyya Serdengeçti27 Temmuz 2025
  • İtalya’dan kadın cinayetleri konusunda öncü adım: iyi halsiz müebbet26 Temmuz 2025
  • Eurofighter geliyor: doğru bilinen yanlışlar ve yanıtsız sorular26 Temmuz 2025
Haberler arşivinde arama yapın...

Siyaset

Ekonomi

Hafıza Kartı

Hayat

Arşiv

English

Hakkımızda

Künye

Yazarlar

Yardım

Reklam & İşbirliği

Bize Ulaşın

tbtcreative.com | UFKZDN © 2024 yetkinreport.com

Kurumsal Bilgiler     ·      Yardım     ·      Kullanıcı Sözleşmesi     ·      Yasal Çekince

TOP