Adalet Bakanlığı tarafından hazırlanarak değerlendirilmek üzere Cumhurbaşkanlığı’na gönderilen yeni yargı taslak metninde 22 farklı kanunda 105 maddenin değiştirildiği belirtildi.
Adalet Bakanı Yılmaz Tunç 67 maddeden oluşan yargı paketinin çalışmalarında sona gelindiğini Ocak ayında paketin kamuoyu ile paylaşılacağını duyurmuştu.
Tunç, Anayasa Mahkemesi önünde derdest bulunan uzun yargılamadan kaynaklı bireysel başvuruların Adalet Bakanlığı bünyesindeki Tazminat Komisyonuna aktarılabilmesi ve bu komisyon tarafından incelenerek çözüme kavuşturulması ile ilgili bir düzenleme yapıldığını duyurmuştu. Tunç’un bu açıklaması AYM’ye yapılan bireysel başvurularla ilgili tartışma da yaratmıştı.
Hürriyet Gazetesinden Ebru Karatosun’un haberine göre yeni yargı paketinin taslağında, denetimli serbestlik kriterlerinin değiştirilmesini, adli para cezasının sınırlarının yükseltilmesini ve Türk Medeni Kanunu’nda kadının soyadı ile ilgili maddenin değiştirilmesini öngören düzenlemeler de bulunuyor.
Yeni yargı paketi: Denetimli serbestlikte değişiklik
Anayasa Mahkemesi’ne yapılan başvurular ve yargılamada makul süre ile ilgili değişikliklere gidileceği belirtilen ve bu sebeple tartışmalara sebep olan yargı paketinin ayrıntılarına ulaşan Karatosun’un haberine göre 22 kanunda 105 maddede değişiklik öngörülüyor.
Buna göre bir gün karşılığı adli para cezasının alt sınırı 20 liradan 100 liraya, üst sınırı 100 liradan 500 liraya çıkarılacak. Mahkemelerde doğrudan verilen adli para cezalarında kesinlik sınırı 3 bin TL’den 15 bin TL’ye yükeltilecek.
Taslağa göre ayrıca Manevi tazminat talepleri Anayasa Mahkemesi yerine Tazminat Komisyonu’na gelecek. Bu düzenlemeler 1 Nisan 2024 sonrası verilen kararlar için geçerli olacak.
Denetimli serbestlik her hükümlüye 1 yıl uygulamak yerine cezayla orantılı olarak uygulanacak. Buna göre, hükümlü cezasının en az yüzde 40’ında ceza infaz kurumunda kalacak. Yani, 1 ay ceza alan kişi 12 gün ceza infaz kurumunda kalacak. Denetimli serbestlik süresi 3 yılı aşamayacak.
Türk Medeni Kanunu’nda değişiklik
AYM’nin iptal kararı doğrultusunda, Türk Medeni Kanunu’nda kadınlara erkeğin soyadını alma zorunluluğunu kapsayan madde yeniden düzenlenecek. Anneye, baba ile çocuk arasındaki soybağının reddi davasını açma imkânı verilecek.
Mesleğinde 20 yıl kıdeme sahip hukukçular sınavsız olarak arabulucu olabilecek. Uzlaşma görüşmeleri sırasında tespit edilemeyen veya uzlaşmadan sonra ortaya çıkan zararlara ilişkin tazminat davası açılabilecek.
Hakkında ikinci defa tekerrür hükümleri uygulanan hükümlüler, mahkûm oldukları süreli hapis cezasının dörtte üçünü infaz kurumunda iyi halli olarak geçirmeleri halinde koşullu salıverilmeden yararlanabilecek.
Hakaret suçunun sesli, yazılı veya görüntülü bir iletiyle işlenmesi hali, uzlaştırma kapsamından çıkarılarak ön ödeme kapsamına alınacak. Ayrıca, şikâyete tabi olan hakaret suçunda şikâyet süresi 1 yılı geçmeyecek.
Ağır ceza mahkemesinin tazminat istemlerine ilişkin verdiği kararlara karşı istinafa başvuru yapılabilecek. Bölge adliye mahkemesi tarafından bu konuda verilen kararlar kesin olacak.
Fenomen maddesi
Karatosun 8 Aralık’taki haberinde de torba yasada yapılacak değişikliklerde son dönemde kara para aklama iddiaları ile gündeme gelen sosyal medya “fenomenleri” ile ilgili de bir madde olacağını yazmıştı.
Buna göre torba yasa “kara para akladığı tespit edilen fenomenlerle ilgili soruşturma sürecinin daha hızlı yürütülmesi için Ceza Muhakemesi Kanunu’nda soruşturma evresiyle ilgili bazı değişiklikler” öngörüyor.