Halkların Demokratik Partisi (HDP) eski eş-başkanları Selahattin Demirtaş ve Figen Yüksekdağ’ın da aralarında bulunduğu 108 kişinin yargılandığı “Kobani Davası”nda karar verildi.
Ankara 22. Ağır Ceza Mahkemesi’nce 16 Mayıs’ta Sincan Cezaevi İnfaz Kurumları Kampüsü’nde görülen duruşmada mahkeme heyeti, Selahattin Demirtaş hakkında devletin birliğini ve ülke bütünlüğünü bozmaya yardım suçundan 20 yıl hapis cezası, Suç işlemeye tahrik etme suçundan ise 4 yıl 6 ay, terör örgütü propagandası suçundan 2 yıl 6 ay, halkı kanunlara uymamaya tahrik suçundan 1 yıl 6 ay olmak uzere diğer cezalarla birlikte toplamda 42 yıl hapis cezasına çarptırıldı.
Gazeteci Alican Uludağ’ın haberine göre mahkeme, Selahattin Demirtaş dahil 36 sanık hakkında Kobani olayları sırasında Yasin Börü’nün arasında bulunduğu 6 kişinin ölümü ve diğer yaralanmalara ilişkin suçun sanıklar tarafından işlendiğinin sabit olmaması nedeniyle beraat kararı verdi.
Demirtaş’ın tutukluluk halinin devamına karar verildi.
Mahkeme, Figen Yüksekdağ’ın devletin birliğini ve ülke bütünlüğünü bozma eylemine yardım suçundan 19 yıl, suç işlemeye tahrik suçundan 4 yıl 6 ay, 2911 sayılı Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanunu’na muhalefet suçundan 2 yıl, iki ayrı terör örgütü propagandası suçundan 3 yıl, seçim yasaklarına aykırı hareket etmekten ise 3 ay hapis cezasına çarptırılmasına hükmetti. Toplamda Yüksekdağ, 30 yıl 3 ay hapis cezası aldı.
Karar: Altan Tan, Sırrı Süreyya Önder beraat
Gültan Kışanak hakkında örgüt üyeliğinden 12 yıl hapis cezası verildi. Kışanak’ın tahliye edilmesine karar verildi. Kışanak gibi Sebahat Tuncel de terör örgütü üyeliği suçundan 12 yıl hapis cezası aldı, Tuncel için de tahliye kararı verildi.
Karara göre Altan Tan, Beyza Üstün, Bircan Yorulmaz, Can Memiş, Aysel Tuğluk ve Sırrı Süreyya Önder beraat etti.
Dava öncesinde Sincan Cezaevi önünde geniş güvenlik önlemleri alındı. Mahkemeye DEM Parti, CHP, EMEP, TİP heyetlerinin yanı sıra, milletvekilleri, uluslararası gözlemciler, avukatlar ve destekçiler katıldı.
Müdafi avukatları dosyaya yeni evrak geldiğini belirterek mahkeme heyetinden kararı ertelemesini talep etti. Mahkeme heyeti talebi reddetti ve son sözleri aldıktan sonra kararı açıklayacağını belirtti.
Karar açıklanması sırasında duruşmaya katılmak için gelen DEM Parti milletvekilleri salonun dışına çıktı. 130 sayfalık karar, sanıkların olmadığı salona okunmaya başlandı. Karar okunurken avukatların salonu terk etmesi üzerine mahkeme başkanı kararın açıklanmasına ara verdi.
Kararın ardından DEM Parti eylem kararı aldı
Kararın ardından Merkez Yönetim Kurulu’nu olağanüstü toplantıya alan DEM Parti, Adana, Diyarbakır ve İstanbul’da 18 Mayıs’ta eylem çağrısı yaptı.
Kararı okuyan parti sözcüsü Ayşegül Doğan, “buradan bu çağrıyı yineliyorum, bu sesi hep birlikte yükseltmezsek, itirazımızı birlikte ifade etmezsek; Gezi’den Kobani’ye, Can Atalay’dan Kavala’ya tüm eşitsizliklere ve adaletsizliklere karşı ortak ses çıkaramazsak korkarım bizi daha zor günler bekler,” dedi.
Doğan, “400 yıl ceza verilmiş. Yumuşama siyaseti emarelere buysa normalleşmeyi düşünemiyoruz. Nasıl bir yumuşamadan bahsedebiliriz? Mahkûmiyet kararlarının hukuken hiçbir karşılığı yok. Her defasında hukukun işletilmediğini söyledik. Bu talimatlı mahkemeler dahi bu gerçeğin üstünü örtecek bir karar veremedi,” dedi.
CHP lideri Özgür Özel, kararın ardından yaptığı açıklamada “kim ne derse desin bu davada bir hukuk yok. Yargılama süreci hukuki değil,” dedi.
Kobani davası
HDP’nin eski eş başkanları Selahattin Demirtaş, Figen Yüksekdağ ve Gültan Kışanak, MYK üyeleri ve siyasetçilerin de aralarında bulunduğu 108 kişi 2014 yılındaki Kobani olaylarına ilişkin “devletin bütünlüğünü bozma” başta olmak üzere pek çok suçla yargılanıyordu.
Davada sanıklar hakkında 29 ayrı suçlamayla 38’er kez ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası isteniyordu.
Kobani olaylarına ilişkin soruşturma 2014 yılında başlatıldı. Ekim 2020’de 17 HDP’li siyasetçi bu soruşturma kapsamında tutuklandı. Bugüne kadar dava kapsamında 30’u aşkın duruşma yapıldı.
Demirtaş 25 Aralık 2023 tarihinde yapabildiği ilk savunmasında ”Hakkımda somut tek bir delil yok, bu bir siyasi intikam davasıdır, hukuken tutuklanmadık, hepimiz siyasi rehineleriz’’ demiş, mahkemeden çıkacak kararın ise “halkın vicdanında yok hükmünde” olacağını belirtmişti.
Siyasiler, tutukluluk için öngörülen yasal üst sınırlar aşıldığı halde tutuklu bir şekilde yargılandı. Davada suçlanan sanıklar arasında yer alan Demirtaş ve Yüksekdağ yaklaşık 8 yıldır, Gültan Kışanak ve Sebahat Tuncel ise 7 yıldır tutukluydu. Bir kişinin tutuklu yargılanması için üst sınır 7 yıl.
Demirtaş yüzlerce fezleke 30’u aşkın dava
Dava kapsamında suçlanan Selahattin Demirtaş ve Figen Yüksekdağ, 12 HDP’li milletvekili ile beraber Kasım 2016’da tutuklanmıştı.
Demirtaş hakkında 2016 yılından bu yana yüzlerce fezleke çıkarıldı, bu fezlekeler 30’u aşkın davada birleştirildi.
Demirtaş 2016’da tutukluluğunun ardından ilk kez hakim karşısına 434 gün sonra, Cumhurbaşkanına hakaret suçlamasıyla çıkabildi. Ağırlıklı olarak 2009 yılından sonra yaptığı konuşmalar esas alınarak açılan hakaret davaları kapsamında hakkında ilk hapis cezası 2018 yılında verildi.
Kobani olaylarıyla ilgili soruşturma dosyasından ise 2019 yılında tutuklandı. Demirtaş bu davada ilk savunmasını 25 Aralık 2023’de yapabildi.
Tüm bu süreçte uzun tutukluluk, delil yetersizliği başta olmak üzere adil yargılama hakkı ile ilgili pek çok kalemde Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi tarafından verilen ihlal kararlarına rağmen HDP’li siyasetçilerin tutukluluğu sürdürüldü.
Kararlar tam liste:
Davayı yerinde takip eden gazeteciler Alican Uludağ ve İrfan Aktan’ın aktardığına göre:
- Ahmet Türk, silahlı terör örgütüne üye olmak suçundan 10 yıl
- Ali Erküt, devletin birliğini ve ülke bütünlüğünü bozma eylemine yardım suçundan 13 yıl 14 ay
- Alp Altınörs, devletin birliğini ve ülke bütünlüğünü bozma eylemine yardım suçundan 18 yıl hapis. Suç işlemeye tahrik suçundan 4 yıl 6 ay
- Altan Tan, devletin birliğini ve ülke bütünlüğünü bozma ve terör örgütü üyeliği suçundan beraat
- Ayhan Bilgen, devletin birliğini ve ülke bütünlüğünü bozma ile silahlı terör örgütü üyeliği suçlarından beraat
- Ayla Akat, devletin birliğini ve ülke bütünlüğünü bozma suçundan beraat, örgüt üyeliğinden 9 yıl 9 ay. Tutukluluk süresi göz önünde bulundurularak tahliyesine
- Aynur Aşan, silahlı terör görütü üyeliği suçundan 9 yıl
- Aysel Tuğluk, devletin birliğini ve ülke bütünlüğünü bozma suçundan beraat
- Ayşe Yağcı, 9 yıl. Tutuklulukta geçirdiği süre göz önüne alınarak tahliye
- Berfin Özgür Köse, beraatine, yakalama emrinin kaldırılması
- Bircan Yorulmaz beraat
- Bülent Parmaksız Devletin birliğini ve ülke bütünlüğünü bozma eylemine yardım 16 yıl. Suç işlemeye tahrik etme suçundan 4 yıl 6 ay
- Can Memiş beraat
- Cihan Erdal, devletin birliğini ve ülke bütünlüğünü bozma suçundan 16 yıl. Suç işlemeye tahrik suçundan 4 yıl 6 ay
- Dilek Yağlı Devletin birliğini ve ülke bütünlüğünü bozmaya yardım suçundan 16 yıl, suç işlemeye tahrikten 4 yıl 6 ay
- Emine Ayna silahlı terör örgütü üyeliği 10 yıl
- Beyza Üstün beraat
- Figen Yüksekdağ hakkında devletin birliğini ve ülke bütünlüğünü bozma eylemine yardım suçundan 19 yıl. Tutukluluk halinin devamına, suç işlemeye tahrik suçundan 4 yıl 6 ay hapis cezasına. 2911 sayılı Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanunu’na muhalefet suçundan 2 yıl, iki ayrı terör örgütü propagandası suçundan 3 yıl, seçim yasaklarına aykırı hareket etmekten ise 3 ay hapis cezası. Toplamda Yüksekdağ, 30 yıl 3 ay hapis cezası aldı.
- Gülfer Akkaya, beraat
- Gülser Yıldırım, beraat
- Gültan Kışanak, örgüt üyeliğinden 12 yıl. Tahliye edilmesine
- Günay Kubilay, 16 yıl, suç işlemeye tahrik suçundan 4 yıl 6 ay
- İbrahim Bilici, tahliye edilmesine
- İsmail Şengül, 16 yıl, suç işlemeye tahrik suçundan 4 yıl 6 ay
- Meryem Adıbelli 9 yıl
- Mesut Bağcık, devletin birliğini ve ülke bütünlüğünü bozma suçundan beraat. Silahlı terör örgütü üyeliğinden 9 yıl
- Menzir Çakar, silahlı terör örgütü üyeliği suçundan 9 yıl
- Nazmi Gür, devletin birliğini ve ülke bütünlüğünü bozma suçundan 18 yıl, suç işlemeye tahrik suçundan 4 yıl 6 ay
- Sebahat Tuncel hakkında devletin birliğini ve ülke bütünlüğünü bozma suçundan beraat. Silahlı terör örgütü üyeliği suçundan 12 yıl hapis. Tuncel hakkında tahliye kararı verildi.
- Selahattin Demirtaş hakkında devletin birliğini ve ülke bütünlüğünü bozmaya yardım suçundan 20 yıl hapis cezası, Suç işlemeye tahrik etme suçundan ise 4 yıl 6 ay, terör örgütü propagandası suçundan 2 yıl 6 ay, halkı kanunlara uymamaya tahrik suçundan 1 yıl 6 ay hapis cezası verildi. Demirtaş’ın tutukluluk halinin devamına karar verildi
- Sibel Akdeniz devletin birliğini ve bütünlüğünü bozma ve silahlı terör örgütü üyeliği suçlarından beraat
- Zeki Çelik devletin birliğini ve bütünlüğünü bozma suçuna yardım eden sıfatı nedeniyle 18 yıl, suç işlemeye tahrik suçundan 4 yıl 6 ay hapis cezası verildi.
- Zeynep Ölbeci, iki ayrı suçtan 12 yıl 9 ay hapis cezasına çarptırıldı ve tutukluluk halinin devamına karar verildi.