9 Mayıs Avrupa Günü mü, Zafer Günü mü?

9 Mayıs Avrupa’nın Batısında “Avrupa Günü”, Doğusunda “Zafer Günü” olarak kutlanıyor ve devam eden ideolojik mücadeleyi yansıtıyor. İşte nedeni.

9 Mayıs Avrupa’nın Doğusu ve batısında iki ayrı adla anılıyor.
Avrupa’nın Batısında 9 Mayıs Avrupa’nın Birliği günü, Avrupa Birliği’nin AB temellerinin atıldığı tarih olarak anılıyor. Bugün Avrupa marşı ilan edilen Beethoven’in 9’uncu Senfonisi eşliğinde AB ülkelerinde kutlanıyor.
Avrupa’nın Doğusunda ise Müttefik orduların Berlin’e girip İkinci Dünya Savaşının Avrupa’da sona erdirişinin, Faşizme ve Nazizme karşı kazanılan zaferin yıldönümü. Moskova’daki kutlamalarda Vladimir Putin’in en etkili konuğu Çin Cumhurbaşkanı Şi Cinping.
AB üyesi olmayan, yıllardır bekleme odasında bekletilen ve ancak nöbete asker gerektiğinde akla gelen Türkiye’de de Avrupa Günü olarak toplantılara, konferanslara konu oluyor.
Hangisi doğru demeyeceğim, saçma olur, isteyen istediği tarihi istediği gibi adlandırıp kutlar ya da kınar.
Hangisi önce diye soracağım.

Hangi 9 Mayıs önce?

9 Mayıs’ı 1964’te Avrupa Günü ilan eden Avrupa Konseyi. Türkiye de Konsey’in kurucu üyelerinden sayıldığı için Avrupa Günü törenlerinin Türkiye’yle de bir bağlantısı olduğu söylenebilir.
Konsey’in bu tarihi seçmesinin nedeni, Fransız Dışişleri Bakanı Robert Schuman’ın daha sonra AB’nin temeli sayılan Fransa ve Almanya arasında Kömür ve Çelik Birliği kuruluş bildirgesini 9 Mayıs 1950’de ilan etmiş olması.
Avrupa Konseyinin kuruluşu 1949’da.
Gelelim Zafer Gününe…
Sovyetler Birliği ilk Zafer Gününü, Berlin’e girişin ilk yıldönümünde, 9 Mayıs 1946’da kutlamış.
1965’te önce Sovyetler Birliği ve sonra başka Doğu Bloku ülkeleri de 9 Mayıs’ı resmî tatil günü olarak kabul etmeye başlamış.
İdeolojik mücadele yerli yerinde
O kadar ki, Rusya’nın 2022’de başlattığı Ukrayna Savaşında 9 Mayıs nedeniyle tek taraflı ateşkes ilan ediyor.
Adeta ideolojik bir mücadele yaşanmış. Batı Avrupalılar, Faşist ve Nazi köklerine sünger çekmeye çalışırken Rusların her 9 Mayıs’ta bunu hatırlatmasına karşı -sanki özellikle aynı tarihte Avrupa Günü ilan etmişler.
Özetle, ideolojik mücadele bugün de başka şekillerde devam ediyor.