Tokyo Olimpiyatlarının ertelenmesindeki en önemli etkenin Dünya Sağlık Örgütünün (DSÖ), Uluslararası Olimpiyat Komitesine (UOK) koronavirüs salgınının Temmuz-Ağustos aylarında da küresel risk olmaya devam edeceğini bildirmesi olduğu açıklandı.
Bu açıklama, DSÖ’nün koronavirüsün dünyayı sanılandan daha uzun süre tehdide devam edeceği uyarısı anlamına da geliyor.
Açıklamayı Uluslararası Olimpiyat Komitesi (UOK) Başkan Yardımcısı ve Milli Olimpiyat Komitesi Başkanı Uğur Erdener, YetkinReport’un soruları üzerine yaptı. Erdener, DSÖ’nün Olimpiyatların vaktinde yapılmasında ciddi sağlık sorunları bulunduğunu belirtmesi ve erteleme tavsiye etmesi üzerine sadece sporcuların değil, oyunların ilgilendirdiği herkesin sağlığına öncelik veren UOK’nin, bu süreçte yapıcı davranış sergileyen Japonya Hükümeti ile işbirliği içinde bu kararı aldığını söyledi.
Erdener, 2021’de yapılacak Tokyo Olimpiyatları için tarihin üç hafta içinde duyurulacağını da söyledi. Dünyanın en büyük organizayonu olan olimpiyat oyunları tarihinde ilk kez erteneliyor.
Erdener’in YetkinReport’un sorularına verdiği yanıtlar şöyle:
–Uluslararası Olimpiyat Komitesi 17 Mart’taki toplantısında 24 Temmuz – 9 Ağustos’taki Tokyo Olimpiyat Oyunlarını, koronavirüs salgınına rağmen yapma kararı almıştı. Ancak 24 Mart’ta oyunların bir yıl sonraya ertelenmesi kararı açıklandı. Aradan geçen sürede ne değişti?
-O 17 Mart toplantısında sadece sporcuların değil, oyunların ilgilendirdiği herkesin sağlığının korunmasının birinci öncelik olduğu vurgulanarak Olimpiyat Oyunlarına daha 4 ayı aşkın zaman olduğu ve durumun izlenmeye devam edilmesi kararlaştırılmıştı. Süreci Dünya Sağlık Örgütü ile 7/24 izlemekte olan Görev Gücü çalışmaları doğrultusunda UOK Yönetim Kurulu 22 Mart tarihinde telekonferans yoluyla tekrar toplanarak hızlanan gelişmeleri değerlendirdi. Burada sağlık riskinin giderek arttığı, sporcuların giderek daha büyük güçlükler yaşadıklarından hareketle bir erteleme üzerinde çalışılması, bu konuda paydaşlar ile iletişim ve gerek Tokyo 2020 Organizasyon Komitesi, gerekse Japonya hükümeti ile konunun görüşülmesi ve bu çalışmanın 4 hafta içinde tamamlanması kararı alındı.
Bu arada, benim anlamakta güçlük çektiğim bir konu olarak ortaya ilginç bir durum çıkmış, sayıları çok az olmakla birlikte bazı ülkelerin Milli Olimpiyat Komiteleri, “Oyunlar ertelenmez ise katılmayacaklarını” bildirmişler, bir veya iki Federasyon da ertelenmesi yönünde görüş deklare etmişlerdir. [Erdener isim vermiyor ama, bu süreçte Çin ve Japonya gibi Pasifik Okyanusuna kıyıdaş olan Kanada ve Avustralya oyunlara katılmayacağını açıkladı. MY] İlginç olan konu, bu açıklamaların tümünün UOK Yönetim Kurulu’nun erteleme çalışması kararı sonrası yapılması, tarafların UOK Başkanı Thomas Bach ile yapılan toplantılarda bu konularda herhangi bir beyanda bulunmamış olmalarıdır.
Yine, çok hızlı gelişen bu süreçte DSÖ, sağlık riskinin çok arttığı, pandeminin giderek yayıldığı ve Avrupa merkezli oluşmuş riskin giderek büyüyerek diğer kıtalar (Kuzey ve Güney Amerika,
Afrika ve Okyanusya) için de sorun oluşturduğu uyarısında bulunmuştur.
–Oyunların Temmuz-Ağustos 2020’de yapılmasını DSÖ mü sakıncalı bularak istemedi? Ne dedi DSÖ?
-DSÖ, Tokyo Olimpiyat Oyunlarının vaktinde yapılmasında ciddi sağlık sorunları olacağını belirtti ve ertelenmesini Uluslararası Olimpiyat Komitesine tavsiye etti. Sonuçta 24 Mart günü UOK Başkanı Bach, Japonya Başbakanı Shinzo Abe ile çok yapıcı bir telefon görüşmesi yaptı. Taraflar Oyunların aynı isim ile Ağustos ayını geçmemek üzere gelecek yıla [2021] ertelenmesi konusunda anlaştılar. Bu görüşmenin hemen ardından UOK Yönetim Kurulu toplandı ve Uluslararası Paralimpik Komitesi (IPC) Başkanının da katılımı ile Bach’a oybirliği ile destek vererek konuyu karara bağlandı.
–Japon hükümetinin bu konuda yaklaşımı nasıl oldu? Daha önce bu şekilde ertelenen, ya da iptal edilen olimpiyat oyunu olmuş muydu?
-Az önce belirttiğim gibi, Japonya’da sağlık riski azalmış ve hayatın normale dönmeye başlamış olmasına rağmen, Japonya ve Sayın Abe ve Tokyo 2020 Organizasyon Komitesi konuya çok duyarlı ve yapıcı yaklaşmış ve dünya genelindeki durumu ve DSÖ uyarılarını dikkate alarak ertelemeye destek vermiştir.
Bu ertelenen ilk Olimpiyat Oyunu. 1916 yılında yapılması gereken Olimpiyatlar I. Dünya Savaşı, 1940 ve 1944 ise II. Dünya Savaşı nedeniyle iptal edilmişti ama ertelenen olmamıştı.
–Bu zor ama gerekli görünen kararı almanızda başka ne etkenler pay sahibi oldu?
-Bu virüs çok hızlı yayılma özelliğine sahip olduğu için, sadece atletlerin birbirleriyle fiziksel temasının ötesinde, insanlar arasında sosyal mesafenin korunmasının güç olduğu her durumda, yani Olimpiyat Oyunları gibi dünyanın en büyük organizasyonu içinde yer alan herkes açısından sağlık riski oluşturuyor.
Sporcular açısından bu dönemde oluşan ve en çok yakınılan konunun, yeterli antrenman, yani iyi bir Olimpiyat hazırlığının yapılamaması olduğunu belirtmeliyim. Gerek çalışma yerlerine, gerekse yarışmalara ülkelerinin getirmiş olduğu kısıtlamalar nedeniyle ulaşım sorunları ortaya çıktı. Ayrıca birçok ülkede yarışmaların iptal edilmiş olması da etken. Olimpiyat kota yarışmalarının yine gerek ülkedeki durum, gerekse uluslararası federasyon tarafından yapılamıyor olması da sporcunun ciddi güçlükleri arasında yer alıyor. Doğal olarak, bu duruma içinde bulunduğumuz dönemin getirdiği moral motivasyon kaybını da eklemek gerekiyor.
-Doping kontrollerinin yapılamıyor olması da tartışıldı mı?
-Hayır, bu karar çerçevesinde gündeme gelmedi. Antrenmanlar, yarışmalar yapılamıyor ki doping kontrolü yapılsın. Örneğin benim başında bulunduğum Dünya Okçuluk Federasyonu bütün yarışmaları 30 Haziran’a kadar erteledi. Diğer federasyonlar da kendi erteleme takvimlerini açıkladı. Sporcular hazırlanamadı ki bu salgın ve kısıtlamaları nedeniyle.
Tokyo Olimpiyatlarını erteleme kararının büyük bir sporcu grubu tarafından benimsendiğini görüyor ve çok doğru bir karar olduğunu düşünüyorum. Uluslararası Federasyonlar açısından ertelemenin getireceği bazı güçlükler yanında olumlu yönünün çok daha fazla olduğunu, belirsizlik sürecinin ortadan kalkıp UOK ile koordinasyon içinde hemen yeni planlamaların yapılmaya başlandığını ifade etmeliyim. Zaten tüm Uluslararası Olimpik Federasyonlar erteleme kararına tam destek verdiler. Ulusal Olimpiyat Komiteleri de sporcu öncelikli kuruluşlar oldukları için sporcuyu rahatlatan bu kararı zaten desteklemekteler.
-Şimdi nasıl bir süreç izlenecek?
-Gerekli altyapı çalışması tamamlanamadan hızlıca alınması gereken bu karar sonrası çok ayrıntılı bir çalışmanın hem UOK, hem de Tokyo 2020 Organizasyon Komitesi tarafından tüm paydaşlar ile görüşülerek yapılması gerekiyor. Bu anlamda, Uluslararası Federasyonlar, Milli Olimpiyat Komiteleri ve Uluslararası Paralimpik Komitesi, Olimpiyat Oyunları partnerleri, Yayın Hakkı Sahipleri ilk anda akla gelenler. Yerel anlamda da birçok konunun Organizasyon Komitesi tarafından ayrıntılı değerlendirilmesi ve yeni çözümler üretilmesi gerekecek. UOK içinde bu konuda görev yapacak ve UOK’nin Tokyo 2020 Koordinasyon Komisyonu ile birlikte çalışacak olan UOK Görev Gücüne ciddi görevler düşüyor bu durumda. Takdir edilir ki, yapılması gereken ayrıntılı çalışmalar sonunda yeni durum belirlenecek, kesin tarih ve kriterler ortaya çıkacaktır. Özellikle yeni tarihin 3 hafta içinde karara bağlanacağı UOK Başkanı tarafından dün Uluslararası Federasyonlar ile yapılan toplantıda belirtildi.
