İngiltere Savunma Bakanı Ben Wallace’n Daily Mail gazetesi için kaleme aldığı Afganistan makalesi ortalığı karıştırdı. İngiliz bakan yazısında “Afganistan’dan bu ülkeye getirmekle yükümlü olduğunuz Afganlar için Afganistan dışındaki bölgelerde bir dizi işlem merkezleri kuracağız” derken, gazetenin tecrübeli kalemleri, bakanın kastettiği yerlerin Pakistan ve Türkiye gibi ülkeler olduğunu yazdı.
Haber, Türkiye’ye BBC üzerinden ve bakanın ağzından, İngiltere’nin Türkiye ve Pakistan’dan mülteci işlem merkezi açmayı planladığı şeklinde yayıldı. Ancak BBC daha sonra bu ifadelerin bakana ait olmadığını doğrulayarak “sehven” yapılan hata için okurlarından özür diledi. Bakan Wallace ise Türkiye ile ilgili haberlerin doğru olmadığını söyledi.
Türk Dışişleri Bakanlığı ilk haberin hemen ardından bir açıklama yaparken muhalefet partileri de iktidara yüklenmişti.
Türkiye: Kabul etmemiz mümkün değil
Dışişleri Bakanlığı açıklamasında şöyle dendi:
“Birleşik Krallık basınında yeralan Afgan mülteciler için Türkiye’de iltica başvuru merkezi kurulması konusunda plan yapıldığı yönündeki haberler gerçeği yansıtmamaktadır. Bugüne kadar hiçbir ülkeden tarafımıza iletilmiş bu yönde resmi bir talep bulunmamaktadır. Bu yönde bir talep iletilse dahi bunu kabul etmemiz mümkün değildir.”
Kılıçdaroğlu: Mülteci seçecekler
CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, Twitter üzerinden hem İngiltere’ye hem de Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a yüklendi. Kılıçdaroğlu, şöyle dedi:
“Gelişmelere dair sizi bilgilendirmeye devam ediyorum. İngiltere Savunma Bakanı Wallace, kendilerine hizmet etmiş Afganlara, Türkiye’de “mülteci merkezleri” kuracaklarını ilan etti ve Afganları ülkemize davet etti. Kendilerine mülteci seçecekler, kalanlar ülkemizde bırakılacak.”
“Şimdi Erdoğan’a sorum şu: ‘Ben anlaşma yapmadım’ dediğin ülkeler, artık Türkiye Cumhuriyeti’nin fikrini alma ihtiyacı dahi duymadan bunları söyleyebilecek hale mi geldi? Yoksa anlaşma yaptın diye mi bu kadar cüretkârlar? Hangisi doğru? Bir kere dürüst ol Erdoğan!”
“İngiltere’ye de buradan sesleniyorum: Size hizmet eden Afganları ölüme terk etmiş olmanız insanlık dışıdır. Ancak şu konuda emin olun ki sizin sorumsuzluğunuzun ceremesini halkımız mahallesinde çekmeyecek. Kimseyi bizim topraklarımıza bu usulle getiremezsiniz!”
Akşener’den taşeronluk suçlaması
İYİ Parti Genel Başkanı Meral Akşener ise yine Twitter hesabından Koltuğu kurtarmak için şimdi de İngilizlerin mi taşeronu oluyorsun Sayın Recep Tayyip Erdoğan?” diye sordu.
Bu arada, Cumhurbaşkanı Erdoğan, İngiltere Başbakanı Boris Johnson ve Avrupa Birliği (AB) Konseyi Başkanı Charles Michel ile bir telefon görüşmesi gerçekleştirdi.
Kabil havalimanı ısrarı
Erdoğan, Britanya Johnson ile gerçekleştirdiği görüşmede, Türkiye’nin Afganistan’da mevcut önceliğinin vatandaşlarının tahliyesi olduğunu belirterek, Kabil Havaalanı’nın güvenliğini sağlama sorumluluğunu uygun şartların oluşması halinde devam ettirebileceklerini söyledi.
T24’ün haberine göre göçün yeni insani trajedilere sebep olmaması için Afganlılara kendi topraklarında ve komşu ülkelerde yardım sağlanması gerektiğini belirten Cumhurbaşkanı Erdoğan, Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği başta olmak üzere ilgili BM kuruluşlarının mali katkıları artırılarak daha etkin rol oynamalarıyla bu göç baskısının azaltılabileceğini ifade etti.
NOT 1:
İngiliz Savunma Bakanı Ben Wallece’ın Daily Mail’in pazar edisyonundaki makalesinde Türkiye adı geçmiyor. Söz konusu ifade ise şöyle:
“Afganistan’dan bu ülkeye getirmekle yükümlü olduğunuz Afganlar için Afganistan dışındaki bölgelerde bir dizi işlem merkezleri kuracağız”
Gazetenin ektin kalemlerinden Glen Owen ve Ian Gallagher’ın imzasını taşıyan yazıda ise şöyle deniyor:
“‘Hiçbir ulusun herkesi dışarı çıkaramayacağını’ kabul eden Wallace, Afganistan’a komşu ülkelerde kaçmayı başaran mülteciler için bir dizi “işleme merkezi’ kurulacağını da duyurdu. İngiltere’ye gelme haklarını tesis edebilirlerse, İngiltere’ye uçacaklar.”
“Savunma Bakanlığı, Pakistan ve Türkiye gibi ülkelerde merkezler kurmaya bakıyor – ancak şaşırtıcı bir şekilde, Taliban’ın Birleşik Krallık’ın Amerikalılar gittikten sonra Kabil’de bir ‘varlığını’ korumasına izin verip vermeyeceğini de araştırıyor.”
Her iki yazıya da şu linkten ulaşabilirsiniz.
NOT 2:
Gazetenin Afganistan’a komşu ülkeler arasında Türkiye’yi de sayması ciddi bir coğrafya hatası olsa gerek.
NOT 3:
YetkinReport, İngiliz Bakan Wallace’a atfedilen sözleri, haberi yayınladığı 23 Ağustos sabahından itibaren doğru biçimde sundu. Bakanın böyle bir ifadesi olmadığı ve iddianın Daily Mail gazetecilerine ait olduğunu vurguladı. Haberin asıl kaynağı olmayan ancak yaptığı hata nedeniyle bilginin yanlış yayılmasına sebep olan BBC özür dileyince YetkinReport haberini 24 Ağustos günü saat 15.15’te güncelledi. Güncellemeye Bakan Wallace’ın Türkiye ile ilgili iddiaları yalanlaması dahildir.