Herkese siyasi ahlak dersi veren Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan AK Parti grubunda siyasi muhaliflerini “sürtük” gibi, “çürük” gibi ifadelerle karaladığı konuşmasında CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu’na 10 soru sordu. Kılıçdaroğlu’nun bunlara hemen cevabını verip kendi on sorusunu sordu. Bunlar arasında en dikkat çekici olan Erdoğan’ın “aday olmaya yüreğin yeter mi” sorusuna, Kılıçdaroğlu’nun “erken seçim ilan et, adayımız hazır” yanıtı vermesiydi. Kılıçdaroğlu erken seçime gidilirse Erdoğan’ın devrileceğini adeta çantada keklik görüyordu.
Oysa son anket sonuçları, muhalefetin istediği şekilde sonbahar aylarında erken seçime gidilirse sonucun, mevcut siyasi dengeler içinde Kılıçdaroğlu, CHP ve Altılı muhalefet koalisyonu için pek de çantada keklik olmadığını gösteriyor.
Ana akım araştırma şirketlerinden MetroPoll’un yeni açıkladığı Mayıs ayı sonuçları neden erken seçimin muhalefet açısından çantada keklik olmayabileceğini gösteriyor.
Kılıçdaroğlu’nun “Açık arayla öndeyiz” diyen parti yetkililerinin sözüyle zaferi çantada keklik görüp boş havuza atlamaması için bu rakamları dikkate almasında fayda var.
AK Parti düşüyor ama CHP çıkmıyor
MetroPoll Mayıs ayı sonuçları şöyle:
Önce sonuçta etkili olabilecek ayrıntılardan başlayalım. Zafer Partisi, Suriyeli göçmenler tartışmasıyla ilk kez radar ekranında görüntü vermiş; yüzde 1,8 ile bazı partileri geride bırakmış görünüyor. Cumhur İttifakını oluşturan partilerden BBP, yüzde 0,5, yani yüzde yarımın altında görülüyor. Altılı Koalisyon üyelerinden Gelecek Partisi ve Demokrat Parti de öyle. Altılı Koalisyon partilerinden DEVA yüzde 1,3 ile hafif aşağıda, Saadet yüzde 1,6 ile yerinde sayan görüntü sergiliyor.
Ama asıl yerinde sayan CHP. Neye göre mi? 2018 seçimlerine göre. 24 Haziran 2018’de CHP tam olarak yüzde 22,6 oy almıştı. Aradaki 2019 yerel seçim zaferine, Erdoğan’ın ekonomik politikaları ve küresel hareketler nedenleriyle içine sürüklendiğimiz ekonomik krize rağmen CHP hâlâ yüzde 22,6’da.
En büyük kayıp, 2018 seçimine göre AK Parti’de. Neredeyse dört seçmenden birinin desteğini kaybedip yüzde 42,6’dan yüzde 32,7’ye düşmüş görünüyor. Cumhur İttifakı ortağı MHP’nin 2018’de yüzde 11,1 olan oy oranı yüzde 8 civarına düşebilir bugün seçim olsa.
En büyük kazanç İYİ Parti’de. 2018’de 10.0 olan oyları, Mayıs sonu MetroPoll tahminlerinde yüzde 15,1 görünüyor, yüzde 50 artış oranı hiç fena değil. HDP de bu süreçte desteğini artıran partilerden; 2018’de yüzde 11,7 olan desteği 13,8’e yükselmiş görünüyor.
Çantada keklik olmayan dengeler ve HDP
Bu tahminlere göre Cumhur İtifakında yüzde 1 ve üzerindeki AK Parti ve MHP’nin oy toplamı tahmini 40,7. Millet İttifakında aynı konumdaki partilerin oy toplamı tahmini yüzde 40,1.
Yani gerek Erdoğan gerekse karşısına kim çıkarsa alabileceği oylar seçimin ilk turunda kazanmaya, ki çantada keklik diye buna diyoruz, yetmiyor.
HDP elbette bütün Kürt oylarını temsil etmiyor. AK Parti içinde ciddi bir muhafazakâr Kürt seçmen desteği var. Hapisten Hizbullah tahliyeleri sonrasında AK Parti ve HÜDA-PAR arasındaki yakınlaşma dikkat çekiyor. Doğu ve Güneydoğu’da CHP’ye kayma eğiliminde olan merkez sağ Kürt seçmen var.
Ancak her halükârda seçimin ister ilk ister ikinci turda olsun kazanmayı isteyen ittifak için HDP oylarını cezbetmek önem taşıyor. Bu tahminlere göre HDP’nin ilk turda kendi adayını -belki de hapiste tutulan Selahattin Demirtaş’ı- çıkartması kimseyi şaşırtmamalı.
Siyaset aynı zamanda eldeki kozu kullanma ustalığıysa, bu yöntemi MHP’den BBP’ye dek her partinin hakkı olan bu yöntemi HDP de kullanmak isteyebilir elbette.