Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Mansur Yavaş geçtiğimiz günlerde Melih Gökçek’!in belediye başkanlığı döneminde yaptırılıp kullanılamadan çürümeye terk edilen AnkaPark’ı medyaya ve görmek isteyen herkese açtı. Ankara’ya turist çekmesi niyetiyle, tartışmalı olarak Atatürk Orman Çiftliği (AOÇ) arazisine 750 milyon dolar yatırılan AnkaPark, daha Gökçek işbaşındayken tartışma konusu olmuş, hatta 2017 yılında Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan tarafından istifaya zorlanmasındaki nedenlerden biri olarak gösterilmişti. AK Partililer, parkı bu hale getirenin asıl onu ihmal edenin CHP’nin ABB Başkanı Yavaş olduğu iddiasında. Anka Park ise iki yıldır devam eden mahkeme sürecinin ardından 6 Temmuz 2022’de ABB’ye devredildi. Yavaş bu aşamadan sonra hurdalığa dönen parkı bu aşamadan sonra durumu gözler önüne serdi.
Gazeteci İsmet Berkan, abonelerine yayınladığı Gündem sitesinde yayınladığı “Aslında Ankara’ya bir tema park kötü bir fikir değildi” başlıklı yazısında AnkaPark tartışmasına farklı bir açıdan yaklaştı. Bu yazıyı -izniyle- aynen yayınlıyoruz.
AnkaPark: mükemmel berbatlıkta
Ankara’da artık halka kapıları açıldığı için rezalet halini herkesin gördüğü AnkaPark, bizim özellikle Ak Parti iktidarı dönemindeki iş yapma tarzımızı göstermesi bakımından neredeyse mükemmel berbatlıkta bir örnek.
En başına dönelim: Aslında Ankara’ya veya İstanbul’a veya başka bir şehre “tema park” yapmak çok da kötü bir fikir değil. Bu parklar, dünyada iyi işletildiğinde ciddi gelir sağlıyor. Mesela Disney’in tema parkları Disneyland’lerin sadece bu yılın ikinci çeyreğindeki geliri 6,7 milyar dolar; üç aylık karı ise 1,8 milyar dolar. İyi yapılırsa büyük bir iş yani.
Türkiye bugüne kadar iki tane tema park işine girişti, ikisini de eline yüzüne bulaştırdı. İstanbul’da TEM’den giderken Halkalı’yı Silivri istikametine geçtiğinizde solda kocaman “Tema Park” tabelasını görürsünüz. Orada tema park falan yok ama tahsis edilen araziye dikilen Tema İstanbul evleri var. İhaleyi alan şirket parkı yapmadı ama evleri yaptı ve sattı bile.
Yatırımı belediye yaptı, işletmeciye verdi
İkincisi ise günlerdir konuşulan AnkaPark. Arazisi bedava. Ankara Büyükşehir Belediyesi Atatürk Orman Çiftliğini korumak yerine içinden önemli bir bölümü “tema park alanı” olarak tahsis etti. Bildiğim kadarıyla Disney, üzerinde Disneyland olan bütün arazilerin ya sahibi ya da uzun süreliğine kiracısı, bedava arazisi yok.
Bu yetmedi, hangi kriterlere göre belirlendiği belli olmayan işletmeci şirket yerine yatırımı da büyükşehir belediyesi üstlendi. Oysa yatırımı işletmeci yapmalıydı. Yine bildiğim kadarıyla bütün Disneyland yatırımlarını Disney kendisi yapıyor, parayı başkası harcasın Disney işletsin diye bir şey yok.
Peki, Ankara’ya tema park yapmak gibi “parlak” bir fikirle ortaya çıkan Melih Gökçek yönetimindeki Ankara Belediyesi neden böyle bir yöntem izledi?
Öncelik Ankara değil, ihale yapmaktı
Çünkü öncelikli amaç Ankara’ya bir tema park kazandırmak, bu yolla şehre gelecek turist sayısını arttırıp şehre hizmet etmek değildi. Öncelik, o ihaleleri yapmaktaydı.
Belediyenin amacı üzüm yemek olsa, Disney gibi, Universal gibi bu alanda dünya çapında tecrübesi olan şirketlere gidilir, onların yatırımcı olması sağlanmak istenirdi. Hayır, belediye önce bir para harcama musluğu icat etti, ardından da o musluğun başından ayrılmamak için ne gerekiyorsa yaptı.
Bugün ortada dünya çapında bir rezaletimiz var. Mansur Yavaş yönetimindeki belediyeye göre yaratılan kamu zararı 801 milyon dolar. AnkaPark’a beş kuruş yatırım yapmadan giren işletmeci şirket çoktan iflas etti. Park hiç açılamadı, hiç işletilemedi. Daha birinci gün parktaki korkutucu hız treni arıza yaptı, insanlar saatlerce “roller coaster”ın tepesinde kurtarılmayı bekledi. Bugün muhalefetteki siyasetçiler neredeyse her gün gidip AnkaPark’ı geziyor; içlerinde rezaletin büyüklüğü konusunda şüpheye düşene denk gelmedik henüz. Enkazı görünce her şey daha iyi anlaşılıyor.
İstanbul tema park da rezalet ama…
Aslına bakacak olursanız İstanbul’a yapılmak istenen tema park konusunda da benzeri bir rezaletimiz var ama ortada bir enkaz olmadığı için konu AnkaPark kadar çarpıcı gelmiyor.
Halkalı’da o bölgeye bir tema park yapmanın 30 yıla yakın bir geçmişi var, benim bildiğim kadarıyla. Nihayet bundan 15-16 yıl önce TOKİ burada ihaleyi açtı, kazanan şirketlere de devasa araziyi tahsis etti. Arazinin TEM’den gözüken gösterişli bir yerine şık bir “tanıtım ofisi” de yapıldı.
Ama diyorum ya, ortada hala bir tema park yok. Onun yerine etap etap ilerleyen “Tema Park Konutları” var. Web sitesindeki bilgiye göre 2024 Baharında 264 dönümlük arazideki “TemaWorld” adlı oyun alanları hizmete girecekmiş. Şimdiden iddiaya girebiliriz bence.