İçişlerinin Vatandaşlık Savunması: El Kaide’ci değil, ÖSO’cu

İçişleri Bakanlığı, Suriye’de faaliyet gösteren Ecnad’üş Şam adlı radikal grup üyesi Ebu Hamza’nın Manar Alshami ismiyle Türkiye vatandaşlığına alındığını açıkladı.

İçişleri Bakanlığı, CHP İstanbul Milletvekili Ünal Çeviköz’ün kamuoyuna yansıyan “El Kaide lideri Türkiye Vatandaşlığa geçti” iddiaları ile ilgili verdiği soru önergesine 29 Temmuz’da yanıt verdi.

Bakan Süleyman Soylu’nun imzasıyla yayınlanan yanıtta Hamza’nın iddia edildiği gibi El Kaide ile bağlantısının saptanmadığı, Ecnad’üş Şam’ın iddia edildiği gibi El Kaide’ye bağlı değil Özgür Suriye Ordusu’na (ÖSO) bağlı bir grup olduğunun tespit edildiği, Hamza’nın Türkiye vatandaşlığına alınma kriterlerine karşıt bir durum oluşturmadığı belirtildi.

Radikal İslamcı lidere Türkiye’de vatandaşlık verildi iddiası

Ebu Hamza’nın vatandaşlığa alındığı iddiası ilk olarak 2021 yılında ABD’li gazeteci Lindsey Snell tarafından haberleştirilmişti. Snell, daha önce Ukrayna vatandaşlığı almış olan Ebu Hamza’nın TC kimlik kartını sosyal medya hesabından paylaşmış, Hamza’nın eski El-Kaide komutanı olduğunu iddia etmişti.

İddiaların üzerine CHP’li vekil Ünal Çeviköz İçişleri Bakanlığı’na 11 Ekim 2021 tarihinde soru önergesi vererek Ebu Hamza’ya TC vatandaşlığı verilmeden önce hakkında herhangi bir tahkikat yapılıp yapılmadığını sordu.

TC kimlik numarası ile İçişleri Bakanlığı kayıtları incelendiğinde bu kişiye vatandaşlık verildiğinin tespit edilebildiğini belirten Çeviköz önergesinde Ebu Hamza’nın “milli güvenlik ve kamu düzenine tehlike oluşturup oluşturmadığını” sordu:

“Bahse konu kişi tc vatandaşı olma şartları arasında bulunan milli güvenlik ve kamu düzenine herhangi bir tehlike oluşturmamak şartına uymakta mıdır? Tahkikat yapıldıysa bu tahkikatın sonucu nedir?”

İçişleri Bakanlığı: El Kaide değil ÖSO

Çeviköz’ün verdiği soru önergesine İçişleri Bakanlığı 29 Temmuz 2022’de yanıt verdi. Bakanlık, yanıtında El Hamza’nın faaliyet yürüttüğü Ecnad’üş Şam adlı grup ile ilgili araştırma yapıldığı, grubun iddia edildiği gibi El Kaide ile değil, ÖSO ile bağlantılı olduğunun tespit edildiği belirtildi. Cevapta şu ifadelere yer verildi:

“Manar Alshami isimli şahsın Türk vatandaşlığına alınmasına ilişkin dosyası Göç İdaresi Genel Müdürlüğü tarafından düzenlenmiş olup ilgili birimler tarafından şahıs hakkında yapılan inceleme ve araştırmada suç unsuru oluşabilecek herhangi bir durum tespit edilmemiştir.”

5901 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanunu uyarınca “Milli güvenlik ve kamu düzeni bakımından engel teşkil edecek bir hali bulunmamak şartıyla Cumhurbaşkanı kararı ile yabancılar Türk vatandaşlığını kazanabilirler.”

Kanunun uygulamasına ilişkin yönetmelikte ise “anayasa ile kurulu devlet düzenini yıkma yolunda faaliyette bulunduğu, bu faaliyetlerde bulunanlarla işbilrliği yaptığı veya bunları maddi olarak desteklediği, Türkiye Cumhuriyetinin ülkesi ve milleti ile bölünmez bütünlüğüne karşı yurt içinde veya dışında Terörle Mücadele Kanunu kapsamına giren suçlarla ilgili faaliyetlerde bulunduğu, isyan, casusluk ve vatana ihanet suçlarına katıldığı, silah ve uyuşturucu madde kaçakçılığı, insan kaçakçılığı ve insan ticareti yaptığı veya bunlarla ilişki içerisinde bulunduğu tespit edilenler ile altı aydan fazla hapis cezası alanlar türk vatandaşlığını kazanamaz” hükümleri yer alıyor.

2011 yılında Suriye Devlet Başkanı Beşar Esat’ı devirmek amacıyla eski Suriye Silahlı Kuvvetleri subay ve askerleri tarafından kurulan ÖSO, daha sonra birçok muhalif unsuru içinde barındıran bir yapıya dönüştü. ÖSO, 2014 yılında ABD ve Türkiye “eğit-donat” anlaşması yaptı ancak aynı yıl, ABD projeyi durdurduğunu açıkladı. 2016 yılında Türkiye, Fırat Kalkanı Operasyonunda Suriye Geçici Hükümeti ile koordinasyon kurarak ulusal bir ordu kurulmasına önayak oldu. Yapı, 2017 yılında Suriye Ulusal Ordusu adını aldı.