Anayasa Mahkemesi (AYM) Başkanı Zühtü Arslan, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın katıldığı etkinlikte Mecliste milletvekilliği düşürülen Can Atalay’la ilgili hak ihlalleri kararı sonrasında ortaya çıkan yargı kriziyle ilgili konuştu, “AYM kararlarına uyulmamasının yasal zemini yoktur” dedi.
Arslan’a ilk cevap Cumhurbaşkanı Başdanışmanı Mehmet Uçum’dan geldi. Uçum, “yeniden yargılama bağımsız bir kurum değildir” dedi.
AYM Başkanı Arslan: “AYM kararları kesindir”
Anayasa Mahkemesi üyeliğine seçilen Yılmaz Akçil için 8 Ocak’ta Anayasa Mahkemesi Yüce Divan Salonu’nda düzenlenen yemin töreninde konuşan AYM Başkanı Zühtü Arslan, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın karşısında ilk kez Can Atalay kararlarıyla başlayan yargı krizini değerlendirdi.
17 Nisan’da görev süresi sona erecek olan Arslan, “Anayasa Mahkemesi’nin verdiği karar ve yaptığı yorumdan sonra, görüş farklılıklarının, yorum farklılıklarının bulunduğu gerekçesiyle Anayasa Mahkemesinin kararlarına uyulmamasının hiçbir anayasal ve yasal zemini yoktur, temeli yoktur,” dedi.
Anayasa’nın 153. Maddesini hatırlatan Arslan, “bu maddeye göre AYM kararları kesin olup yasama yürütme ve yargı organlarını, idare makamlarını, gerçek ve tüzel kişilikleri bağlar. Esasen Anayasa’da 153. Madde diye bir madde olmasaydı da bu sonuç değişmeyecekti. Zira ihlal kararlarının icrası sadece Anayasa’nın 153. Maddesinin bir gereği değildir. Kararların uygulanması aynı zamanda ve herşeyden evvel anayasamızın hepimizi bağlayan ve kullandığmız yetkilerin meşruiyetini sağlayan bir toplum sözleşmesi olmasının bu sözleşmeye sadakat yükümlülüğünün ve ahde vefa ilkesinin zorunlu bir sonucudur,” dedi.
Arslan sözlerini şöyle sürdürdü:
“Son olarak, bireysel başvurunun etkili olabilmesi ihlalin giderilmesine ve sonuçlarının ortadan kaldırılmasına bağlıdır. Bu sebeple anayasa mahkemesi ihlalin tespiti yanında bu ihlalin nasıl giderileceğini ve ihlalin sonuçlarının nasıl ortadan kaldırılacağını da göstermek zorundadır. Bu anayasa mahkemesine anayasa ve kanunlarla yüklenen bir yükümlülüktür. Ihlalin sonuçlarının ortadan kaldırılması da kural olarak ihlal öncesi hale getirmeyi gerektirir. Bunun yolu da ihlal şayet yargı kararından kaynaklanıyorsa bu yargı kararının ortadan kaldırılmasıyla sağlanabilir. Elbette anayasa mahkemesinin kararlarını ve anayasa hükümlerine ilişkin yorumunu beğenmeyebilir bunlara katılmayabilirsiniz. Ancak bir hukuk devletinde katılmasak da bu kararlara uyulması anayasal bir zorunluluktur.”
Mehmet Uçum: “yeniden yargılama bağımsız bir kurum değildir”
Arslan’ın sözlerine ilk cevap Cumhurbaşkanı Başdanışmanı Mehmet Uçum’dan geldi.
Sosyal medya hesabından bir mesaj paylaşan Uçum, Anayasa’nın 153. Maddesinin bireysel başvuru ihlal kararlarını kapsamadığını belirterek “Ayrıca usul hukukumuzda “yeniden yargılama” bağımsız bir kurum değildir. Yargılamanın yenilenmesi/iadesi kararına bağlı yargılama faaliyetine yeniden yargılama denir. Yargılamanın yenilenmesi/iadesi kararı verme yetkisi karar yeri mahkemelerine aittir,” dedi.
Uçum, “Ayrıntılar ve konunun diğer tüm yönleri ekli yazıda işlenmiştir,” diyerek Anadolu Ajansı’nda yayınlanan değerlendirme yazısını işaret etti.