Cumhurbaşkanı Erdoğan AK Parti 8’inci Kongre konuşmasında muhalefeti “Yeni Türkiye’ye alışmak zorundasınız” diye uyarırken, seçmenden “Yarım bırakmayın” diye destek istedi. (Foto: Cumhurbaşkanlığı)
AK Parti’nin 23 Şubat 8’inci Olağan Genel Kurulunda en öne çıkan mesajlardan biri, “Yeni Türkiye’ye alışmak zorundasınız” oldu. Erdoğan bu sözü daha önce TÜSİAD yönetimine söylemişti ve kongre konuşmasında da ismini vermeden TÜSİAD’dan bahsederken kullandı ama konuşmanın bütünlüğü içinde değerlendirildiğinde tüm muhalif kesimlere hitaben kullandığı anlaşılıyor.
Devamında kullandığı “kayıt dışı siyasete dönemi kapandı” sözüyse siyasete dair söz söylemenin neredeyse tek yolunu bir siyasi parti bünyesine girmekte gösteriyor. Dernekler, birlikler, sendikalar gibi mesleki ve toplumsal örgütlenmelere siyaset konuşurlarsa hayatın zorlaşacağını söylüyor adeta.
Kongre özeti
Kongreye tek aday olarak giren ve oy birliği ile seçildiği ilan edilen Erdoğan’ın “Yeni Türkiye” mesajıyla birlikte birkaç vurgusu daha aynı çerçevede kongre özeri sayılmalı.
Örneğin “Yeni bir dünya kurulurken terör belası başta olmak üzere, Türkiye’nin safralarından kurtulması gerekiyor” cümlesindeki “safralar” tanımı önemli. “Yeni bir dünya” ifadesinde gizli öznelerin başında “Trump dönemi olduğu” söylenebilir.
Terör sorunu çözülünce “Türkiye’nin kronik meselelerini ve farklı toplum kesimlerinin taleplerini daha sağlıklı, daha steril bir zeminde” tartışılabilecekti.
“Steril ortam” tanımı önemli ve bunu konuşmadaki iki ayrı tanımla ilişkilendirmek mümkün. Biri ismini vermeden DEM Parti’ye hitaben “Terörle siyaset olmaz bir arada olmaz” mesajı. Diğeri de TÜSİAD özelinde sivil topluma hitaben “Kayıt dışı siyaset dönemi kapandı” mesajı
Bunları birleştiren harç ise “Yeni dünyada” -özellikle MHP’nin PKK girişimi sonuç vermezse- Türkiye’nin önüne çıkacak senaryolara karşı “iç cepheyi tahkim etme” ya da onu da “steril” hale getirme ihtiyacı. Dolayısıyla iktidar açısından DEM Parti’ye İmralı’dan Irak’a tüm kapıları açmak ile Kongre daveti göndermeyerek “Henüz dost olmadık” baskısı kurmak çelişki görülmüyor.
AK Parti’de yeni yönetim
Erdoğan’ın alışıldık uzunlukta olmayan konuşmasında verdiği mesajlar ve öncesinde Ankara Arena önünde buz gibi havaya rağmen toplanan on binlerce partiliye yaptığı konuşma, bu Kongrenin AK Parti için yeni bir başlangıç olduğunu söylüyordu. 2024 seçim yenilgisi ardından iç hesaplaşma bitmiş, il başkanlarının dörtte üçünü, ilçe başkanlarının üçte ikisini değiştirmiş, sıra parti yönetimine gelmişti. CHP’deki Kurultay tartışmalarına atfen “şaibesiz” kongre ile yeni döneme başlıyorlardı.
Kongre öncesi yeni parti yönetimine dair tahmin ve beklentiler bir ölçüde gerçekleşti. Beklendiği gibi 75 kişilik Merkez Karar ve Yönetim Kurulunun yarısından fazlası değişti. Bu ölçüde beklenmeyen MKYK’daki 39 yeni isimde öne çıkanların parti tabanından genç isimlerden çok sağ partilerden gelen, siyaset deyimiyle “transfer” milletvekilleri olmasıydı. İYİ Parti’den istifa eden Nebi Hatipoğlu, Seyithan İzsiz, Kürşat Zorlu, Dursun Ataş ve Ünal Karaman, Gelecek Partisi’nden istifa eden Nedim Yamalı ve Serap Yazıcı Özbudun yeni MKYK üyeleri, Yeniden Refah’tan gelen Suat Pamukçu da Demokrasi Hakem Kurulu üyesi oldular.
Ne anlama geliyor?
Birkaç ayrıntı verelim.
Anayasa profesörü Serap Yazıcı, Ahmet Davutoğlu’nun Gelecek Partisi kurucuları arasındaydı; orada da “liberalleri” temsil ettiği söyleniyordu. Daha bir gece önce partisinden ayrılmıştı. “Muhalefette bir şey değiştiremeyeceğini anlamış” ve “Cumhurbaşkanıyla görüşmesinden etkilenerek” AK Parti’nin Anayasa çalışmalarına katkıya gelmişti.
Kürşad Zorlu, İYİ Parti’nin sözcüsüydü. Erdoğan’ı en sert eleştirenlerdenken AK Partiye katılmıştı; şimdi Genel Başkan Yardımcılarından biri olması bekleniyor.
Bu gibi örnekler Erdoğan’ın bir sonraki seçimi, vermek istediği görüntü gibi çantada keklik görmediğinin işareti. Mevcut oy tabanında ekonomik kriz nedeniyle oluşan tepkinin farkında olduğu saptamasıyla tabanını siyasi ve ideolojik yelpazede genişletmek istiyor. Seçmene yönelik “Yarım kalmasın” talebi de aslında bu endişeyi gösteriyor”. Kongre sonuçlarıyla özellikle İYİ Parti kökenlilerin AK Parti yönetiminde Türk milliyetçiliği ağırlığını arttıracağı söylenebilir.
