RTÜK basın özgürlüğüne en ağır darbesini vurdu. Nefes payı kalmıyor

RTÜK İmamoğlu haberleri ve protesto mitingleri nedeniyle basın ve ifade özgürlüğüne ağır bir darbe vurdu.

Radyo Televizyon Üst Kurulu (RTÜK) 27 Mart toplantısında hükümet çizgisinde olmayan televizyonlara tarihinin en ağır cezalarını yağdırdı. Verilen cezalarla 10 gün ekran karartma cezası alan Sözcü TV yayın lisansının iptal edilmesi, yani kapatılmanın eşiğine geldi. RTÜK üyesi İlhan Taşçı’nın paylaşımına göre, Halk TV ve Tele1’e de program yasağı ve para cezası Now TV’ye ise Orta Sayfa programı nedeniyle pere cezası kesildi.
Karartma cezalarının ortak gerekçesinin CHP lideri Özgür Özel’in İstanbul Büyükşehir belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun gözaltına alınmasıyla başlayıp tutuklanmasıyla devam eden mitinglerinin canlı yayınlanması olduğu bildiriliyor.

“Halkı kin ve düşmanlığa…”

Buna göre Televizyonlara verilen cezalar ve gerekçeleri şöyle:
• Sözcü TV’ye İstanbul, Ankara ve İzmir’den canlı yayın yapılarak, yorumlarda “halkın kin ve düşmanlığa teşvik” edildiği savıyla 10 gün yayın durdurma cezası verildi. Kanal aynı maddeden 8/1/b ceza alması halinde lisansı iptal edilecek. Tebliğin ardından SZC TV’nin 10 gün boyunca 7/24 ekranı karartılacak. Ekrana yalnızca siyah zemin üzerine RTÜK’ün karar metni yansıtılacak. SZC TV hakkında ayrıca CHP Grup Başkanvekili Ali Mahir Başarır’ın MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli’ye yönelik sözleri nedeniyle yüzde 3 idari para cezasına hükmedildi.
• Halk TV’ye Gündem Özel programında, CHP Genel Başkanı Özel’in Saraçhane mitinginde İstanbul Cumhuriyet Başsavcısı Akın Gürlek ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a yönelik eleştirileriyle boykot çağrısının ekrana yansıtılması nedeniyle 5 kez program durdurma cezası verildi. TRÜK Halk TV’ye İstanbul, Ankara ve İzmir’den canlı yayın yaparak, yorumlarda “halkın kin ve düşmanlığa teşvik” edildiği savıyla da yüzde 5 idari para cezası kesti. Buna ek olarak Başarır’ın “Elinde terazi olan bu darbecilere karşı hep birlikte direneceğiz” sözlerini yayınlaması nedeniyle yüzde 3 idari para cezasına hükmedildi. Bu cezalarla Halk TV de kapatılmaya bir adım daha yaklaştı.
• Tele 1’e Haber 13 programında, Özel’in Saraçhane mitinginde Erdoğan ve Gürlek’e eleştirilerini yayınlamak, ayrıca İstanbul, Ankara ve İzmir mitinglerinden canlı yayın yaparak “halkın kin ve düşmanlığa teşvik” ettiği dildiği iddiasıyla yüzde 5 idari para cezası ile 5 kez de program durdurma cezası çıktı. Tele 1’e ayrıca Sabah Pusulası programında RTÜK Başkanı Ebubekir Şahin’e yönelik değerlendirmeler nedeniyle de yüzde 3 idari para cezası kesildi.

RTÜK ne amaçlıyor?

Now TV’ye de Orta Sayfa programında İmamoğlu soruşturmasıyla ilgili işlemlerin “hukuka aykırı ve talimatlarla yapıldığı” yorumları gerekçesiyle yüzde 2 idari para cezası verildi.
Bunun yanı sıra Fatih Altaylı ve (dün “halkı kin ve düşmanlığa alenen tahrik” suçlamasıyla tutuklanan) İlker Canikligil’in YouTube kanallarına da 72 saat içinde lisans başvurusu yapmazlarsa erişim yasağı getirilmesi kararı çıktı. Bu gelişme yakında bağımsız yayıncılığın kısmen sürdürülebildiği YouTube kanalları içinde tehlikenin yaklaştığına işaret ediyor.
Anayasa’ya göre bağımsız bir kurul sayılan RTÜK üyeleri TBMM tarafından seçiliyor ve parlamentodaki oy dağılımı RTÜK yönetimine de yansıyor. Bu tür yasak kararları saha çok AK Parti ve MHP’li üyelerin oylarıyla alınıyor. Kararlar tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde idare mahkemesinde itiraz edilebiliyor.
RTÜK’ün aldığı yasaklama kararları, Türkiye’de basın ve ifade özgürlüğü alanının biraz daha daralması anlamına geliyor. Cezaları Anayasa’ya aykırı bularak kınayan Türkiye Gazeteciler Cemiyeti “Cezaların ardında halkın haber alma hakkını kısıtlanma niyetinin olduğunu” ve RTÜK’ün gazetecileri ve medya kuruluşlarını “iktidarın kamu yararına olmayan faaliyetlerini tartışmaktan, haberleştirmekten vazgeçirmeye çalıştığını” söyledi.