Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 25 Kasım Kadına Yönelik Şiddete Karşı Uluslararası Mücadele Günü’nde yaptığı konuşmada İstanbul Sözleşmesi tartışmalarını “dayanaksız” olarak nitelendirdi. Erdoğan kadına yönelik şiddetin durdurulmasının devletin görevi olduğunu belirtirken 2006 yılından bu yana bu konuda TBMM’ye sunulan önerilerin yüzde 90’ı rafa kaldırıldı.
25 Kasım’da Beştepe Millet Kongre ve Kültür Merkezi’nde düzenlenen etkinlikte konuşan Erdoğan, ‘Sözleşme yaşatır’ sloganı marjinal kesimlerin ideolojik kavga aparatı olma dışında hiçbir anlam taşımıyor” dedi.
“Eşrefi mahlukat olan insana, özellikle de kadınlara yönelik şiddet kabul edilemez bir vandallıktır” diyen Erdoğan, “Kadına el kaldıran, fiziki ya da psikolojik şiddet uygulayan herkes hak ettiği cezayı mutlaka çekmelidir, bunu temin etmek de devletin asli görevidir” ifadelerini kullandı.
Erdoğan, “devletin görevi” dedi, yüzde 90 rafa kaldırıldı
Erdoğan, kadına yönelik şiddetin cezasız kalmamasının “devletin asli görevi” olduğunu ifade etmesine rağmen mecliste kadına yönelik şiddetle mücadele konusundaki önerile büyük oranda hayata geçirilmedi.
TBMM Başkanvekili ve CHP Denizli Milletvekili Gülizar Biçer Karaca’nın açıkladığı çarpıcı verilere göre 2006 yılından bu yana kurulan 15 komisyon ve alt komisyonun raporlarında yer alan bin 248 önerinin uygulanma oranı yüzde 10’un altında kaldı.
Karaca, “Bu öneriler yerine getirilmiş olsaydı belki de bugün bambaşka konuları konuşuyor olacaktık” değerlendirmesinde bulunurken, “Toplumsal Cinsiyet Eşitliği ile ilgili bütçeleme ve farkındalık faaliyetlerinin bugün tamamen yok sayılan bir hale gelmesi, Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin kadına yönelik şiddeti önleme sorumluluğunda ne yazık ki bir geri gidiş olduğunu kronolojik olarak göstermektedir” ifadelerini kullandı.
Şiddet rakamları endişe verici boyutlarda
İstatistikler ise Türkiye’de kadına yönelik şiddetin alarm verici boyutlarda olduğunu gösteriyor.
Bianet’in medyaya yansıyan vakalar üzerinden derlediği verilere göre son 15 yılda 4179 kadın öldürüldü, 7221 kadın yaralandı.
Yalnızca 2024 yılının ilk 322 gününde 344 kadın cinayeti işlendi.
Buna göre bu yıl içinde
– 110 kadın tacize uğradı
– 558 kadına şiddet uygulandı
– 13 kadına tecavüz edildi
– En az 544 kadın seks işçiliğine zorlandı
– 263 kadının ölümü “şüpheli” olarak kayıtlara geçti
Faillerin ezici çoğunluğunu kadınların eşi veya sevgilisi oluşturuyor. Bu cinayetlerin çoğu kadınların ayrılmak istemesi, barışmak istememesi ya da kıskançlık bahane edilerek işlenmiş. Fail profilinde ikinci sırayı baba, oğul gibi aile üyeleri alıyor. 2024’te öldürülen kadınların yalnızca 4’ü tanımadığı kişiler tarafından hayatını kaybetmiş.
AB’de durum: Sorun küresel boyutta
Kadına yönelik şiddet yalnızca Türkiye’nin gündemindeki bir sorun değil. Avrupa Birliği İstatistik Kurumu EUROSTAT’ın verilerine göre Avrupa’da 18-74 yaş arası kadınların yüzde 31’i yetişkinlik döneminde fiziksel veya cinsel şiddete maruz kaldı.
Rapora göre,
– Genç kadınlarda (18-29 yaş) şiddete maruz kalma oranı yüzde 35’e yükseliyor
– 65-74 yaş grubunda bu oran yüzde 24
– Her 8 kadından 1’i partner dışı kişiler tarafından cinsel şiddete maruz kaldı
– Kadınların yüzde 18’i hayatları boyunca en az bir kez partnerleri tarafından fiziksel veya cinsel şiddete maruz kaldı
– Psikolojik şiddet de hesaba katıldığında, kadınların yüzde 32’si hayatları boyunca partnerleri tarafından şiddete maruz kaldı
Ülkelere göre ise şiddet yüzdesi şöyle:
– Finlandiya: yüzde 47
– İsveç: yüzde 42
– Danimarka: yüzde 38
– Hollanda: yüzde 36
– Lüksemburg: yüzde 34