Türkiye’nin yeni asgari ücreti için kritik gün. İşçi, işveren ve hükümet temsilcilerinden oluşan Asgari Ücret Tespit Komisyonu, 7 milyon çalışanı doğrudan ilgilendiren 2025 yılı asgari ücretini belirlemek üzere bugün saat 16.00’da ilk toplantısını yapacak.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın ev sahipliğindeki görüşmelerde işçi kesimini TÜRK-İŞ, işveren kesimini TİSK temsil edecek. TÜRK-İŞ Genel Başkan Yardımcısı Ramazan Ağar başkanlığındaki işçi heyetinde, aşçı Selma Sayın, kuaför Nihan Koçak, taşeron işçi Durmuş Öztürk ve basın mensubu Sezer Özseven de yer alıyor.
Siyasi partiler asgari ücret taleplerini açıkladı
Komisyon öncesinde siyasi partiler de yeni asgari ücretle ilgili taleplerini açıkladı:
CHP: Genel Başkan Özgür Özel, “30 bin TL altına yokuz” açıklamasını yaptı
DEM Parti: En az 35 bin TL ve yılda iki kez güncelleme talep ediyor
İYİ Parti: Temmuz’da ara zam yapılması şartıyla 28 bin TL
Gelecek Partisi: En az 33 bin 337 TL
Yeniden Refah Partisi: 35 bin TL talep ediyor.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ise dün yaptığı açıklamada, “Hem çalışanlarımızın beklentilerini gözetecek hem de ülkemiz ekonomisine taşınması ağır bir yük getirmeyecek bir anlayışla sürecin yürütüleceğini ümit ediyorum” ifadelerini kullandı. Kulislerde asgari ücret için 22 bin TL ile 24 bin TL arasında rakamlar konuşuluyor.
DİSK raporu çarpıcı: alım gücündeki kayıp 55 bin TL
Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu, komisyonun bir gün öncesinde basın açıklamasıyla asgari ücretle ilgili detaylı raporlarını açıkladı.
Rapora göre, 2024’te asgari ücretlinin alım gücündeki toplam kayıp 55 bin TL’ye yaklaşırken, özel sektör çalışanlarının neredeyse yarısı (yüzde 48.9) asgari ücret civarında gelir elde ediyor.
DİSK raporu, asgari ücretteki artışların enflasyonu tetiklediği iddiasını da verilerle çürütüyor. 2012 yılında asgari ücrete yapılan yüzde 11.8’lik zam sonrasında enflasyonun yüzde 6.2’ye gerilediğini, benzer şekilde 2016’da yapılan yüksek oranlı zam sonrasında da enflasyonun düştüğünü belirten rapor, ücret artışları yerine aşırı kârların enflasyon üzerinde daha etkili olduğunu vurguluyor.
Uluslararası karşılaştırmalar, Türkiye’nin Avrupa’nın en düşük asgari ücretli ülkelerinden biri olduğunu gösteriyor. Sadece Arnavutluk, Bulgaristan, Karadağ ve Sırbistan’da asgari ücretler Türkiye’den daha düşük. AB ülkelerinde çalışanların yalnızca yüzde 4’ü asgari ücret civarında gelir elde ederken, Türkiye’de bu oran yüzde 48.9’a ulaşıyor.
DİSK’ten 3 kriter ve 7 talep
DİSK Genel Başkanı Arzu Çerkezoğlu basın açıklamasında DİSK’in üç temel kriteri olduğunu belirterek asgari ücretle ilgili 7 talepleri olduğunu belirtti.
Buna göre DİSK’in 3 temel kriteri:
- Hedef enflasyon yerine gerçekleşen enflasyon ve büyümeden pay dikkate alınmalı
- Asgari ücret, işçinin ailesiyle birlikte geçinebileceği düzeyde olmalı
- Yoksulluk sınırı kriter alınmalı, iki kişi çalışan hanede yoksulluk sınırı kadar gelir sağlanmalı
DİSK’in somut talepleri:
- Sendikalaşma ve toplu pazarlık kapsamı genişletilmeli
- Yüksek enflasyon süresince yılda birkaç kez artış yapılmalı
- Vergi dilimi adaletsizliği giderilmeli (ilk dilim yüzde 10’a düşürülmeli)
- İşverenlere sağlanan 5 puanlık SGK prim desteği işçilere de verilmeli
- Damga vergisi kaldırılmalı
- En düşük emekli aylığı asgari ücret düzeyine yükseltilmeli
- Asgari ücret tüm işçi ve memurlar için ortak saptanmalı