ODTÜ Bölge Çalışmaları
Mahsa Amini’nin başörtüsünden saçı görünüyor diye İslam Rejiminin ahlak polisince öldürülmesinin ardından İran’da Eylül 2022’de başlayan protestolar 100 günü geride bıraktı. Aralık ayındaki idamlar protestoların biçimine bir miktar etki ettiyse de eylemler devam etti. Sokağa çıkamadıklarında çatılardan, pencerelerden slogan atan göstericiler, yakın zamanda duracak gibi değil. Grevler de aralıklarla da olsa devam ediyor. İran’ın ana
Aralık’ın ikinci haftasında İran rejimi bünyesindeki gerginlik ve rejimin toplumla ilişkilerinde kullandığı şiddet arttı. 12 Aralık günü 23 yaşındaki Majidreza Rahnavard, idam edildi. Bu 3 aydır devam eden protestolardaki ikinci idam oldu. Şimdiye kadar 28 göstericiye idam cezası verildiğini biliyoruz. Ayrıca sokaklarda protestoları bastırmak için ve gözaltına alınan kişilerin sorgularında kullanılan şiddetin sertliğini de okuyoruz.
Aralık’ın ilk haftası İran’daki protestoların yeni sonuçlar yarattığı bir hafta oldu. İran’da protestolar yayıldıkça ve rejimi oluşturan elitler bu konuda daha fazla konuşmaya başladıkça üç gelişme yaşandı: Bilgi kirliliği arttı. Kimin ne dediği, ne zaman dediği, tam ne kastedildiği üzerine özellikle dış basında yapılan haberler ve bunların diaspora tarafından tartışılması bir bilgi kirliliği yarattı. Bunu
İran’da Mahsa Amini’nin ölümü ile başlayan protesto dalgaları, dini lider Ali Hamaney’in ve Devrim Muhafızları Komutanı Hüseyin Selami’nin sert açıklamaları ve artan şiddete rağmen artarak devam ediyor. 16 Kasım haftasında, 2019’daki Yeşil Dalga protestolarının 3. yıl dönümünde, ülkede yeni bir protesto dalgası başladı ve bu sefer eylemler, işçi grevleri ve esnafların kepenk kapatmalarıyla daha da
İran’da kadınların 2022 sonbaharında başlayan mücadeleleri ülkenin her yerine yayıldı. Kadınlar başörtülerini çıkarıyorlar, hatta yakıyorlar, sokaklarda diledikleri biçimde var olmak için mücadele ediyorlar. Protestoların orantısız şiddetle bastırılması sonucu şimdiye dek 300’den fazla kişi öldürüldü, 14 binden fazla kişi tutuklandı. Bu kadınların ilk isyanı değil. İran’da İslam Cumhuriyeti ilk günlerinden itibaren iktidarının önemli bir kısmını kadın