Zeytinlik alanlara yönelik bir tehdit hamlesi ile daha karşı karşıyayız. AK Parti milletvekilleri, Düzce milletvekili Fahri Çakır’ın ilk imzasıyla 10 Aralık tarihinde “Elektrik Piyasası Kanunu ile Bazı Kanunlarda ve 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi” verdi.
İçerisinde zeytin alanlarını madenciliğe açan öneriyi de içeren yasa teklifi şu anda komisyonda ve 14 Aralık’ta Meclis’e gitmek üzere görüşülecek.
TEMA (Türkiye Erozyonla Mücadele, Ağaçlandırma ve Doğal Varlıkları Koruma Vakfı) kamuoyunu, Milletvekillerine acilen ulaşmaya, zeytin ağaçlarını korumak üzere harekete geçirmeye davet etti.
Elektrik ihtiyacı için zeytinlik alanı
Teklif içerisinde, 4/6/1985 tarihli ve 3213 sayılı Maden Kanununa geçici bir madde eklendi.
Maddenin gerekçesi: Yeni ekonomik ve sosyal gelişmelerle birlikte ülkenin artan elektrik ihtiyacının öncelikle yerli kaynaklardan karşılanması amacıyla elektrik üretimine münhasır, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihte ruhsat sahibi veya rödövansçı olan gerçek veya tüzel kişiler tarafından yürütülen madencilik faaliyetlerinin, zeytinlik alanlarda kayıp yaşanmadan, dengeli bir biçimde sürdürülmesi doğrultusunda tabi olacağı usul ve esasları düzenlenmek, olarak açıklandı.
Geçici Madde 45’e göre: “Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihte ruhsat sahibi veya rödövansçı olan gerçek veya tüzel kişiler tarafından ülkenin elektrik ihtiyacını karşılamak üzere yürütülen madencilik faaliyetlerinin tapuda zeytinlik olarak kayıtlı olan alanlar veya fiili olarak üzerinde zeytinlik bulunan alanlara denk gelmesi ve faaliyetlerin başka alanlarda yürütülmesinin mümkün olmaması durumunda, zeytin sahasının madencilik faaliyeti yürütülecek kısmının izin verilecek maden sahalarının bulunduğu ilçe ve il sınırlarına öncelik vermek suretiyle taşınmasına, sahada madencilik faaliyetleri yürütülmesine ve bu faaliyetlere ilişkin geçici tesisler inşa edilmesine kamu yararı dikkate alınarak Bakanlıkça izin verilebilir.” deniyor.
Zeytinliklerde madencilik faaliyeti
Zeytin sahasının taşınmasının mümkün olmadığı durumlarda ise, ilgili sahada madencilik faaliyetleri yürütülebilecek ve bu faaliyetlere ilişkin geçici tesisler inşa edilebilecek. Kamu yararı dikkate alınarak buna Bakanlık izin verebilecek. Ancak iznin öncesinde aralarında biyolog ve ziraat mühendisinin de bulunduğu uzman kişilerden alınan görüşler doğrultusunda Bakanlıkça belirlenecek alanda, faaliyet yürütülecek alan ile eşdeğer büyüklükte zeytin bahçesi tesis edilmesi zorunlu olacak. Yani yüzlerce yılda yetişen zeytin ağaçları yerine “sözde” yeni zeytin bahçeleri tesis edilecek.
CHP Genel Başkan Yardımcısı ve Kahramanmaraş Milletvekili Ali Öztunç bu teşebbüsü şöyle yorumladı:“AKP, Meclis’e ‘zeytin sürgünü’ yasası getirdi. Enerji süsü altında zeytinlik alanlarını madenlere açacaklar. Bu bir sürgün yasasıdır. Enerji üretmek bahanesiyle madencilik yapan yandaşlarının zeytin bahçelerini taşımasını teklif ediyorlar. Örneğin hem zeytin ağaçlarını hem de İkizköylüleri sürgün ediyorlar”.
CHP Genel Başkan Yardımcısı Ahmet Akın’da, AKP’nin zeytinliklerin madencilik faaliyetlerine açılmasını da içeren kanun teklifine ilişkin, “Yetmedi, bitmedi, usanmadılar, doymadılar! Zeytinlikleri maden aramasına açan yönetmeliği Danıştay durdurmuştu. Hukuk tanımaz AKP, şimdi de giderayak, bu rezalete Meclis’i alet ediyor. Anayasa’ya açık aykırı bu teklif derhal geri çekilmelidir” dedi.
İklim krizi ile mücadele için “yeşil enerji” sistemlerine öncelik verilmesi beklenirken, sistematik olarak enerji bahanesiyle, korunan alan, birinci sınıf tarım alanı, orman, büyük ova, mera ve içme suyu havzası gibi tarımsal üretimin ve içme suyu ihtiyacının teminatı olan arazilerde madenciliğin önünü açan kanun teklifi ve uygulamalarla karşı karşıyayız.
222 maden sahası ihaleye açılmıştı
En son, Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü’nün (MAPEG), 29 Kasım’da Resmi Gazete’de yer alan, 222 adet maden sahasını, işletme veya arama amaçlı ihaleye açtığı haberini paylaşmıştık.
İhaleye konu olan maden arazilerinin toplam alanı: 125 bin 829 hektardı ve 58 il içerisinde dağılmış durumdaydı. İhaleler 9-20 Ocak 2023 döneminde tamamlanacak.
Bu ihale duyurulduğunda da, 222 maden sahasının büyük bölümünün doğaya zarar verecek arazilerde olma ihtimalinden endişe etmiştik.
Doğaya, insana ve tarımsal üretime dost bir kamu yararı anlayışıyla, doğa koruma alanlarının, ormanların, tarım alanları ve içme suyu havzalarının maden faaliyetlerinden tamamen korunmasının sağlanması, arazi kullanım planlarının tüm hassasiyetlere değer verilerek hazırlanması gerekiyor demiştik.
Anayasa değişikliği, bütçe görüşmeleri derken, AKP Milletvekilleri yine bir gece yarısı verdikleri torba kanun teklifi ile çocuklar, kadınlar derken, zeytin ağaçlarımızı da korumasız bırakmayı amaçlayan bir teklife imza atmış oldular.
