Erdoğan’ın 18 Haziran endişesinin ilk somut işareti: Antalya

Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın AK Parti hükümetinin 18 Haziran 2023’te yapılması beklenen genel seçimleri daha önce yapmak istemesi bir süredir konuşuluyor. Hatta AK Parti Grup Başkan Vekili Özlem Zengin, CNN Türk’e seçimin “Nisan’dan sonra” ve “belki birkaç hafta önce” yani Mayıs’ta yapılabileceğini ama bunun erken seçim sayılmayacağını söylemişti.
Seçimin 18 Haziran öncesine alınmasının “erken seçim sayılmayacağı” konusunda muhalefetin söylemi iktidarla örtüşüyor. CHP Sözcüsü Faik Öztrak, yeni seçim kanunun yürürlüğe gireceği 6 Nisan’dan önce yapılacak seçimi erken seçim sayıp, Meclis’te “evet” oyu verebileceklerini ama sonrasına onay vermeyeceklerini söylemişti.
Muhalefetin Meclis’te onay vermemesi durumunda Erdoğan’ın seçimi 18 Haziran öncesine almasının tek yolu olarak Cumhurbaşkanlığı yetkileriyle Meclis’i feshetmesi kalıyor. Bu durumdaysa, şimdi muhalefetin Erdoğan’ın yine mağduriyet kozunu oynamaması için sorun çıkarmadığı üçüncü defa adaylık konusu gündeme gelebilir.
CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu 26 Aralık basın toplantısında, Erdoğan’ın kaybedeceğini anlarsa Yüksek Seçim Kurulundan “aday olamaz kararı isteyebilir” iddiasıyla bu duruma gönderme yapıyordu.

İlk somut işaret: Antalya

Bir süredir siyaset kulislerini ve kamuoyunu meşgul etse ve artık üzerinde konuşulmaya başlasa da Erdoğan’ın seçimi öne çekmek isteği yönünde somut işaret alınmamıştı.
İlk somut işaret bu yıl 28-30 Nisan’da yapılması planlanan Antalya Diplomasi Forumu’nun altı hafta öne çekilerek 10-12 Mart’ta yapılacağının duyurulması oldu.
Aslında her yıl Mart ayında yapılan Antalya Diplomasi Forumu (ADF) bu yıl 21-23 Nisan tarihlerine gelen Ramazan Bayramı sonrasına bırakılmıştı. Böylece 18 Haziran seçimleri öncesinde dünya siyasetinin önemli isimlerinin Türkiye’ye gelişi Erdoğan’ın seçim kampanyasına da hizmet etmiş olacaktı. Hatırlanacağı gibi bu yıl 10 Mart’ta Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov ve Ukrayna Dışişleri Bakanı Dmitro Kuleba, ADF çerçevesinde Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ev sahipliğinde buluşmuştu.
Bazı kaynaklar ADF’nin öne alınmasını Nisan’da turizm sezonunun başlamasına ya da Ramazan ayına bağlamaya çalışsalar da bu geçerli değil; ADF Nisan sonuna planlanırken zaten Ramazan ve Bayram’ın geçmesi amaçlanmıştı, turizm sezonu da biliniyordu. Geriye ADF’nin seçimlerin 18 Haziran öncesine alınması ihtimali düşünülerek öne alındığı gerekçesi kalıyor.

Neden 18 Haziran endişesi?

Bu sene ADF’nin 23 Mart’ta başlayacak Ramazan öncesinde “aradan çıkarılması” ve gelecek uluslararası şahsiyetlerin muhtemel etkisinin Erdoğan’ın Şubat-Mart aylarındaki doğal gaz ucuzlaması, TOGG, yeni silah tanıtımları gibi hamlelerine katkıda bulunması amaçlanıyor olabilir.
Peki, Erdoğan neden seçimi 18 Haziran öncesine almak istiyor?
Bunun hem ekonomik hem siyasi nedenleri bulunuyor.
Ekonomik nedenler açık. Cumhurbaşkanı Erdoğan 21 Aralık’ta AK Parti Meclis Grubuna hitap ederken, ek önlem alınmazsa, Ocak’tan itibaren ücretlerde yapılacak artışın birkaç aç içinde etkisini yitirebileceğini söylemişti.
Siyasi nedenler iki etkene bağlı. Birincisi Erdoğan’ın seçimi kazanacağından emin görünse de ilk turda alamayacağı endişesi içinde olması. 18 Haziran’da hem Cumhurbaşkanı hem milletvekili seçimi yapılacak. Hiçbir cumhurbaşkanı adayı yüzde 50+1 oya ulaşamazsa ikinci tur 2 Temmuz’da yapılacak.

İkinci tura kalırsa

AK Parti açısından sorunlar burada başlıyor. Seçim ikinci tura kalırsa, AK Parti seçmenlerinin bir kısmı sandığa gitmeyebilir.
Birincisi 16 Haziran’da okullar tatile girecek; büyük şehirlerden tatile, ekin kaldırmaya giden aileler olacak.
İkincisi, aynı günlerde 26 Haziran’da başlayacak Hac için Suudi Arabistan’a gidişler başlayacak. Keza 28 Haziran’daki Kurban Bayramı nedeniyle Hac ya da tatil yerlerine gidecek seçmenler olacak.
Bunların üstüne 18 Haziran seçiminde Meclis çoğunluğunu muhalefetin alması durumunda seçmenin Cumhurbaşkanlığı-Meclis uyumu için muhalefet adayına eğilim göstermesi ihtimali binince, Erdoğan’ın seçimi 18 Haziran öncesine alma düşüncesinin gerekçeleri, ortaya çıkıyor.
Kuliste en çok konuşulan tarih 14 Mayıs, ancak 7 Mayıs ve 21 Mayıs tarihleri de kuliste konuşuluyor.
Bu tarihlerde bir kesinleşme olmadığı gibi, Erdoğan henüz kararını açıklamış da değil.
Henüz Yüksek Seçim kuruluna yansımış bir girişim de bulunmuyor.
Ancak ilk defa elimizde Antalya Diplomasi Forumunun seçime bağlı nedenlerle 28-30 Nisan’dan 10-12 Mart’a çekilmesi gibi somut bir gelişme var.
Devamı gelecek gibi.