Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ziyaret amacıyla bulunduğu Adıyaman’da 6 Şubat’ta meydana gelen depremlerin ardından yıkıma uğrayan ilde etkili bir biçimde çalışma yürütemediklerini belirterek “sizden helallik istiyoruz,” ifadelerini kullandı. Cumhurbaşkanı’nın ifadesi tartışma yarattı.
27 Şubat’ta MHP Lideri Devlet Bahçeli ile birlikte depremden etkilenen Adıyaman şehir merkezi ve Gölbaşı ilçesini ziyaret eden Erdoğan depremzedelerle bir araya geldi, deprem sonrası yürütülen çalışmalarla ilgili incelemelerde bulundu.
Erdoğan, burada yaptığı konuşmada, “ilk birkaç gün Adıyaman’da arzu ettiğimiz etkinlikte çalışma yürütemedik. Sizden hellalik istiyoruz. Her şeyin farkındayız. Gereğini yapacağımızdan kimsenin şüphesi olmasın,” ifadelerini kullandı.
“Olumsuz hava şartları, hasar gören alt yapı”
6 Şubat’ta Kahramanmaraş’ta meydana gelen depremler ve ardından yaşanan artçı sarsıntılar 11 ilde büyük yıkıma sebep oldu. Depremin ardından devlet kurumlarının depremden etkilenen bölgede etkin arama kurtarma çalışmaları yürütemediği, barınma ve iaşe yardımlarının ulaştırılamadığı ve koordine edilemediği eleştirileri yöneltildi.
Eleştirilere depremin üçüncü gününde Hatay’ı ziyaret eden Erdoğan, “Eksiklikler var, şartlar ortada. Böylesine büyük bir felakete hazırlıklı olmak mümkün değil,” demiş, askerlerin sahada olmadığı yönünde eleştiride bulunanlar ile ilgili “namuzsuzlar,” ifadesini kullanmıştı.
Erdoğan, depremin ardından geçen 20 günde, depremin ilk günlerinde aksayan müdahale için depremin büyüklüğü ve zorlu kış şartlarını sebep göstermişti.
Adıyaman’da konuşma yapan Erdoğan, bu sözlerini tekrarladı.
Cumhurbaşkanı, “Sarsıntıların yıkıcı etkisi, olumsuz hava şartları, hasar gören alt yapının getirdiği zorluklar gibi sebeplerle maalesef ilk birkaç gün Adıyaman’da arzu ettiğimiz etkinlikte çalışma yürütemedik. Bunun için sizden helallik istiyorum. Her şeyin farkındayız ve gereğini yapacağımızdan kimsenin şüphesi olmasın,” dedi.
Helallik sözlerine tepki
Erdoğan’ın sözlerine muhalefet partilerinden tepki geldi.
CHP Sözcüsü Faik Öztrak, CHP MYK sonrası yaptığı açıklamada, “Sorumlu bir yönetim böyle bir yıkım, can kaybı ve ihmaller zincirinin üstüne istifa eder. Helalliği de ancak istifa ederken ister. ‘Her şeyin farkındayız ve gereğini yapacağız’ ne demek? Her şeyin farkındaysanız gereği bellidir: İstifa, istifa, istifa” dedi.
Gelecek Partisi Genel Başkanı Ahmet Davutoğlu, “Başını yastığa koyduğunda düşün. İki gün, üç gün, dört gün canlı bir şekilde enkazın altında, “Benim devletim güçlü ve bana yetişir, beni kurtarır” diye bekleye bekleye son nefesini veren bir vatandaşımız, bir çocuğumuz, bir kadınımız, bir delikanlımız, bir yaşlımız acaba son nefesinde sana hakkını helal etti mi?” dedi.
Demokrasi ve Atılım Partisi (DEVA) Partisi Genel Başkanı Ali Babacan, Erdoğan’a tepkisini “Sayın Erdoğan, helalliği kalanlardan değil ihmaliniz yüzünden vefat edenlerden istemeniz gerekiyor. Sadece helallik isteyip sorumluluktan da kaçamazsınız. İlk 48 saatteki gecikmeler nedeniyle kaç kişi hayatını kaybetti?” diyerek gösterdi.
Eski HDP Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş, sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, “100 bin insanın ölümünden sorumlusun ve bırak istifa etmeyi, halen aday olmayı düşünüyorsun. Hiç utanmıyorsun. Helal olsun be!!!” ifadelerini kullandı.
Adıyaman’da 6 bin kişi vefat etti
Erdoğan Adıyaman’daki konuşmasının devamında, depremde şimdiye kadar 44 bin 374 kişinin vefat ettiğini, 115 bini aşkın vatandaşın ise yaralı olduğunu açıkladı.
Cumhurbaşkanı, “Adıyaman’da çoğu merkezde olmak üzere 6 bin 13 vatandaşımız hayatını kaybetti. Hayatını kaybeden vatandaşlarımıza Allah’tan rahmet diliyorum. Depremin ardından 62 bin 500 Adıyamanlı vatandaşımız yarısı İstanbul’a olmak üzere hava ve kara yolu ile diğer şehirlerimize tahliye edildi. Kendi imkanları ile başka yerlere gidenlere de her türlü kolaylığı gösterdik,” ifadelerini kullandı.
Deprem bölgesinin tamamında 185 bin 345 binanın yaşanamaz durumda olduğunu belirten Erdoğan, Adıyaman’da ise 24 bin 497 binadaki 64 bin 349 bağımsız bölümün yıkık, acil yıkılacak ve ağır hasarlı olduğunun tespit edildiğini aktardı.
4 bin 600 çadırda 14 bin kişi yaşıyor
Erdoğan, “İlk günlerden itibaren kurulmaya başlanan çadır kentlerdeki yaklaşık 4 bin 600 çadırada 14 bine yakın vatandaşımız hayatını sürdürüyor. Ayrıca 44 binden fazla vatandaşımıza da kendi evlerine yakın yerlerde kalabilmeleri için çadır dağıttık. Yurtlarımızda ve Milli Eğitim Bakanlığımıza bağlı okullarımızda yaklaşık 4 bin kişi barınıyor. Konteyner ve prefabrik yapılardan oluşan geçici barınma merkezlerinin kurulumuna da başladık,” dedi.
“Adıyaman’da 16 bine yakın konteyner kurmayı planlıyoruz. İlk konteyner yerleşimlerinin faaliyete geçmeye başladığını görüyoruz. İnşallah kısa sürede isteyen vatandaşlarımızı nispeten daha iyi şartlara sahip konteyner ve prefabrik alanlara kavuşturacağız. Konteyner veya kira yardımı talep eden 70 bin Adıyamanlı kardeşimizden hiç birinin mağduriyetine izin vermeyeceğiz. Kira yardımlarının alt tutarını 2 bin liradan 3 bin liraya çıkardık. Ayrıca hiç bir ayrım yapmaksızın herkese 15 bin lira taşınma yardımında bulunuyoruz. Depremde vefat eden vatandaşlarımızın yakınlarına da acil ihtiyaçları için 100 bin lira veriyoruz.”