Yetkin Report

  • English
  • Siyaset
  • Ekonomi
  • Hafıza Kartı
  • Hayat
  • Yazarlar
  • Arşiv
  • İletişim

AYM’den gazetecilerin kıdem tazminatı için kritik karar

Yazar: YetkinReport / 10 Mayıs 2023, Çarşamba / Oda: Siyaset

“AYM Basın İş Kanunundaki iki maddenin iptaline karar verdi. AYM’den gelen bu karar ile gazeteciler de diğer işçiler gibi çalıştıkları her yıl için tazminat almaya hak kazanabilecek ve tüm çalışma günleri kıdem tazminatı hesabına dahil edilebilecek.”

Onur Can Keskin – Nermin Pınar Erdoğan

Anayasa Mahkemesi (AYM) beş yıldan az kıdemi olan gazetecilere kıdem tazminatı ödenmeyeceği ve bir yıl içinde altı aydan az olan çalışma süresinin tazminat hesabında dikkate alınmayacağını belirten düzenlemeleri Anayasa’nın eşitlik ilkesine aykırı bularak iptal etti.

4 Mayıs’ta iptal kararını esastan görüşen AYM, gazeteci Alican Uludağ’ın ulaştığı bilgiye göre başvuruya konu olan basın iş kanunundaki iki maddenin oy birliği ile iptaline karar verdi. Karar henüz resmi olarak duyurulmadı ve gerekçesi henüz açıklanmadı.

Bu karar ile gazeteciler de diğer işçiler gibi çalıştıkları her yıl için tazminat almaya hak kazanabilecek ve tüm çalışma günleri kıdem tazminatı hesabına dahil edilebilecek.

Basın İş Kanunu Anayasa’ya aykırı

Gazetecilerin tabi olduğu 212 Sayılı Kanunla değişik 5953 Sayılı Basın İş Kanunu, pek çok yönden kendine özgü düzenlemelere sahipti. Kanun, bazı yönlerden gazetecileri koruyan özel düzenlemelere sahipken, bazı yönlerden ise iş kanununa tabi işçilerden daha dezavantajlı düzenlemelere sahipti.

Bunlardan en dikkat çekeni, basın iş kanununa tabi olan gazetecilerin ödenmeyen fazla mesailerin kanun gereği günlük yüzde 5 fazlasıyla ödeneceği düzenlemesiydi. Gazeteciler, aleyhe olan pek çok düzenleme karşısında, bu madde ile bir ölçüde emeklerinin değerini koruma imkanına sahipti.

Ne var ki 2019 yılında, AYM tarafından verilen iptal kararları ile gazetecilerin fazla mesai ücretlerini koruyan bu hakları ellerinden alındı ve kanundaki denge gazeteci aleyhine bozuldu.

Gazeteci Nermin Pınar Erdoğan’ın açmış olduğu iş davasında avukat Onur Can Keskin, Basın İş Kanunu’nun bu şekliyle Anayasa’nın, eşitlik ilkesine, çalışma hakkı ve sözleşme hürriyetine, kişinin maddi manevi varlığını geliştirme, koruma hakkına ve hukuk devleti ilkesine aykırı olduğunu iddia ederek, gazeteci aleyhine olan bazı hükümlerin iptali istemiyle Anayasa Mahkemesine taşınmasını talep etti.

İş Mahkemesi Hakimi Dosyayı AYM’ye Gönderdi

Keskin, 212 sayılı Kanun’la değişik 5953 sayılı Kanun’un 6. maddesinin “meslekte en az beş yılı çalışmış olan gazetecilere kıdem hakkı tanınır” hükmünü içeren 1. fıkrası ile “ancak, yıllık hizmetin altı aydan az kısmı nazara alınmaz” hükmünü içeren 7. fıkrasının çalışma özgürlüğü, eşitlik ve hukuk devleti ilkelerine aykırı olduğunu ve iptalinin gerektiğini belirtti.

Ankara 21. İş Mahkemesi Hakimi 2021 yılında, diğer işçilere kıyasla gazetecileri güvencesizleştiren bu düzenlemelerin iptal edilmesi gerektiği görüşünü benimsedi ve konuyu Anayasa Mahkemesi’ne taşıdı.

Hakim, düzenlemelerin Anayasa’nın 2, 5, 10, 11, 13 ve 48. maddelerine aykırı olduğunu belirterek gerekçesinde “toplumu doğru bilgilendirme gibi önemli görevleri bulunan gazetecilerin bu görevi yerine getirirken, işverenin etkisinden mümkün olduğu kadar arındırılmalı ve bunun içinde ücretlerinin güvence altına alınması gerekmektedir.’ Aynı gerekçe ile basın işçilerinin ücret hakkı kadar kıdem tazminatı hakkının da güvence altına alınması gerektiği ihtilafsızdır” İfadelerine yer verdi.

AYM’den iptal

Anayasa Mahkemesi, başvurunun üzerinden geçen 2 yılın ardından 4 Mayıs’ta iptal kararını esastan görüştü. Mahkeme, ilgili iki maddesnin iptaline karar verdi. Karar, resmi gazetede yayınlandıktan sonra yürürlüğe girecek.

Kararla birlikte gazetecilerin 5 yıl çalışmadıkça kıdem tazminatı almalarını engelleyen hükümlerle çalışmalarının 6 aydan az kısımları için kıdem tazminatı ödenmemesinin önündeki engel kalkacak.

Türkiye, Sınır Tanımayan Gazeteciler (RSF) tarafından yayınlanan 2023 Dünya Basın Özgürlüğü Endeksi’nde 180 ülke arasında 165. sırada yer alıyor.

Türkiye’de gazeteciler siyasi baskı ve sansürün yanında yıllar içinde erimiş özlük hakları sebebiyle daha da güvencesiz çalışma koşullarına mecbur bırakılıyor.

Basın Kanunu’na tabi olmadan çalışan gazeteciler yasanın getirdiği haklardan yararlanamıyor, sendikalara üye olamıyor, basın kartı sahibi olamıyor ve bu sebeple pek çok kurum ve kuruluşta akreditasyon uygulaması ile dışlanıyor.

Bunun yanında Basın Kanunu’na tabi olan gazetecilerin de karşılaştığı zorluklardan bir tanesi kıdem tazminatı.

Yasaya göre meslekte 5 senesini doldurmayan gazeteciler kıdem tazminatı hakkından faydalanamıyor. Bu sebeple mesleğe yeni başlayan pek çok gazeteci ya önce stajyer statüsüyle uzun süre çalıştırılıyor, ya da meslekteki 5. yılı dolmadan işten çıkarılıyor.

Bu kararla gazetecilerin tazminat hakkı bir nebze de olsa yerine getirilmiş oluyor.

Yeni yazılardan haberdar olun! Lütfen aboneliğinizi güncelleyin.

İstenmeyen posta göndermiyoruz! Daha fazla bilgi için gizlilik politikamızı okuyun.

Aboneliğinizi onaylamak için gelen veya istenmeyen posta kutunuzu kontrol edin.

Etiketler: 212, anayasa mahkemesi, basın iş kanunu, gazetecilik, güvencesiz, iş kanunu, iş mahkemesi, kıdem tazminatı, medya, meslek örgütleri, onur can keskin

OKUMAYA DEVAM EDİN

İşte Kılıçdaroğlu’nun Erdoğan’a yeni Anayasa yanıtı
Kılıçdaroğlu: “Yeni bir tek adam aramıyoruz. Yeni bir sistem kuruyoruz”
Yunanistan’la savaş çıkmıyor, meraklılarına duyurulur
  • Özel: Silah bırakılmasını bekliyoruz. Erdoğan: Müjdeleri alacaksınız10 Mayıs 2025
  • Yasakla koruyup baskıyla şekillendirerek yönetmeye çalışmak10 Mayıs 2025
  • Kürt sorununa PKK’nın silahsızlandırılması yoluyla çözüm kapısındayız9 Mayıs 2025
  • Avrupa Birliği ile Türkiye’nin yeni ilişki dinamiği: güvenlik9 Mayıs 2025
  • 9 Mayıs Avrupa Günü mü, Zafer Günü mü?9 Mayıs 2025
  • Özel “Hürriyet kavgası” dedi. İmamoğlu’na yasak, Yavaş’tan cevap geldi8 Mayıs 2025
  • Merz dönemi sancılı başladı: Almanya modeli sarsılıyor7 Mayıs 2025
  • Erdoğan-Bahçeli: dört ay sonra yarım saat. İmamoğlu, PKK, ABD7 Mayıs 2025
  • Anayasa Mahkemesi Erdoğan’a bağımsız yargı ve adalet için yakarıyor6 Mayıs 2025
  • Ankara’dan PKK’ya silah bırakma ve fesih kararı için son hafta uyarısı6 Mayıs 2025
Haberler arşivinde arama yapın...

Siyaset

Ekonomi

Hafıza Kartı

Hayat

Arşiv

English

Hakkımızda

Künye

Yazarlar

Yardım

Reklam & İşbirliği

Bize Ulaşın

tbtcreative.com | UFKZDN © 2024 yetkinreport.com

Kurumsal Bilgiler     ·      Yardım     ·      Kullanıcı Sözleşmesi     ·      Yasal Çekince

TOP