Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan 6 yıl aranın ardından ilk kez Yunanistan’ın başkenti Atina’ya ziyarette bulundu. Yunanistan Cumhurbaşkanı Katerina Sakelaropulu ve Başbakan Kiryakos Miçotakis ile görüşen Erdoğan görüşmelerin ardından Türkiye ve Yunanistan arasındaki Yüksek Düzeyli İşbirliği Konseyi’nin 5. Toplantısına başkanlık etti.
Uluslararası basında da geniş yer bulan toplantıların ardından Yunanistan ve Türkiye arasında 15 farklı anlaşma imzalandı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Yunanistan Başbakanı Miçotakis tarafından ayrıca “Dostane İlişkiler ve İyi Komşuluk Hakkında Atina Bildirgesi’ne” imza atıldı.
Bildirgede, “özellikle ihtilaflı durumların ve olası tırmanmadan kaçınılmasının vurgulanmasının” öneminin altının çizildiği belirtilerek, siyasi diyalog geliştirilmesi, güven artırıcı önlemlerin alınması kararlaştırıldı.
İki ülke de “bildirgenin ruhunu zayıflatacak, itibarsızlaştıracak veya bölgelerinde barış ve istikrarın muhafazasını tehlikeye atacak her türlü beyan, girişim veya eylemden kaçınmak,” ve “ortaya çıkacak anlaşmazlıkları istişare yoluyla çözmek için gayret göstermek,” konularında da anlaşmaya vardı.
Dostane İlişkiler ve İyi Komşuluk Hakkında Atina Bildirgesi
Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Sayın Recep Tayyip Erdoğan ve Yunanistan Cumhuriyeti Başbakanı Sayın Kiryakos Miçotakis, kendi Hükümetlerini temsilen (müştereken "Taraflar" olarak anılacaktır), 7 Aralık 2023 tarihinde…
— T.C. İletişim Başkanlığı (@iletisim) December 7, 2023
15 anlaşma imzalandı
Erdoğan, anlaşmaların ardından yapılan ortak basin toplantısında “Açık söylüyorum, bizim aramızda çözülemeyecek kadar hiçbir sorun yok. Yeter ki hüsnüniyetle hareket edelim, büyük resme odaklanalım, denizi geçip derede boğulanlardan olmayalım,” dedi.
Miçotakis ile görüşmelerinde Türkiye ve Yunanistan arasında beş milyar dollar civarında olan ticaret hacminin 10 milyar dolara çıkarılmasında mutabık kaldıklarını belirten Erdoğan, “İpsala Kirpi Sınır Kapısı’nda ikinci köprü inşası gibi ulaştırma projelerinin önemine işaret ettik,” dedi.
Erdoğan, “Ege ve Doğu Akdeniz’deki tutumlarımız hakkında görüş alışverişinde bulunduk ve dışişleri bakanlarımızın bu konudaki çalışmaları, kararlı bir şekilde ele almalarını istedik. Mevcut sorunlarımızı yapıcı diyalog, iyi komşuluk ve uluslararası hukuk çerçevesinde müşterek çabalarla çözüme kavuşturmak samimi temennimizdir,” ifadelerini kullandı
Miçotakis: “Sorunlara çözüm yaratabilmek”
Erdoğan’ın ardından söz alan Yunan Başbakan, “her bir tarafın yaşadığı sorunlara çözüm yaratabilmek çok önem arz ediyor,” dedi.
Yunanistan Başbakanı Miçotakis, hem Yunanistan’da hem de Türkiye’de bu ortak yaklaşıma katılmayan birçok kesimin mevcut olduğunu vurgulayarak, “Ancak, sınırdaş olan iki ülke yan yana ve beraber hareket etmek zorundadır. İkimiz de daha sakin sularda, güzel bir esintiyle ilerleyen geminin kaptanı olarak güzel bir gelecek yaratmak zorundayız” ifadelerini kullandı.
Yunanistan Başbakanı Miçotakis, “Yunanistan ve Türkiye barış içinde yaşamaya mecburlar. Anlaşmazlıklarını ortaya koyacak samimi şekilde görüşecek ve sürekli çözüm arayacaklar. Bu fikir ayrılıklarında yakınlaşma olmasa da gerginlik de oluşmamalı” dedi.
Son altı ayda Cumhurbaşkanı Erdoğan ile üçüncü kez bir araya geldiklerine dikkati çeken Yunanistan Başbakanı Miçotakis, bugünkü Türkiye-Yunanistan Yüksek Düzeyli İşbirliği Konseyi (YDİK) toplantısının da bu ortak çabaların bir devamı olduğunu dile getirdi.
Yunanistan Başbakanı Miçotakis, Kıbrıs meselesinde de iki ülke arasında fikir ayrılığı olduğuna işaret ederek, Yunanistan için Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi kararları dışında bir çözüm olmadığını, taraflar arasında diyaloğun yeniden başlaması gerektiğini belirtti.
Yunan adalarına vize
Miçotakis konuşmasında ayrıca iki ülke arasında yapılan anlaşmalar arasında, Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarının tüm yıl boyunca on Yunan adasını ziyaret edebilmelerini sağlayacak vize programının da yer aldığını açıkladı.
Miçotakis “Doğu Ege’de bir yıl boyunca 7 gün süre ile vizeden muaf tutularak Türk Vatandaşlarının Doğu Ege adalarını ziyareti serbestisini ele aldık,” dedi.
Yunanistan Göç Bakanı Dimitris Kairidis “Bu iki halkı yakınlaştıracak bir adım oldu,” dedi.
Anlaşmanın Avrupa Komisyonu ile birlikte kararlaştırıldığını belirten Kairidis, “göç ile ilgili bu kadar yükü omuzlamış olan Türkiye’nin çok istediği bir şeydi,” dedi.
6 Aralık’ta da bir açıklama yapan Kairidis, “büyük ölçüde Türkiye’nin sahil güvenliği ile daha iyi koordinasyon sayesinde Yunanistan adalarına yasadışı yollardan gelen göçmen sayısının son iki ayda yaklaşık yüzde 60 oranında azaldığını” söyledi.
Devlet televizyonuna konuşan Bakan, “Bir zamanlar Türk yetkililer tepki vermiyor ve teknelerin geçişine izin veriyorlardı. Şimdi işbirliği çok daha iyi” dedi.
Büyük iltica reformları tamamlanmadan Haziran ayında AB çapında yapılacak seçimlere doğru ilerleyen Avrupa’da bu konu siyasi bir öncelik olmaya devam ediyor.