Güney Afrika Cumhuriyeti’nin, İsrail’in Gazze’deki fillerinin Soykırım Sözleşmesi’ni ihlal ettiği gerekçesiyle Uluslararası Adalet Divanında (ICJ) açtığı davanın ilk duruşması Hollanda’nın Lahey kentinde başladı.
Güney Afrika Cumhuriyeti, İsrail’in 7 Ekim’den bu yana Gazze’de işlediği fiillerle Soykırım Sözleşmesi’ni ihlal ettiği gerekçesiyle 29 Aralık’ta ICJ’de dava açarak İsrail aleyhine ihtiyati tedbir kararı alınmasını talep etmişti.
AA’nın haberine göre davanın ilk duruşmasında Güney Afrika’nın talepleri dinlenecek. 12 Ocak’ta yapılacak ikinci duruşmada ise İsrail heyeti savunma yapacak.
TBMM Adalet Komisyonu Başkanı ve AK Parti İstanbul Milletvekili Cüneyt Yüksel başkanlığındaki heyet de duruşmaları takip etmek üzere Lahey’de bulunuyor.
Duruşmalar, iki gün boyunca Türkiye Saati ile 12.00 – 15.00 saatleri arasında görülecek ve Uluslararası Adalet Divanı’nın internet sitesinden canlı olarak izlenebilecek.
Güney Afrika: “İsrail Soykırım Sözleşmesi’ni ihlal etti”
BBC Türkçe’nin haberine göre Güney Afrika, 29 Aralık’taki yazılı başvurusunda, İsrail’in Gazze’deki eylemlerinin “soykırım niteliğinde” olduğunu ifade etmiş, “İsrail’in Gazze’deki Filistinlileri daha geniş bir ulusal, ırksal ve etkin grubun parçası olarak yok etmeye yönelik özel bir niyete” sahip olduğunu iddia etmişti.
Güney Afrika, İsrail’in Gazze’deki askeri operasyonların derhal askıya alınması için ihtiyati tedbir alınmasını talep etmişti.
Güney Afrika’nın istediği ihtiyati tedbirler arasında operasyonların derhal durdurmasının yanısıra Filistinlilere yönelik soykırımın önlemesi için gerekli tedbirleri alması, yerlerinden edilenlerin evlerine dönerek yeterli gıda, su, yakıt, tıbbi ve hijyen malzemeleri, barınak ve giysi dahil olmak üzere insani yardıma erişimlerini sağlaması, soykırıma karışanların cezalandırılmaları için gerekli adımları atması, soykırımın delillerini muhafaza etmesi ve verilen tedbirleri uyguladığına ilişkin Divan’a düzenli rapor sunması yer alıyor.
İsrail Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Lior Haiat, sosyal medya platformu X aracılığıyla yaptığı açıklamada, “İsrail, Güney Afrika tarafından yayılan kan iftirasını ve Uluslararası Adalet Divanı’na başvurusunu tiksintiyle reddediyor” dedi.
Sözcü Güney Afrika‘yı ‘İsrail Devleti’nin yıkılması çağrısında bulunan bir terör örgütüyle işbirliği yapmakla’ da suçladı.
Haiat, “Güney Afrika’nın iddiası hem fiili hem de hukuki dayanaktan yoksundur, ve Mahkeme’nin alçakça ve aşağılayıcı bir şekilde istismar edilmesini teşkil etmektedir” ifadelerini kullandı.
Süreç birkaç hafta sürebilir
Duruşmaların tamamlanmasının ardından Divan, tarafların beyanlarını ve delillerini inceleyerek karar için müzakerelere başlayacak. Sürecin birkaç hafta ile birkaç aya kadar sürebileceği belirtiliyor.
Uluslararası Adalet Divanı, Birleşmiş Milletler (BM) anlaşmaları ile uluslararası anlaşmalara konu sorunların çözümü konusunda BM yargı organı olarak görev yapıyor.
1948 tarihli BM Soykırımın Önlenmesi ve Cezalandırılması Sözleşmesi’nin 9. maddesi uyarınca, bir devletin sözleşmenin maddelerini ihlal etmesi durumunda, sözleşmeye taraf herhangi bir devlet, ihlalci devlet aleyhine ICJ’de dava açabiliyor.