Rusya’da 23 Haziran günü ayaklanarak başkent Moskova’ya doğru ilerlemeye başlayan paralı asker grubu Wagner’in başı Yevgeni Prigojin, Cumhurbaşkanı Vladimir Putin’in sert tepkisi üzerine “geri çekilip üslerine döneceklerini” duyurdu. Belarus Cumhurbaşkanı Aleksander Lukaşenko, Putin’le yaptığı görüşme ardından Prigojin’in karışıklık durulana dek ülkesinde kalmasına izin verdi.
Putin’in Sözcüsü Dimitri Peskov’un açıklamasına göre, Prigojin aleyhine açılan “isyana teşvik” soruşturması kapatılacak, isyana katılan Wagner paralı askerileriyse yargılanmayacak. Ajanslar anlaşmaya varılmasında Lukaşenko’nun arabulucu rolü oynadığını öne sürüyor.
Bu gelişmeler Wagner isyanının sona ermediğina, ancak dondurulduğuna işaret ediyor. Nitekim Moskova Belediye Başkanı Sergey Sobyanin, şehirde olağanüstü önlemler alındığını, 26 Haziran Pazartesi günü tatil ilan edildiğini ve vatandaşların mecbur kalmadıkça evlerinden çıkmamalarını istedi.
Ankara gelişmeleri yakından takip ediyor.
Erdoğan-Putin görüşmesi
Rusya’daki karışıklık üzerine dünyanın gözleri bir kez daha Moskova’ya ve Putin’e çevrildi. ABD yönetimi gelişmeler üzerine İngiltere, Fransa ve Almanya ile temasa geçti.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Wagner Grubunun başlattığı ayaklanma üzerine Putin ile telefonda görüştü.
Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı tarafından 24 Haziran’da yapılan açıklamaya göre görüşmede Wagner liderinin ayaklanma başlatmasının ardından yaşanan gelişmeler ele alındı.
Yapılan açıklamaya göre Cumhurbaşkanı Erdoğan, görüşmede aklıselim ile hareket edilmesinin gerektiğinin önemini vurguladı.
Görüşmede “Rusya’da yaşananlardan kimsenin vazife çıkarmaması” gerektiğini vurguladığı belirtilen Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Bu bağlamda yaşananların en kısa sürede uhuletle ve suhuletle çözülmesi için Türkiye olarak üzerimize düşeni yapmaya hazırız,” ifadelerini kullandı.
Wagner isyanı nasıl başladı?
Kabarık bir suç sabıkasına sahipken hızla zenginleşip Wagner grubunu kurarak Putin’in yurt dışı operasyonlarında gayrı resmî komutanı gibi davranan 62 yaşındaki Priojin, Afrika ülkelerinden sonra Ukrayna’da da aynı rolü üstlenince Rus siyasetine ağırlığını koymaya başlamıştı.
Bir süredir Ukrayna savaşında başarısız bulduğu ve kendilerine gerekli silah ve cephaneyi vermediğini iddia ettiği Savunma Bakanı Sergey Şoygu ve Genelkurmay Başkanı Valeri Geramsimov’a karşı kampanya başlatan Prigojin 23 Haziran’da bu isimlerin görevden alınması ve kendisine resmî görev verilmesi talebiyle ayaklandı.
23 Haziran’da sosyal medya platformları üzerinden sesli bir mesaj yayımlayan Prigojin, Rus ordusunun Ukrayna’daki Wagner kampına füze saldırısında bulunduğunu ve “çok sayıda” savaşçısının öldürüldüğünü söyledi. Rusya Savunma Bakanlığı bu bilgiyi yalanladı ama Prigojin Rus askeri yönetimindeki “kötülüğün” durdurulması gerektiğini söyleyerek hamlesini sürdürdü.
Ukrayna’daki Rus ortak kuvvetler grubunun komuta karargâhı ve lojistik merkezinin bulunduğu Rostov şehrini ele geçiren Wagner güçlerinin varılan anlaşma üzerine şehirden geri çekilmeye başladığı bildiriliyor.
Wagner isyanı, 1999’de iktidara gelmesinden bu yana Putin’e karşı en ciddi meydan okuma ve Rusya’nın en ciddi güvenlik krizi olarak değerlendiriliyor.
Putin’in uçağı Moskova’dan ayrıldı iddiası
Wagner grubunun Moskova’ya ilerleyişi ile ilgili gelişmeler takip edilirken Putin’in özel uçağının Moskova’dan ayrıldığı iddia edildi.
FlightRadar takip servisine göre bazı kullanıcılar Putin’in uçağının – özel uçak Il-96-300PU – 14:16’da Moskova’dan ayrıldığını ve kuzeybatıya yöneldiğini belirtti. Uçak daha sonra Moskova’nın kuzeybatısındaki Tver şehri yakınlarında sistemden kaybolmuş görünüyor.
Putin’in uçakta olup olmadığı bilinmezken, Putin’in sözcüsü Dmitry Peskov haber ajansı TASS’a yaptığı açıklamada Cumhurbaşkanının Moskova’da bulunduğunu, “Kremlin’de çalıştığını” söyledi.