Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan 1 Ekim TBMM Açılış davetinde konuşurken DEM Partililer dinliyor. Soldan sağa; Erdoğan, Saruhan Oluş, Meral Danış Beştaş, Sezai Temelli, Pervin Buldan, Tuncer Bakırhan. Erdoğan’ın muhalefet liderleriyle fotoğrafları siyaset dünyasında yankılara neden oldu. (Foto: Cumhurbaşkanlığı)
Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın içeride ve dışarıda yaptığı görüşmelere ait en resmi duruşlu fotoğraflar yayınlanır Cumhurbaşkanlığı internet sitesinde. Ayakta, yan yana el sıkışmalar, saf tutan pozlar, protokole uygun oturma düzeninde, genellikle ifadesiz çehrelerle verilen “devlet ciddiyeti” mesajı. 1 Ekim akşamı TBMM açılış daveti ve sonrasında Meclis Başkanı Numan Kurtulmuş’un “çay sohbetinden” yayınlanan fotoğraflarla bu eğilimin dışına çıkıldı. DEM Parti heyetinin Erdoğan’a gözleri ışıldayarak bakan fotoğrafları değil yalnızca. AK Partiden ayrılarak Gelecek Partisini kuran Ahmet Davutoğlu’nun ve DEVA Partisini kuran Ali Babacan’ın, Erdoğan’ın hocası Necmettin Erbakan’ın oğlu, Yeniden Refah lideri Fatih Erbakan’ın fotoğrafları bir başka mesaj veriyordu bu defa.
Erdoğan’ın Zafer Fotoğrafları
Erdoğan 1 Ekim Kurtulmuş davetinde Bahçeli ve MHP yöneticileriyle. (Foto: Cumhurbaşkanlığı)
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Cumhur İttifakı Ortağı MHP lideri Devlet Bahçeli ve hemen sağında yer alan TBMM Grup Başkanvekili Erkan Akçay başta olmak üzere parti yöneticileriyle birlikte gösteren fotoğrafları saymıyorum.
Bahçeli, Erdoğan’a sert muhalefetini 2015 seçimlerinde bıraktı ve (DEM’in o zamanki adı) HDP’nin yükselişine karşı güçlü destek verdi. 15 Temmuz 2016 kalkışmasında sınanan bu desteğe rağmen, Bahçeli’nin, 2016 güzünde “Partili Cumhurbaşkanı olmaz” itirazı hatırlanıyor. O itiraz, AK Parti iktidarını MHP desteğine mecbur bırakan yüzde 50+1 koşuluyla aşıldıktan sonra 2017 Anayasa halkoylamasını Erdoğan, Bahçeli sayesinde kazandı. 1 Ekim’de Bahçeli’yi DEM’e elini uzatarak PKK’nın silahsızlandırılması yoluyla Kürt sorununa siyasi çözüm arayışının, “Terörsüz Türkiye” projesinin mimarı ilan etti Erdoğan.
Dolayısıyla o fotoğrafın yayınlanmasında şaşılacak bir şey yok, hayatın olağan akışına uygun.
DEM Partiye: “Ayarlıyorsunuz, değil mi?
Erdoğan, DEM Partili Buldan ile tokalaşırken, Meral Danış beştaş ve sezai Temelli izliyor. (Foto Cumhurbaşkanlığı)
Cumhurbaşkanlığı sitesinde Erdoğan’ın DEM Parti heyetiyle sohbet ederken yayınlanan fotoğrafları, dünden bu yana siyaset dünyasında tartışılıyor.
Meclis açılış konuşması ardından dağılırken, Erdoğan’ın DEM Partili TBMM Başkanvekili ve İmralı heyeti üyesi Pervin Buldan’a “Akşam ayarlıyorsunuz, değil mi?” diye sorduğunu, Hürriyet gazetesi parlamento muhabiri Bülent Sarıoğlu’nun ayrıntılı kulis haberinden öğreniyoruz. Buldan ve DEM Partililerle davet salonundaki sohbeti ve belki de DEM Parti Eş Genel Başkanı Tülay Hatimoğulları’nın çay sohbetinde ayağa kalkarak yaptığı konuşma bu sorunun yanıtıdır; Erdoğan Hatimoğulları’nın konuşmasını alkışlamış.
Erdoğan’ın DEM heyetiyle fotoğrafları sosyal medyada sert eleştirilere neden oldu. Siyaset Bilimci Behlül Özkan, liderini (Selahattin Demirtaş) yıllardır içeride tuttuğu, belediyelerine kayyım atadığı, 2023 seçimlerini karşıtlığına bina ettiği bir “partinin üst düzey yöneticilerini bu şekilde karşına dizebilmenin” siyasi zafer olduğunu öne sürdü.
Nevşin Mengü, DEM Partilileri “Hak, hukuk söylemlerine” karşı “Öcalan da Öcalan” saplantısı içinde olmakla suçladı.
DEM Parti bu jestlerle mi TBMM Komisyonunu İmralı’ya taşımak istiyor?
Davutoğlu, Babacan, Erbakan
Erdoğan, Davutoğlu ile tokalaşırken Erbakan (sağda) ve Babacan izliyor. (Foto: Cumhurbaşkanlığı)
Erdoğan, Meclis açılış akşamı davet ardından Kurtulmuş’un “liderlerle çay sohbetine” İYİ Parti lideri Müsavat Dervişoğlu’nu da çağırmıştı ama Dervişoğlu, yeni geçirdiği ameliyat nedeniyle, Erdoğan’ın konuşması ardından Meclis makamındaki sohbete katılsa da, akşlamki resepsiyona da katılamamıştı, dolayısıyla fotoğrafları da yayınlanmadı.
Ama Erdoğan, AK Parti’den ayrılıp kendi partilerini kurduktan ve CHP ile 2023 seçimleri öncesi karşısına Altılı Masa üyesi olarak çıktıktan sonra aynı ortamda bulunmadığı, davetlerine çağırmadığı Davutoğlu ve Babacan ile fotoğrafları Cumhurbaşkanlığı sitesinde yayınlandı.
Babacan, AK Partiden daha yumuşak geçişle ayrılmış, Davutoğlu ise Başbakan iken bir parti-içi darbe ile istifaya zorlanmış, bunu da ifşa etmişti.
Erbakan ise 2024 yerel seçimlerinde AK Parti’ye karşı adaylarını geri çekerlerse “yedek lastiğe dönecekleri” açıklamasıyla AK Parti’nin CHP karşısında yenilgisinde pay sahibi olmuştu.
Erdoğan’ın her üç isimle, kendi oturduğu halde el sıkışma fotoğraflarını yayınlatması, sağ yanında DEM Partili Tuncer Bakırhan ve Hatimoğulları olduğu halde sol yanında Davutoğlu, onun yanında da Babacan’a yer vermesi akıllara başka bir senaryoyu getiriyor.
CHP’ye Karşı Birleşik Cephe mi?
Erdoğan 1 Ekim akşamına dair fotoğrafları, kesitler halinde ve toplu olarak yayınlatarak adeta Meclis açılış oturumuna katılmayarak kendisini ve Özgür Özel’in deyimiyle “Bir yıldır partisine karşı saldırıları” protesto eden CHP’ye karşı adeta “Birleşik cephe” izlenimi oluşturmak istemiş görünüyor.
Erdoğan, 2 Ekim günü yaptığı bir konuşmada, sözü Ekrem İmamoğlu devamı soruşturmalar sürecinde CHP’den AK Parti’ye geçen belediyecilere getirerek “kapılarının açık” olduğunu tekrarladı. O kapıların AK Parti’nin sağındaki bütün partilere açık olduğunun da fotoğrafları idi yayınlananlar.
CHP, kendi seçmeninin de verdiği oylarla TBMM’de varlık gösteren sağ partileri böyle bir “Birleşik Cephede” karşısında bulabilir.
Erdoğan’ın bir grup muhalefet liderleriyle fotoğrafı “CHP’ye Karşı Birleşik Cephe” izlenimi veriyor ama ters tepme ihtimali de var.
Ve Uçum Senaryosu
Senaryoya gelince, Erdoğan’ın Hukuk Başdanışmanı Mehmet Uçum’un bir süre önce yazdığı akla geliyor. Erdoğan’ın yeniden aday olmak için Anayasa değişikliğine ihtiyacı olmayabilir. Mayıs 2028 seçimlerine birkaç ay kala Meclis’ten çıkacak erken seçim kararı bunu sağlayabilir. O karar DEM desteğiyle çıkabileceği gibi, diğer partilerden milletvekili ya da sedaca o oylamaya özgü oy transferleriyle sağlanabilir.
Öte yandan bu fotoğraflar kamuoyu gözünde sadece “siyasette yumuşama” olarak değil, “Hepsi bir, CHP tek” görüntüsünü de oluşturabilir. CHP’yi geçerli tek muhalefet odağı olarak tahkim edebilir. Erdoğan’ın CHP dışındaki muhalefet liderleriyle yayınlanan fotoğrafları ters teperek Özgür Özel’in muhalefet lideri olarak güçlenmesine de yarayabilir.
İşte o noktada, AK Parti’nin, İstanbul Cumhuriyet Başsavcısı Akın Gürlek’in açıklayacağı iddianamelere ve CHP içinden Özel yönetimini devirmeye yönelik açılan davalara güvendiği anlaşılıyor.
