Elvan da gitti, Nebati geldi: dolu dizgin seçim ekonomisi
Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, Hazine ve Maliye Bakanı Lütfü Elvan’ı görevden aldı. Yerine yardımcısı Nureddin Nebati geldi. Erdoğan’ın 1 Aralık 2021 tarihli kararnamesi Resmî Gazetede 2 Aralık’ın ilk saatlerinde yayınlandı. Böylece Berat Albayrak’ın 8 Kasım 2020’de görevi bırakmasıyla 10 Kasım’da bir gece yarısı kararnamesiyle işe başlayan Elvan’ın Bakanlığı bir yılı henüz doldurmuşken bir başka gece yarısı kararnamesiyle son buldu.
Elvan’ın Erdoğan’ın gözünden düştüğü bir süredir konuşuluyordu. Anlaşmazlık noktalarının başında Erdoğan’ın faizleri düşürerek enflasyonu düşürme politikasına ekonomi bürokrasisi kökenli Elvan’ın uyum sağlamaması geliyordu. Elvan, Merkez Bankasının Şahap Kavcıoğlu yönetiminde enflasyonla mücadele görevini bırakıp, asıl olarak Hazine’nin işi olan cari açığa öncelik vermesine de karşıydı. Ankara kulislerinde Elvan’ın istifa etmeme nedeni, sonradan Erdoğan tarafından ekonomiyi batırmakla suçlanmak istememesi olarak gösteriliyordu.
Erdoğan’ın Elvan’ın yerine Nebati’yi getirmesiyle 2023 seçimlerine doğru, kamu bankalarının geri ödenmesi beklenmeyip “görev zararı” sayılacak düşük faizli siyasi krediler vermeyi hızlandırması bekleniyor.
Nebati kimdir, “Erdonomi” nedir?
Bu gerçekleşirse, Türkiye 5 Nisan 1994’da dönemin başbakanı Tansu Çiller’in ilan ettiği kemer sıkma programı ardından bankacılık sistemini 2001 krizine sürükleyen filmi yeniden görebilir.
Nebati’nin Erdoğan’ın “Faiz neden, enflasyon sonuçtur” siyasetinin ateşli savunucusu olduğu biliniyor.
Nureddin Nebati, Erdoğan’ın damadı Berat Albayrak’ın da yardımcısıydı. Daha önce AK Parti milletvekilliği ve Genel Başkan Yardımcılığı da yapmış olan Nebati, parti içinde Albayrak’a yakın grup içinde sayılıyor ve İlim Yayma Cemiyeti, Ensar, Tügva, Önder gibi İslami çizgideki derneklerin üyesi. Muhafazakâr yatırımcıların iş örgütü sayılan MÜSİAD danışma kurulunda.
İktisatçılar tarafından temel kuralların dışında sayılan “Faiz neden enflasyon sonuçtur” siyasetine, İngiliz Reuters haber ajansı “Türkiye sahibi olmadığı parayı harcıyor” yorumuyla birlikte 1 Aralık’ta “Erdonomi” adını takmıştı. Dolayısıyla Nebati ataması “Erdoğan Ekonomisi” anlamında kullanılan Erdonomi döneminin asıl şimdi başladığı yorumuna da açık.
Erdoğan’ın TCMB Başkanı Kavcıoğlu’nun yatırımcılarla yapacağı duyurulan 2 Aralık toplantısının hemen öncesinde Bakan yapması, bir kararlılık gösterisi olarak da görülebilir.
Bu durum Erdoğan’ın Türk lirasının ABD doları ve Avro karşısında değer kaybını dikkate almadan faiz indirimine devam edeceğini ve mali çevreleri bu yeni duruma uyum sağlamaya zorlayacağına işaret ediyor olabilir. Bu, riskli bir seçim ekonomisi uygulamasının başlangıcı da sayılabilir.
