Geçtiğimiz yıl Şubat ayında Türkiye’nin pek çok kentinde başlattıkları eylemlerle sosyal güvenlik koşullarına dikkat çeken kuryeler ile gündeme gelen “gig eknomisi” çalışanları için Avrupa Parlamentosu’ndan düzenleme geliyor.
Turk-internetten Mehmet Taşnikli’nin haberine göre Avrupa Parlamentosu, uzun zamandır görüşülen ve dijital çalışma platformlarında çalışan kurye, sürücü gibi geçici işçilerin çalışma koşullarının iyileştirilmesine yönelik yeni tedbirler alınması için hazırlanan taslak kurallar üzerinde geçtiğimiz hafta anlaşmaya vardı.
Müzakerelerin ardından nihai metne çevirilecek olan bu çalışma ile AB milletvekilleri, yemek dağıtım kuryeleri ve araba çağırma uygulamaları sürücüleri, çevrimiçi içerik denetleme gibi küçük görevleri tamamlayan ev işçileri ve mikro işçilere kadar dijital platformları kullanan esnek çalışanlar arasında “sahte serbest meslek” olarak tanımladığı şeyi ortadan kaldırmayı amaçlıyor.
Tüm taraflar anlaştıktan sonra, kurallar her üye devletin ulusal yasalarına yazılması gerektiği anlamına gelen bir direktif haline gelecek. AB, yeni kuralların 2025 yılına kadar her ülkede yürürlüğe girmesi gerektiğini söylüyor. Avrupa Birliğinde 43 milyon bu tür çalışan olduğu tahmin ediliyor.
Planlanan mevzuat, AB çapındaki ulusal mahkemelerin esnek çalışanların çalışma haklarını artırmaya çalışan artan sayıda davayla karşı karşıya kalması sonrasında gündeme alındı. Sendikalar ve serbest çalışan örgütleri önerileri memnuniyetle karşılarken, bazı dijital platformlar, kuralların esnek çalışma haklarını baltalayacağını belirten açıklama yayınladılar.
Yeni kurallar neler ve kimler etkilenecek?
Yeni kurallar onaylanırsa, artık işe alınan işçilerin çalışan olmadığını gösterme sorumluluğunu dijital platformlara yükleyecek. İstihdam varsayımı, platformların işin nasıl yürütüldüğünü kontrol edip etmediğine bakılarak, örneğin fiyatları belirleyerek veya işçilerin üniforma giymesini zorunlu kılarak test edilecek.
Avrupa Komisyonu’na göre, AB’deki 28 milyon dijital platform tabanlı çalışanın 5 milyondan fazlası, yanlış bir şekilde, serbest meslek sahibi olarak sınıflandırılabilir.
Teklifler ayrıca, çalışma sürelerine karar veren algoritmalar, müşterileri atama ve performansı değerlendirme gibi işyeri otomasyonundan kaynaklanan suistimallere karşı koruma sağlamayı amaçlıyor.
Taslak kurallara göre, çalışma koşullarını etkileyen otomatik kararların bir miktar insan gözetiminde olması gerekiyor ve çalışanların bu kararları yönlendiren bilgilere erişimi olacak.
Mehmet Taşnikli’nin haberinin detayları için turk-internet sitesi