“Genelkurmay Başkanının kim olduğunu biliyor musunuz?” diye sorduğumda eminim hâlâ “Bilmiyoruz, çünkü artık bir önemi yok. Vesayet bitti” diye yanıtlayanlar olacaktır.
Oysa benim sorum her türlü soyutlamadan arınmış, somut bir soru. Çünkü şu anda Türk Silahlı Kuvvetlerinin üst kademelerinde daha önce benzeri görülmemiş bir belirsizlik yaşanıyor.
Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan 28 Mayıs seçimini kazandıktan sonra 3 Haziran’da ilan ettiği yeni kabinesinde Millî Savunma Bakanlığına Genelkurmay Başkanı Orgeneral Yaşar Güler’i atadı. Bu durumda TSK’daki geleneklere göre beklenen, Kara Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Musa Avsever’in Genelkurmay Başkanlığına atanmasıydı; meraklıları da bunun zaten böyle olduğunu var saydı.
Ancak durumun böyle olmadığı kamuoyuna TSK’nın resmi Twitter sayfasıyla yansıdı.
Orgeneral Avsever’in Kazakistan temaslarında unvanı “Genelkurmay Başkanı olarak da görevlendirilen” diye geçiyordu. Kırk küsur yıldır siyaset haberciliği yapan ve meslekte diplomasi ve savunma muhabiri olarak yetişen bir gazeteci olarak bu ifadeyle ilk defa karşılaşıyordum.
“Genelkurmay Başkanı olarak da”
İletişim Başkanlığının 5 Temmuz’da yayınladığı ve “Yeni bir Genelkurmay Başkanı atanana kadar” ifadesinden, Avsever’in Ağustos başında yapılması beklenen Yüksek Askeri Şura (YAŞ) toplantısına dek vekaleten atandığı da anlaşılıyordu. O zaman neden Avsever’e “Genelkurmay Başkan Vekili” denmemiş de “Genelkurmay Başkanı olarak da görevlendirilmiş Kara Kuvvetleri Komutanı” denmişti?
Keza TSK resmî internet sitesindeki haberlerin başlığında Genelkurmay Başkanı olarak yazılan Avsever’in unvanı, haberin metninde “olarak da görevlendirilen” olarak geçiyor.
Yetkililere sordum.
Öyle anlaşılıyor ki onlar da bu ifadeyi bulmakta zorlanmış, hukukçulardan destek istemişlerdi.
Çünkü Cumhurbaşkanı Erdoğan, Avsever’in vekaleten atamasını yapmamış, Kara Kuvvetleri Komutanı olarak o işe de nezaret etmesini istemişti. Nasıl olsa Yaşar Güler duruma hâkimdi.
YAŞ’ta üst kademe gidebilir
Bu durum Ankara’da Erdoğan’ın Genelkurmay Başkanı olarak Avsever ile çalışmak istemediği ve muhtemelen YAŞ’ta emekli edileceği şeklinde yorumlanıyor. Bunda Avsever’in 65 yaş sınırına yaklaşıyor olmasının payı olabileceği gibi, kuvvet komutanlarının CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu’na dönemin MSB Hulusi Akar’ın isteğine karşı dava açmamasının da payı olabileceği konuşuluyor.
Akar, 10 Ocak 2023’te Tank Palet Fabrikasındaki törende Kılıçdaroğlu’na Katar’a hisse satışını eleştirmesi nedeniyle yüklenmiş, komutanlar alkışlamış, Kılıçdaroğlu da onları eleştirince Akar da dava açmalarını istemişti. Bu isteğe sadece dönemin Genelkurmay Başkanı Güler’in uyup dava açtığı biliniyor.
YetkinReport’a bilgi veren kaynaklar, bu durumda YAŞ toplantısında Erdoğan’ın göreve daha geçen yıl atamasına rağmen Hava Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Atilla Gülan ve Deniz Kuvvetleri Komutanı Oramiral Ercüment Tatlıoğlu’nun da değiştirmesi ihtimalinin bulunduğunu öne sürüyorlar.
Yerine en güçlü aday
Kaynaklar, Erdoğan’ın Avsever’in yerine getirmesi beklenen isimler arasında İkinci Ordu Komutanı Orgeneral Metin Gürak’ın öne çıktığı görüşünde. 15 Temmuz 2016 darbe girişiminin bastırılması çalışmalarında yer alan Gürak, Genelkurmay İkinci Başkanı ilen Türkiye-Azerbaycan askeri görüşmelerinin eş-başkanlığını yürütmüş, eş-başkanlık yapmış, Libya harekâtını komuta etmiş daha sonra da Suriye, Irak, İran sınır bölgesinden de sorumlu olan Malatya’daki İkinci Ordu Komutanlığına atanmıştı. Gürak son yıllarda MİT’in iş birliğiyle artan PKK operasyonlarını da komuta ediyor.