TBMM Dışişleri Komisyonu 26 Aralık’ta yaptığı toplantıda İsveç’in NATO üyeliğini onayladı. Onay TBMM Genel Kurulundan da geçtikten sonra Türkiye İsveç’in NATO’ya üye olmasını onaylamış sayılacak. Siyasi kaynaklar Genel Kurul oylamasının 28 Aralık Perşembe günü yapılarak 2023 dolmadan yürürlüğe girme ihtimalinin bulunduğunu bildiriyor. Bazı kaynaklarsa, tasarı Genel Kurul’a gelmeden önce ABD’nin de Türkiye’ye F-16 satışı konusunda bir adım atmasının beklenmesinden yana.
Daha önce İsveç’in PKK ve FETÖ konusunda sözlerini yerine getirmesini beklediklerinde ısrarlı olan Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, ABD Başkanı Joe Biden’ın 14 Aralık’ta kendisine açtığı telefonda “Siz İsveç’in üyeliğini onaylayın, ben de F-16 satışının Kongre’den geçmesine çalışayım” dediğini aktarmıştı. Dışişleri Komisyonundaki oylama sonrasında Anadolu Ajansının sorularını yanıtlayan bir ABD Dışişleri yetkilisi, sonuçtan memnun olup sürecin tamamlanmasını beklediklerini, Biden’in F-16 desteğini daha önce ifade ettiğini söyledi.
Dolayısıyla şimdi gözler ABD’nin yeni bir adım atmayacağında ve İsveç kararının Meclis Genel Kurulu’nda ne zaman oylanacağında.
Kimler onayladı?
Diplomatik çevrelerde İsveç’in üyeliğinin Komisyonda görüşüleceğinin açıklandığı 22 Aralık günü PKK’nın Irak’ta 12 Türk askerini şehit etmesinin Komisyon’un kararını yine ertelemesine neden olabileceği konuşuluyordu. Ancak Komisyon Erdoğan imzalı tasarıyı AK Parti, CHP ve MHP’li üyelerin oylarıyla onayladı. İYİ Parti ve Saadet Partili milletvekilleri ret oyu kullanırken DEM Parti oylamaya katılmadı.
Oylama öncesi milletvekillerine bilgi veren Dışişleri Bakan Yardımcısı Burak Akçapar, özetle, Türkiye’nin terörle mücadele itirazları üzerine İsveç’in Anayasa değişikliği dahil adımlar attığını söyledi. Komisyon Başkanı Fuat Oktay ise 16 Kasım’da, karar alınmayan toplantıdan beri İsveç’in terörizme mali destek sağlayan “Kürt Kızılayı”nı engellemesini ve işbirliği amacıyla Ankara’ya bir savcı göndermesini “olumlu adımlar” olarak niteledi.
Rusya’nın Ukrayna’ya 2022’de açtığı savaş ardından İsveç ve Finlandiya, Rus tehdidi gerekçesiyle NATO üyesi olmak istemişlerdi. Kararların oy birliğiyle alındığı NATO’da Türkiye, terörle mücadele ölçütleri nedeniyle önce iki ülkeye de sonra yalnızca İsveç’e onay vermemişti. Macaristan da farklı gerekçelerle ama Türkiye’yle eşgüdüm içinde onayını vermiyordu.