Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in yeni bir nükleer doktrin imzalamasıyla ilgili konuştu, “NATO yetkilileri düşünmelidir” dedi.
Brezilya’nın Rio De Janerio kentinde gerçekleştirilen G20 Liderler Zirvesi sonrasında 19 Kasım’da basın toplantısında konuşan Erdoğan, “Rusya’nın attığı bu adım NATO yetkilileri tarafından düşünülmelidir, bu adım gözden geçirilmelidir” ifadelerini kullandı.
Erdoğan, “Her şeyden önce nükleer silahların kullanıldığı bir savaşın olumlu bir yanı vardır diyemeyiz,” diyen Erdoğan, “Son dönemde özellikle Ukrayna’nın kullandığı füzeler bu durumun nerelere vardığını, varacağını gösteriyor. Bunlar tabii olumlu gelişmeler değil. Bütün bu olumsuzluklara karşı Türkiye olarak biz tavrımızı aynen koruyor ve burada bu durumun süratle barışa yönelik bir gelişme olmasını da bekliyoruz” şeklinde konuştu.
Erdoğan’ın açıklaması ABD Başkanı Joe Biden yönetiminin 17 Kasım’da Ukrayna’ya ATACMS füzelerini kullanma izni vermesiyle tetiklenen gelişmelerin ardından geldi.
ABD’den ATACMS hamlesi
Washington yönetiminin bu hamlesinin ardından Ukrayna, ABD’den aldığı ATACMS füzelerini ilk kez Bryansk bölgesindeki bir askeri tesise karşı kullandı.
Ukrayna ordusu kullandığı silahları kamuoyuna açıklamazken, Reuters haber ajansına konuşan ve isimleri açıklanmayan bir Ukraynalı yetkili ile bir ABD’li yetkili, ATACMS füzelerinin kullanıldığını doğruladı.
Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy, ATACMS kullanımıyla ilgili temkinli bir açıklama yaparak, “Bu tür şeyler kamuoyuna duyurulmaz, füzelerin kendisi konuşur” ifadelerini kullandı.
Ukrayna Güvenlik ve İşbirliği Merkezi Başkanı Serhiy Kuzan ise bu gelişmenin “savaşın gidişatını değiştirebilecek bir şey olmadığını ancak güçleri daha da eşitleyeceğini” belirtti.
Rusya Savunma Bakanlığı, toplam altı füzenin ateşlendiğini, bunlardan beşinin hava savunma sistemleri tarafından imha edildiğini, birinin ise hedefte hasara yol açtığını açıkladı.
Rusya’dan nükleer doktrin hamlesi
Rusya Devlet Başkanı, Vladimir Putin, ATACMS saldırısının ardından 19 Kasım’da ülkenin nükleer silah kullanma eşiğini düşüren yeni bir doktrine imza attı.
Yapılan değişikliklere göre, Rusya’ya karşı konvansiyonel füzeler, insansız hava araçları veya uçaklarla gerçekleştirilen büyük çaplı bir saldırı, Belarus’a yapılacak bir saldırı veya Rusya’nın egemenliğine yönelik herhangi bir kritik tehdit, nükleer karşılık için gerekli kriterleri karşılayabilecek.
Bir koalisyona üye olan herhangi bir devletin Rusya’ya karşı gerçekleştireceği saldırı, Moskova tarafından tüm grubun saldırısı olarak değerlendirilecek.
Devlet haber ajansı Tass’a göre, yeni doktrin, nükleer yanıt verilebilecek ülke ve koalisyonların sayısını ve askeri tehditlerin türlerini genişletiyor.
Storm Shadow füzeleri de gündemde
ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Matthew Miller, Rusya’nın bu hamlesinin şaşırtıcı olmadığını ve ABD’nin kendi nükleer duruşunu değiştirmeyi planlamadığını açıkladı.
Avrupa Birliği’nin üst düzey diplomatı Josep Borrell ise Rusya’nın nükleer tehditlerini “tamamen sorumsuz” olarak nitelendirdi.
Biden’ın ATACMS kararı, İngiltere ve Fransa’nın da Ukrayna’ya Storm Shadow füzelerinin kullanımına izin vermesinin önünü açabileceği tartışılıyor.
İngiltere Başbakanı’nın sözcüsü, Rusya’nın yeni nükleer doktrinini “sapkın Rus hükümetinden gelen sorumsuzluğun en son örneği” olarak değerlendirdi.
Süpersonik özelliklere sahip ATACMS füzeleri, 300 kilometreye varan menziliyle Rus hatlarının derinliklerine ulaşabiliyor. Yüksek hızı ve balistik yörüngesi sayesinde hava savunma sistemlerini aşma yeteneğine sahip olan füzelerin her biri yaklaşık 1,5 milyon dolarlık maliyetiyle dikkat çekiyor.
Kaynaklar: Reuters, Guardian, BBC, Al Jazeera, Milliyet