Türkiye, Soğuk Savaş sonrası Rusya ve Avrupa’nın karşılıklı silah kontrolünü sağlamak için 1990 yılında imzalanan “Avrupa Konvansiyonel Silahlı Kuvvetler Anlaşması’nı” dondurduğunu duyurdu. Dışişleri, Rusya’nın çekilmesinin ardından “anlaşmanın anlamını yitirdiğini” belirtti.
Türkiye, Soğuk Savaş sonrası Rusya ve Avrupa’nın karşılıklı silah kontrolünü sağlamak için 1990 yılında imzalanan “Avrupa Konvansiyonel Silahlı Kuvvetler Anlaşması’nı” uygulamayı askıya aldı.
5 Nisan’da Resmi Gazetede yayımlanan kararda anlaşmanın 8 Nisan 2024 tarihinden itibaren uygulanmasının durdurulmasına karar verildiği belirtildi.
Kararda, “19/11/1990 tarihinde Paris’te imzalanan ve 1/7/1992 tarihli 92/3250 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile onaylanan ‘Avrupa Konvansiyonel Silahlı Kuvvetler Hakkında Anlaşma’nın Türkiye Cumhuriyeti ile Anlaşmanın tarafı diğer devletler arasında 8/4/2024 tarihinden itibaren uygulanmasının durdurulmasına, 9 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 3 üncü maddesi gereğince karar verilmiştir,” ifadelerine yer verildi.
Rusya, Avrupa’daki silahlanmayı kontrol altına almak ve NATO ile Varşova Paktı ülkeleri arasında askeri dengeyi sağlamak amacıyla Soğuk Savaş döneminde imzalanan bu anlaşmadan, 2023 Kasım ayında çekildiğini duyurmuş, ardından NATO, ABD ve Avrupa ülkeleri de peyderpey anlaşmayı askıya aldıklarını duyurmuştu.
Dışişleri: “Anlaşma anlamını yitirdi”
Dışişleri Bakanlığı kaynaklarından edinilen bilgiye göre Türkiye de “anlaşmanın anlamını yitirdiği” gerekçesiyle uygulamayı durdurdu.
Dışişleri kaynaklarına göre “daha önce Türkiye uygulamayı durdurduğunu ilan etmişti, bu alınan karar ile resmileşmiş oldu.”
Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Öncü Keçeli, konu ile ilgili paylaştığı bilgilendirme notunda, konunun “AKKA’nın uygulanmasının askıya alınması” olduğunu belirterek “bunun çekilmek anlamına gelmediğini”, geri alınabilir bir karar olduğunu vurguladı. Keçeli Rusya’nın ise anlaşmadan çekildiğini belirtti.
Keçeli, NATO Konseyi tarafından 7 Kasım’da yapılan açıklamayı hatırlatarak, Dışişleri Bakanlığı tarafından da daha önce bilgilendirmede bulunulduğunu ifade etti.
Avrupa Konvansiyonel Silahlı Kuvvetler Anlaşması (AKKA), NATO ve Varşova Paktı ülkeleri arasında askeri dengeyi sağlamak ve Avrupa’daki silahlanmayı kontrol etmek amacııyla 9 Kasım 1990’da imzalanmıştı.
Buna göre anlaşma üye devletlerin sahip olabileceği tank, topçu, zırhlı muharebe araçları, savaş uçakları ve helikopterlerin sayısına sınırlar getirmişti. Ayrıca, fazla silahların imha edilmesini, sınırlı sayıda askeri teçhizatın konuşlandırılmasını ve askeri birliklerin Avrupa’daki belirle bölgelerde yoğunlaşmasının sınırlandırılmasını öngörülüyordu. Askeri hareketliliği izlemek için de düzenli denetim mekanizmaları oluşturulmuştu.
Rusya’nın 2023 yılında anlaşmasıdan çekilme kararı, anlaşmanın geleceği hakkında endişeleri artırmış ve birçok ülkeyi anlaşmayı askıya almaya yönlendirmişti.
