CHP Genel Başkanı Özgür Özel, Bolu Abant’ta düzenlenen CHP TBMM Grubu 28. Dönem 3. Çalışma ve Değerlendirme Toplantısında (Foto: CHP.org.tr)
CHP lideri Özgür Özel’in hafta sonu Bolu’daki parti kampı ardından gazetecilerle sohbetinde dört mesaj öne çıkıyor.
- CHP yönetimi Ekrem İmamoğlu’nun önümüzdeki seçimlerde Cumhurbaşkanı adayı yapılmayacağı ihtimali üzerine çalışmaya başlamış görünüyor,
- İmamoğlu’nun adaylığının çok erken ilan edilmesinden ders çıkarmış, aynı hatayı Mansur Yavaş’ta tekrarlamamak için frenli gidiyor,
- Cumhurbaşkanını halkın seçmesinden dönüş yok diyor ki bir tür yarı-başkanlık sistemine kapı aralıyor,
- Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın CHP’yi imha hamlelerine son vermesi durumunda CHP’nin de savaş baltasını yeniden gömebileceği işaretini veriyor.
Bu dört mesajı da Özel’in sözlerinde bulmak mümkün. Tek tek bakalım.
Önce Brüksel Mitingi
Özel, CHP’nin Brüksel’de, AB’nin merkezinde yapacağı, iktidarın “yabancılara şikâyet” diye yüklenme riski yüksek olan mitinge “İmamoğlu’na darbeden uluslararası toplumun haberdar olması” açısından bakıyor.
Avrupa’daki demokratik, liberal çevreler zaten İmamoğlu’nun durumundan haberdar ve dayanışma gösteriyor ama CHP açısından kötü haber, yıllardır Türkiye’yi AB’den dışlayan Avrupa siyasetçilerinin bugün ekonomik ve siyasi manivela etkisinin cidden zayıflamış olması. Kısmen bunun da etkisiyle, Türkiye’de artık bırakalım AİHM kararlarını, Osman Kavala, Selahattin Demirtaş, Can Atalay gibi örneklerde görüldüğü üzere, Anayasa Mahkemesi kararlarını uygulamayan bir AK Parti iktidarı var.
CHP’nin durumu aynı değil. Özel, İmamoğlu vakasında CHP’nin Türkiye çapında kitleleri, sokakları, barışçıl biçimde hareketlendirebileceğini gösterdi. Meclis açılış oturumuna katılmayarak, Meclis’i de manevra alanı haline getirdi.
Öte yandan CHP’de Brüksel’in aynı zamanda NATO’nun da merkezi olduğunu, şu anda çoğu AB ülkesinin Türkiye önceliğinin silah projeleri olduğunu bilen yeterince kadro var.
Yani Brüksel mitingi bir anlamda CHP seçmenine “Yapılacak her şeyi yapıldığını” göstermek için atılacak bir adım gibi duruyor.
İmamoğlu Sonrası CHP
Siyaset kulisinde tıpkı Erdoğan’dan sonra AK Parti tartışmaları gibi İmamoğlu’nun adaylığı yasal olarak imkânsız hale gelirse CHP yönetiminin durumu tartışmaları da var. Bu tartışmalarda CHP’de Özel yönetimini seçim yerine mahkeme kararlarıyla devirmek isteyen girişimlerin de payı var elbette. 24 Ekim’deki “mutlak butlan” duruşması bir eşik olacak, bir de mahkeme kararlarıyla engellenmek istenen 39’uncu Olağan Kurultay.
Özel’in sürece bakışı ise şöyle:
- “Bizim adayımız Ekrem İmamoğlu. Çünkü arkasında artık ben, parti, yetkili kurullar ya da iki milyon CHP’li değil, 15 buçuk milyon vatandaşın oyu var. İmamoğlu aday olabildiği sürece adayımızdır.
- “Ama işte istinafın onayladığı dosya Yargıtay’da onaylanır, siyasi yasak gelirse ya da diploma… Biz tabii ki yürütmeyi durdurma ve diplomanın iadesini bekliyoruz. Bütün o diplomasını 30 yıl önce almış insanlarda olduğu gibi.
- “Ama yine de başka bir şey yaparlar, adaylığına engel olurlarsa o güne kadar adayımız Ekrem İmamoğlu, mücadele ederiz.”
“O güne kadar” vurgusu önemli ve gerçekçi.
Mansur Yavaş Seçeneği
O günden sonra CHP’nin kimilerinin önerdiği gibi Meclis’ten, siyasetten çekilmeyeceğini, mücadeleye devam edeceğini şu sözlerden anlıyoruz:
- “Mansur Bey kimsenin yedeği değil, benim gözümde de öyle değil. Mansur Bey’in kendi gönlünde de öyle değil. Ama Mansur Bey bu milletin gönlünde yeri olan çok önemli bir siyasetçi, ihmal edilemeyecek, yok sayılamayacak bir figürdür.
- “Zaman ne getirecek, Mansur Bey ne düşünecek, toplum ne düşünecek, nasıl bir noktaya geleceğiz? O gün gelmediği için, bugün o gün değil. Bunları konuşmak o açıdan yersiz.
- “Bir problem yok ama tabii o gün gelmeden bir şey söylemek için de çok erken. Benim kendimle ilgili pozisyonum net. Ben şöyle bakıyorum: Denklemi çözmek için değişkenleri sabitlemek lazım. Denklemi çözecek kişi kendini denkleme sokarsa, değişkeni sabitleyemezsin. O zaman yanlış çözebilirsin.
Buradaki anahtar sözcükler, “o günün gelmediği” ve “denklemi çözecek kişinin denkleme kendisini sokması” halinde “çözümün yanlış olacağı”. Yoksa, “Mansur Bey önemli bir seçenek” ama ona da CHP seçmeni önseçimle karar verecek.
Cumhurbaşkanını Halk Seçecek Ama…
Özel’in konuyu, parlamenter sisteme geçiş çağrışımlarıyla Cumhurbaşkanını halkın seçmesi konusuna getiriş yolu da ilginç:
- “Mesela güncel siyasette bolca konuşulur ya cumhurbaşkanını halkın seçmesi. Buradan mesela geriye gitmek zordur.
- “Taraflı Cumhurbaşkanından çok ağzımız yandı. Ama millete, ‘Sen Cumhurbaşkanı seçmeyeceksin, biz yine Meclis’ten seçeceğiz’ demek zordur. Çünkü bazı adımlar kat edildikten sonra geri dönmek doğru olmaz.
- “Ama ne olur? Cumhurbaşkanı tarafsız bir cumhurbaşkanı olabilir, bütün partilere eşit mesafede olacağı kesin garanti altına alınır, aday olma koşullarında belki parti bağlantısı gibi meselelere başka katı tedbirler alınır.”
Özel belki de hem CHP hem CHP dışı seçmenin görmek isteyeceği Yavaş gibi bir cumhurbaşkanı tarifini yapıyor. Ama aynı zamanda frenli bir gidişin işaretini de veriyor.
Baltaları Gömeriz Ama…
Bu işaretin, CHP’nin katılmadığı 1 Ekim Meclis açılış davetinde Erdoğan ile verdikleri fotoğraflar nedeniyle DEM, Gelecek, DEVA ve Yeniden Refah liderlerinin sosyal medyada hedef haline gelmesiyle zirve yapan siyasi kutuplaşmanın hemen ardından gelmesi de önemli. Özellikle DEVA lideri Ali Babacan’ın “CHP kendisini yalnızlaştırıyor” eleştirisinin Bolu toplantılarında yankı bulduğu, Özel’in aynı gün;
- Sosyal medyadaki trol saldırılarını kınayıp arasına mesafe koyması,
- Yaptığı konuşmada CHP’nin diğer muhalefet partilerinden gördüğü dostluk ve dayanışmayı vurgulaması,
- Liderleri arayarak trol saldırısının CHP yönetiminden kaynaklanmadığını söylemesi;
Özel’in de bu tırmanıştan rahatsız olduğunu gösteriyor.
CHP lideri bu noktada, 1 Ekim 2024 Meclis açılışında Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ı, o zamanki “normalleşmenin” etkisiyle ayakta karşılamaktan, bir yıl sonra toplantıyı protesto etmeye varan tutumun nedenini Erdoğan’ın CHP’yi imhaya yönelik tutumuna bağlıyor:
- “Toplumun genelinde de destek gören bir süreci yürütüyorduk. Ama biz bunu yaptıktan yedi gün sonra bir siyasetçiyi İstanbul’a başsavcı atatıp Erdoğan bize balta çekti.
- “Ama biri size balta çekiyorsa, savaş ilan ediyorsa o vakitten sonra savaş ilan edilen bir parti ne yapması gerekiyorsa onu yapıyoruz.”
Gözden kaçırmamamız gereken bir husus da önümüzdeki günlerden itibaren iç siyasetteki gelişmelerin bir yandan dış politikada Gazze, Suriye ve Rusya-Ukrayna, iç politikada Terörsüz Türkiye süreciyle iç içe gitme zorunluluğu. Erdoğan’a da Özel’e de düşen sorumluluk var.
