Mayıs ayında yapılan bir araştırmaya göre, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın CHP’li belediyelerin ihtiyaç sahibi vatandaşlarla yardım için açtığı kampanyaları engellemesi belediyeleri zayıflatmadı, tersine güçlendirdi. MetroPoll araştırma şirketinin yaptığı “Türkiye’nin Nabzı” araştırmasına göre CHP’li belediyeler Erdoğan’ın sert eleştirilerinden olumlu etkilendiler ve kendi illeri dışında, Türkiye çapında tanınırlıkları da yükseldi.
Mayıs sonu itibarıyla Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Mansur Yavaş’ın Türkiye çapında beğeni oranı yüzde 49,6. Bu oran, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın yüzde 50,7’si ardından Yavaş’ı Türkiye’de en çok beğenilen ikinci siyasetçi yapıyor. Yavaş’ın Ankara’daki beğenilme oranı ise 51,9. Bu da Yavaş’ın seçildiği 31 Mart 2019’dan itibaren oylarını düşürmediği, 1 puan artırdığı anlamına geliyor.
CHP’li belediyeler içinde Erdoğan’ın Yavaş ile birlikte en çok hedef aldığı, yardım kampanyası toplanan banka hesaplarını dondurduğu bir diğer isim de İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu idi. 23 Haziran seçim tekrarında yüzde 48,8 oy ile seçilmiş olan İmamoğlu’nun İstanbul’daki beğeni oranı, MetroPoll tarafından yüzde 13 artışla yüzde 61,8 olarak ölçülmüş. Bu da İmamoğlu’na yönelik hamlelerin İstanbul seçmeni tarafından hükümet baskısı olarak algılandığı ve tepki gördüğünün işareti. İmamoğlu, Türkiye çapında yüzde 47,1 beğeni ile siyasetçi beğeni listesinde dördüncü sırada bulunuyor.
İzmir ve Adana’da etki daha da büyük
Erdoğan’ın CHP’li belediyeler üzerinde baskı kurduğu algısının İzmir ve Adana üzerinde önceden tahmin edilemeyen bir etki yaptığı da anlaşılıyor araştırma sonuçlarına göre. İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer zaten seçilirken yüzde 58,1 gibi yüksek bir oy oranıyla koltuğa oturmuştu. Erdoğan’ın eleştirilerinden sonra bu oranın yüzde 20 artarak, yüzde 78,2 ölçüldüğü görülüyor. Bu sıçramada, anketin yapıldığı tarihten hemen önce çıkan, bazı camilerde korsan olarak Çav Bella çalınmasının hükümet tarafından iddia edildiği gibi CHP’liler tarafından yapılmadığının anlaşılmasının da payı olabilir. Soyer’in Türkiye çapında tanınırlığı da Covid-19 kısıtlamaları sırasında yüzde 2’den fazla artarak yüzde 30 sınırına (29,8) dayanmış görünüyor.
Bu anlamda CHP’li belediyeler arasında asıl sürpriz çıkışı yapan ise Adana Büyükşehir Belediye Başkanı Zeydan Karalar olmuş. Yüzde 53,6 oy oranıyla seçilen Karalar’ın Adana’da beğenilme oranının yüzde 60,1’e yükseldiği ölçülmüş MetroPoll tarafından. Ancak Karalar, ilk defa Türkiye çapında, beğenilme listesine girdiği Mayıs 2020’de yüzde 20,9 gibi bazı parti liderlerinden yüksek bir oran tutturmuş. Zeydan’ın ülke çağında tanınma oranı hala düşük, yarı yarıya. Bunun anlamı Karalar’ın Adana dışında pek çok kişi tarafından Erdoğan onu hedef aldıktan sonra tanındığı ve Erdoğan sevmiyorsa iyidir gibi bir mantıkla beğeni oyu verildiğini gösteriyor.
Geneldeki kayıplar üzerinde etkili
Ülke nüfusunun büyük kesiminin yaşadığı büyükşehirlerde CHP’li belediyeler destek kazanmasının AK Parti oy oranına bir etkisi oluyor mu? Bu konuda yapılmış bir araştırma henüz yok. Ancak sadece KONDA ve PİAR değil, MetroPoll araştırması da 24 Haziran 2018 Cumhurbaşkanlığı ve Parlamento seçimlerinden bu yana AK Parti oylarında azalma görüldüğünü ölçüyorlar. Araştırmalarda AK Parti’nin 2018 seçimlerinde yüzde 42,8 olan oy oranının, 2020 Mayıs ayında yüzde 30,7’te düştüğü görülüyor.
KONDA Genel Müdürü Bekir Ağırdır bunu “Çayın altı açık, su kaynıyor, buhara döndüğü gün fark edeceğiz” sözleriyle yorumlarken, MetroPoll Genel Müdürü Özer Sancar, bunun AK Parti kurulduğundan bu yana ölçülen en düşük değer olduğunu söylüyor. Bu arada MHP’nin de 2018 seçimlerinde aldığı yüzde 11,1 oy oranının Mayıs 2020’de 8,8’e düştüğü ölçülmüş. Cumhurbaşkanı İletişim Başkanı Fahrettin Altun daha önceki seçimlerde isabet kaydetmiş bu anket şirketlerinin sonuçlarına inanmamamız gerektiğini söylüyor.
AK Parti’den kaçan oyların bir kısmının Ahmet Davutoğlu’nun Gelecek Partisi ile Ali Babacan’ın Deva Partisine gittiği görülse de büyük bir kısmının “kararsızlar ve oy kullanmayacağını söyleyenler” saflarına dahil olduğu anlaşılıyor. Nitekim kararsız olduğunu, ya da oy kullanmayacağını beyan edenlerin oranı da hayli yüksek.
Son tablo şöyle:
“Onlar vurdu biz büyüdük”
Erdoğan’ın çok sevdiği, seçim kampanyalarında da eski Türkiye’de nasıl mağdur edildiklerini anlatmak için bir slogan gibi kullandığı “Onlar vurdu, biz büyüdük” sözleri usta şair Ece Ayhan’ın bir şiirinden alınmıştır. “Yalınayak Şiirdir” başlıklı şiirinin ikinci bölümünde Ece Ayhan şöyle yazmıştır:
“Velhasıl onlar vurdu biz büyüdük kardeşim
Babamız dövüldü güllabici odunlarla tımarhanede
Acaba halk nedir diye düşünür arada işittiği”
Güzel şiirdir, tamamını merak edenler için şuraya bırakayım.
Doğrudur, inanç ve düşünceleri güçle bastırmaya çalışanlar vurdukça İslamcı siyaset büyüdü.
Şimdi de acaba Erdoğan vurdukça CHP’li belediyeler mi büyüyor?
