Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile ABD Başkanı Joe Biden arasındaki günlerdir beklenen görüşme, bugün Brüksel’de gerçekleşti.
NATO zirvesinde bir araya gelen iki liderin 48 dakikalık görüşmesinin ardından heyetler arası toplantıya geçildi.
Afganistan ve Kabil havalimanı
Toplantı ve zirve sonrasında basın toplantısında konuşan Erdoğan, Türkiye’nin Afganistan konusunda rol oynayıp oynamayacağı konusundaki soruya şu yanıtı verdi.
“Afganistan konusundaki düşüncelerimizi çok açık net olarak Sayın Biden’a ifade ettim. Türkiye eğer Afganistan’dan çıkmamız istenmiyorsa, özellikle orada belli bir desteğin verilmesi isteniyorsa, diplomatik, lojistik, bunun yanında mali konularda Amerika’nın bize vereceği destek büyük önem arz ediyor. Ayrıca tabii ki burada Taliban gerçeğini bir kenara koymak mümkün değil. Onlarla da birçok konuları farklı atacağımız adımlarla sürdürebiliriz. Biz Pakistan’ı da yanımıza alma düşüncemizi kendilerine söyledik. İstiyoruz ki Afganistan halkı herhangi bir sıkıntı yaşamadan istiyoruz ki bu desteği kendilerine verelim. Şu an için bir mutabakat söz konusu, bir sıkıntı söz konusu değil.”
S-400’de somut çözüm yok
Erdoğan, Rusya’dan alınan ve ABD’nin tepki gösterdiği S-400 füzeleri konusundaki soruyu da şöyle yanıtladı:
“S-400’ün gündeme gelmemesi mümkün değil ama bizim düşüncemiz daha önce neyse aynı düşünceyi Sayın Başkan’a ifade ettim. F-35 konusunu aynı şekilde ifade ettim. Savunma sanayii ile ilgili olarak yapabileceklerimiz nelerdir bunları ifade ettim. Bundan sonraki süreçte de dışişleri bakanlarımız, savunma bakanlarımız muhataplarıyla görüşmek suretiyle bu işi sağlama bağlayacaktır.”
Erdoğan, bakanlıklar düzeyinde bu konudaki görüşmelerin süreceğini söyledi.
Cumhurbaşkanı, “Bizim Patriot’lar konusundaki düşüncemiz bilinen bir düşünceydi, Amerika’nın da tavrı belliydi. Amerika Patriot’ları vermedi, biz de S-400’leri almak durumunda kaldık. Bu konularla ilgili birlikte neler yapabiliriz, bunları savunma ve dışişleri bakanlarımız kendi aralarında görüşsünler dedik. Bundan sonra biz de adımlarımızı atalım, böyle bir karar aldık” dedi.
Erdoğan: Çözülemeyecek mesele yok
Erdoğan, sorulara geçilmeden önce de Biden görüşmesiyle ilgili olarak şunları söyledi:
“Zirve vesilesiyle ABD Başkanı Joe Biden’la az evvel bir araya geldik. Uzun yıllara dayalı dostluğumuzun bulunduğu Sayın Biden’la kapsamlı görüş alışverişinde bulunduk. Hem görüş ayrılığı yaşadığımız meseleleri hem de ortak çıkarlara sahip olduğumuz alanlarda işbirliği alanlarını ele aldık. Etkin iş birliğine ihtiyaç duyduğumuz coğrafyalarda yapacağımız çalışmaları görüştük.”
“Bu görüşmede salgın sonrası ortaya çıkacak yeni fırsatları da dikkate alarak aramızdaki ekonomik potansiyelin tam anlamıyla hayata geçirebilmesi için atılacak adımları değerlendirdik. İki müttefik ve stratejik ortağa yakışacak şekilde doğrudan iletişim kanallarını kullanmakta mutabık kaldık.”
“Neticede son derece yararlı, samimi bir görüşme oldu. Her alanda karşılıklı saygı ve çıkara dayalı verimli bir iş birliği döneminin başlaması anlamında güçlü bir iradenin olduğunu görüyoruz. Türkiye, ABD ilişkilerinde çözülemeyecek hiçbir mesele olmadığını, tam tersine iş birliği alanlarımızın sorun başlıklarından daha geniş ve zengin bir görünüm sergilediğini düşünüyoruz.”
Başka bir soru üzerine Erdoğan “son derece yararlı ve samimi bir görüşme olduğunu düşünüyorum” dedi ve Biden’ı Türkiye’ye davet ettiğini söyledi Erdoğan, Biden’ın da “yoğunluğunu atlattıktan sonra” Türkiye’ye gelebileceğini söylediğini aktardı.
Biden: Çok iyi bir görüşme
ABD’li haber kaynakları, Biden’ın ikili görüşmenin ardından “Çok iyi bir görüşmeydi” dediğini duyurdu.
Her iki lider de yoğun bir diplomasi gününü geride bıraktı.
İki günlük NATO Liderler Zirvesi’ne katılan Erdoğan, gün içinde Hollanda Başbakanı Mark Rutte, Yunanistan Başbakanı Kiryakos Miçotakis, Almanya Başbakanı Angela Merkel, İngiltere Başbakanı Boris Johnson, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ve İspanya Başbakanı Pedro Sánchez ile de ikili olarak bir araya geldi. Erdoğan, bir gün önce de Letonya Cumhurbaşkanı Egils Levits, Litvanya Cumhurbaşkanı Gitanas Nauseda ve Macaristan Başbakanı Viktor Orban ile görüşmüştü.
Macron-Erdoğan görüşmesi
Macron, düzenlediği basın toplantısında “dostça geçtiğini” ancak Akdeniz gerilimi sırasında gündeme gelen “hakaretler konusunda özür gelmediğini” söyledi.
Libya konusunu görüşen iki lider, “paralı askerlerin ülkeden olabildiğince hızlı bir şekilde çekilmesini için” birlikte çalışmak konusunda anlaştı.
Erdoğan, “Sıklıkla konuştuğum Şansöyle Merkel’le kapsamlı bir fikir teatisi gerçekleştirdik. Yunanistan Başbakanı Sayın Miçotakis’le görüşmemizde yeniden canlandırdığımız diyalog mesajını sürdürmeyi kararlaştırdık” diye konuştu.
Erdoğan, Miçotakis’in “sakin bir yaz geçirilmesi” temennisine katıldığını söyledi. Erdoğan, Miçotakis’e “araya üçüncü ülkeleri karıştırmadan”, bire bir temaslarla sorunların çözülebileceğini söylediğini iletti.
