Dünyanın en büyük tahıl ihracatçısı konumundaki Rusya ve Ukrayna’da üretilen tahıl, Rusya’ya uygulanan yaptırımlar, Karadeniz’deki mayınlar ve askeri engellemeler sebebiyle dünya pazarına ulaşamıyor.
Rusya-Ukrayna Savaşı ve uluslararası yaptırımlar sebebiyle Karadeniz sahillerinde bekleyen 20 milyon tondan fazla tahılın dünya pazarına ulaştırılması için “tahıl koridoru” kurulacak.
Türkiye’nin Rusya ve Ukrayna yetkilileriyle aktif diplomasi yürüttüğü koridor için BM çatısı altında bir yol haritası hazırlandı. Taraflar önümüzdeki günlerde detayların konuşulması için İstanbul’da bir araya gelecek.
Dünyanın en büyük tahıl ihracatçısı konumundaki Rusya ve Ukrayna’da üretilen tahıl, Rusya’ya uygulanan yaptırımlar, Karadeniz’deki mayınlar ve askeri engellemeler sebebiyle dünya pazarına ulaşamıyor. İki ülkenin buğday ve emtia arzının kesintiye uğraması dünya çapında kıtlık ve açlık endişelerini de arttırıyor.
BM çatısında “güvenlik koridoru” çalışması
Endişelerin aşılması için Türkiye, Rusya, Ukrayna ve BM yetkilileriyle aktif müzakere yürüttü.
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu 31 Mayıs’ta Anadolu Ajansı’na yaptığı açıklamada BM’nin Türkiye, Rusya ve Ukrayna’dan oluşan dörtlü bir temas grubu oluşturulması için teklifte bulunduğunu, tarafların teknik düzeyde bir toplantı gerçekleştirmek için anlaştıklarını açıklamıştı. Dışişleri bakanı, bu konuda henüz bir mütabakat sağlanmadığını belirtmişti.
Milliyet Gazetesinin haberine göre dörtlü çalışma grubunun yol haritası belirlendi. Buna göre toplantı BM koordinasyonunda olacak ve Türkiye, Rusya ile Ukrayna arasında arabuluculuk rolü üstlenecek.
İstanbul koordinasyon merkezi olacak
BM çatısı altında yapılacak çalışmada deniz mayınlarının temizliği, gemilerin güzergahı, sigortası, güvenliği ve komuta merkezinde yer alacak görevliler gibi konular dörtlü toplantıda değerlendirilecek. Ana amaç Karadeniz’deki limanların çevresinde mayın temizliği yapılarak tahıl stoğunun dış pazarlara güvenli bir şekilde ulaşmasını sağlamak olacak. İlk aşamada Ukrayna’nın Odessa limanı mayınlardan temizlenecek ve gemi güvenliği sağlanınca tahıllar çıkarılmaya başlanacak. Çalışmanın koordinasyon merkezinin de İstanbul olması planlanıyor.
Cumhurbaşkanı Erdoğan geçtiğimiz günlerde Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski ile telefon ile görüşmüş, tahıl koridoru konusunu da gündeme getirmişti. AA’nın haberine göre diplomatik kaynaklar, Putin ve Zelenski’nin “tahıl koridoru” konusundaki iş birliğine olumlu baktığını aktarıyor.
Taraflar önümüzdeki günlerde detayların konuşulması için İstanbul’da bir araya gelecek.
Lavrov 8 Haziran’da İstanbul’da
AA’ya konuşan Mevlüt Çavuşoğlu, koridor ile ilgili çalışmaların sürdüğünü, Karadeniz’de bir güvenlik koridoru açılması konusunu görüşmek üzere Rusya Dışişleri Bakanı Sergei Lavrov’un 8 Haziran’da Türkiye’ye geleceğini açıkladı.
“Askeri bir heyetle gelecek. Bu güvenli koridorun oluşması, gemilerin girip çıkması için neler yapılması gerekiyor, bizim Milli Savunma Bakanlığımız ve askerlerimiz, ilgili birimlerimizle oturacağız ve bunları teknik olarak görüşeceğiz.”
Farklı ülkelerden mevkidaşlarını bu ve gelecek hafta Türkiye’de ağırlayacaklarını belirten Çavuşoğlu, “Cumhurbaşkanımız bize talimat verdi. Tamamen bu konuya odaklanmamız gerektiğini söylediler. Gece-gündüz bu koridorun açılması için neler yapılması gerekiyor ona odaklanacağız. En önemli ve öncelikli konu bu. Bu çözülürse iki ülke arasında önemli bir güven artırıcı adım atılmış olacak.” değerlendirmesinde bulundu.
Global buğday arzının yaklaşık yüzde 30’u Ukrayna ve Rusya’da üretiliyor ve halen 20 milyon ton tahılın sahillerde beklediği düşünülüyor.
Türkiye Rusya-Ukrayna Savaşı’nın başladığı günlerden bu yana krizin çözülmesi için aktif diplomasi yürütüyor.
