Yetkin Report | Siyaset, Ekonomi Haber-Analiz, Yorum

  • English
  • Siyaset
  • Ekonomi
  • Hafıza Kartı
  • Hayat
  • Yazarlar
  • Arşiv
  • İletişim

Türkiye’nin Buzulları Yok Oluyor

Yazar: Utku Perktaş / 23 Eylül 2022, Cuma / Oda: Hayat

Cilo Dağı, Uludoruk Buzulu: Araştırmacılar bölgedeki buzullarda belirgin çekilmenin olduğunu belirtiyor. Türkiye’nin önemli buzulları eriyor. 

Türkiye’de Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgelerinde bulunan daimî kar sınırının üzerindeki dağlarda buzullar yer alır. Genellikle vadi buzulu ve buzyalağı buzulu tipinde olan buzulların yanı sıra, Türkiye’nin tek doruk buzulu Ağrı Dağı’ndadır. Yaklaşık 10 kilometrekarelik alanıyla da ülkedeki en büyük buzuldur. Türkiye’nin en büyük vadi buzulu ise ülke içindeki buzulların üçte ikisini bulunduran Güneydoğu Toroslardaki 4 kilometre uzunluğu ve 8 kilometrekare alanıyla Uludoruk Buzulu’dur; Cilo Dağlarında yer alır. Ne yazık ki, Türkiye’de bulunan buzulların, 20. yüzyılın başından beri eriyerek geriledikleri gözlenmekte.

Cilo Buzulları

Küresel ısınmanın neden olduğu iklim değişikliği nedeniyle, Hakkari-Yüksekova sınırında bulunan 20 bin yıllık, yani Dünya’da son buzul maksimumu döneminden kalan Cilo Buzulları giderek küçülüyor. Bölgede gözlem yapan araştırmacılar 2009 yılından bu yana buzullarda önemli miktarda küçülme meydana geldiğini, buzulların 1 kilometreye kadar düştüğünü gözlemlediler. Bu erime böyle devam ederse, bölgedeki buzulların 20 ila 30 yıl içinde tamamen ortadan kalkacağı ise bir gerçek.

Ağrı Dağı’nın zivesindeki buzul hacmindeki azalma. Ağrı Dağı’nın şapka buzullarındaki erime o kadar belirgin ki, dağ eteklerindeki bazı köylerde sel baskınları bile yaşanabiliyor.

Isınıyoruz

Son yüz yıllık yüzey sıcaklık verilerine baktığımızda Dünya’nın ısındığı yadsınmaz bir gerçek. Son 30 yıldır yapılan çalışmalar neticesinde de, Hakkari bölgesindeki buzulların yüzde 48’i erimiş durumda. Erimeden arta kalan buzullar ise güneş görmeyen ya da az gören yerlerdeki buzullar. Yani, ülkemiz önemli ölçüde bir buzul kaybıyla karşı karşıya. Nedeni de yüzey sıcaklıklarındaki artış.

Buzullar tatlı su bakımından önemli depo alanlarıdır

Dünya’daki su hacminin yüzde 1 ila 2’sini tatlı su kaynakları oluşturur. Yani, tatlı su oldukça sınırlı bir kaynak olarak kabul edilir. Tatlı su kaynaklarının çok azı yüzey üzerindedir. Esasen yer altı su kaynakları tatlı su için çok önemlidir. Bu nedenle de buzullar oldukça önemli kaynaklardır ve bu nedenle de sürdürülebilirliği çok önemlidir. Kışların kısa sürmesi ve kış aylarına ait ortalama yüzey sıcaklıklarındaki yükselme buzulların onarımını da imkansız hale getirmektedir.

Karasal ortamdaki buzullar ekosistem devamlılığı açısından önemli

Bugün Dünya’nın farklı yerlerinde buzul kayıpları küresel ısınmaya bağlı olarak devam etmekte. Bu kayıplar nedeniyle buzulların bulunduğu yaşam ortamlarında ekolojik yapı değişmekte. Soğuk seven türler buzulların sağladığı ortamları bulabilmek için dağılımlarını değiştirmek isterken, sıcak seven türler de buzullardan arta kalan alanlara giriş yapmakta. Sonuç tür dağılımlarındaki değişimlere bağlı olarak ekosistem yapısındaki değişimler olarak karşımıza çıkmakta. Sırf bu nedenle son 30 yıl içinde Güney Amerika’nın And Dağları bölgesinde en az 5 kuş türü ortadan kalkmış durumda.

İnsanın olmadığı bir ortamda yok oluş hızının milyon yılda 1 ila 10 tür olduğunu düşünürseniz, bu, kısa zamanda çok büyük bir tahribat. Türkiye’de bu anlamda durum nedir? Bilmiyoruz! Detaylı çalışmalara acil ihtiyacımız var.

Bugün içinde olduğumuz dönemi karakterize eden iklim krizi, bir sonraki pandeminin kuraklık olabileceğini gösteriyor. Buzulların erimesi, tatlı su depolarının geri dönüşümsüz yok olduğunun bir göstergesi. Türkiye kuraklığı farklı şekillerde deneyimliyor, fakat Dünya’daki buzullar gündeme gelirken kendi coğrafyamızda ne olup bittiğinin farkında değiliz. Buzullarımızı kaybediyoruz ki, bu tatlı su kaynaklarımızı da süratle yok ettiğimizi gösteriyor. En kısa vadede odaklanmamız gereken bir konu.

Yetkili kişilere duyurulur!

close

Yeni yazılardan haberdar olun! Lütfen aboneliğinizi güncelleyin.

İstenmeyen posta göndermiyoruz! Daha fazla bilgi için gizlilik politikamızı okuyun.

Aboneliğinizi onaylamak için gelen veya istenmeyen posta kutunuzu kontrol edin.

Etiketler: Buzullar, erime, iklim değişikliği, Türkiye, utku perktaş

OKUMAYA DEVAM EDİN

Tek üniversiteye tek seferde 150 akademik kadro: Değersizleştirme
Karadeniz’i yine sel vurdu: Tek sorumlu sağanak yağış mı?
Sağlık Bakanlığı’ndan prematüre aşı açıklaması
  • Mutabakatta yargı: eksiklere rağmen öncelikler yerinde31 Ocak 2023
  • Millet İttifakı mutabakat metninde kadının adı31 Ocak 2023
  • Millet İttifakı’nın dış politika mutabakatı: Yetersiz31 Ocak 2023
  • Ortak politikalar ekonomi ve finans alanında gerçekçi31 Ocak 2023
  • Türkiye’yi onarma ve iyileştirme iddiası31 Ocak 2023
  • Millet İttifakı Programı: En çok alkışı Çankaya’ya dönüş aldı30 Ocak 2023
  • Muhalefet cephesi: program önemli de kim uygulayacak?30 Ocak 2023
  • Çifte standart normalimiz oldu: ABD, Avrupa, Rusya, PKK30 Ocak 2023
  • ABD Özel Kuvvetleri PKK eğitiminde: The Washington Post29 Ocak 2023
  • Sınavların gölgesinde eğitim: Testlere son, yaşama merhaba28 Ocak 2023
Haberler arşivinde arama yapın...

Siyaset

Ekonomi

Hafıza Kartı

Hayat

Arşiv

English

Hakkımızda

Künye

Yazarlar

Yardım

Reklam & İşbirliği

Bize Ulaşın

Made with ♥ by tbtcreative.com © 2022 yetkinreport.com All rights reserved.

Kurumsal Bilgiler     ·      Yardım     ·      Kullanıcı Sözleşmesi     ·      Yasal Çekince

TOP