Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) Ağustos ayı enflasyon hesaplamalarına göre Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) yıllık yüzde 58, aylık yüzde 9,09 arttı.
TÜİK’e göre TÜFE’de Ağustos ayında bir önceki aya göre yüzde 9,09 artış oldu. TÜFE bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 58,94, on iki aylık ortalamalara göre yüzde 56,28 arttı.
Yurtiçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) ise Ağustos ayında bir önceki aya göre yüzde 5,89, bir önceki yılın Aralık ayına göre yüzde 31,59, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 49,41 ve on iki aylık ortalamalara göre yüzde 71,97 artış gösterdi.
Bağımsız ENAGrup hesaplamalarına göre ise Tüketici Fiyat Endeksi (E-TÜFE) Ağustos ayında yüzde 8,59 arttı. E-TÜFE’nin son 12 aylık artışı yüzde 128,05 olarak gerçekleşti. 2023 yılı, Ocak-Ağustos dönemi enflasyon oranı ise yüzde 83,96 oldu
11 puan yükseldi, artış sürecek
2021 Aralık ayında kur krizi ile başlayan ve 2022 yılında yüzde 80’ler ile zirveye ulaşan enflasyon artışı, yıl içinde baz etkisi ile düşüş göstermiş, Mayıs seçimlerinin ardından tekrar yükselişe geçmişti.
Seçimden sonra yenilenen ekonomi yönetimi ile Merkez Bankası, enflasyon ile mücadele kapsamında para politikasında değişikliğe gitti, politika faizini kademeli olarak yüzde 25’e yükseltti. MB, yaptığı açıklamada sıkılaştırma ve sadeleşme politikalarının süreceğini belirtti.
Merkez Bankası Başkanı Hafize Gaye Erkan, Temmuz ayında yaptığı enflasyon bilgilendirme toplantısında bankanın yıl sonu enflasyon tahminini yüzde 22,3’ten yüzde 58’e çıkardığını açıklamıştı.
Erkan, enflasyonda yükeslişin beklendiğini, 2024 sonunda yüzde 33, 2025 yılı sonunda ise yüzde 15’e düşeceğini tahmin ettiklerini, “istikrar döneminin başlangıcının” ise 2025 yılı sonunda olduğunu söyledi.
Ağustos başında yayınlanan MB Piyasa Katılımcıları anketine göre de enflasyon yükselişini 2024 yılında da sürdürecek. Ankete göre katılımcıların yıl sonu enflasyon tahmini yüzde 59. Tahminlere göre 13 ay sonrası TÜFE beklentisi de yüzde 42.
Ekonomi yazarı Fatih Özatay, enflasyon ile ilgili yorumunda “Kademeli rasyonele dönüşün böyle bir açmazı var işte: Rasyonele döneceğim derken bir türlü rasyonele dönememe riski giderek artıyor. Enflasyon 11 puan artarak yüzde 59’a yükseldi” dedi.
Özatay, “Ayrıntılı bir program olmayınca ve para politikasında gecikmeli ve yavaş adımlar atılınca kur ve enflasyon patladı. Hemen seçimden sonra tepki verilseydi bu ölçüde olumsuzluk yaşanmayacaktı,” değerlendirmesinde bulundu.
Kademeli rasyonele dönüşün böyle bir açmazı var işte:
Rasyonele döneceğim derken bir türlü rasyonele dönememe riski giderek artıyor.
Enflasyon 11 puan artarak %59'a yükseldi.Ayrıntılı bir program olmayınca ve para politikasında gecikmeli ve yavaş adımlar atılınca, kur ve…
— Fatih Özatay (@OzatayFatih) September 4, 2023
En çok artış lokanta ve oteller
TÜİK rakamlarına göre bir önceki yılın aynı ayına göre en az artış gösteren ana grup yüzde 24,97 ile konut oldu. Buna karşılık, bir önceki yılın aynı ayına göre artışın en yüksek olduğu ana grup ise yüzde 89,31 ile lokanta ve oteller oldu.
Ana harcama grupları itibarıyla 2023 yılı Ağustos ayında bir önceki aya göre en az artış gösteren ana grup yüzde 3,11 ile eğitim oldu. Buna karşılık, 2023 yılı Ağustos ayında bir önceki aya göre artışın en yüksek olduğu ana grup ise yüzde 16,61 ile ulaştırma oldu
İşlenmemiş gıda ürünleri, enerji, alkollü içkiler ve tütün ile altın hariç TÜFE’deki değişim, 2023 yılı Ağustos ayında bir önceki aya göre yüzde 9,32, bir önceki yılın Aralık ayına göre yüzde 47,21, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 63,52 ve on iki aylık ortalamalara göre yüzde 57,77 olarak gerçekleşti.