Trump, Hamas’ın Gazze Barış Planını kabule hazır olduğunu açıkladı, İsrail’e “dur” dedi, Türkiye dahil 5 ülkeye teşekkür etti. (Foto: Avi Ohayon/GPO)
ABD Başkanı Donald Trump, Hamas’ın İsrail’le barışa hazır olduğunu bildirerek İsrail’e Gazze operasyonlarını durdurma çağrısında bulundu. Hamas’ı 29 Eylül’de İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile birlikte açıkladığı Gazze Barış Planına razı ettikleri için Türkiye, Katar, Suudi Arabistan, Mısır ve Ürdün’e teşekkür eden Trump, şimdi sırada planın ilk aşaması olan esirlerin iadesinin bulunduğunu söyledi.
İsrail Başbakanlık Ofisi de Hamas’ın planı “prensipte ve ana hatlarıyla” kabul ettiğini duyurdu ve esir değişimi aşamasına hazır olduklarını bildirdi.
Katar merkezli El Cezire haber kanalı, ABD ve İsrail ifadelerindeki ihtiyat payının, Hamas’ın kabul açıklamasında silah bırakmaya dair henüz net bir ifade olmamasına bağladı.
Hamas’ın yanıtı Trump’ın 3 Ekim’de Hamas’a planın kabulü için 6 Ekim’e kadar süre tanımasından saatler sonra geldi.
Trump’ın Hamas açıklamasını yapmasından kısa süre önce, İletişim Başkanlığı, ABD Başkanının Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ı arayarak Gazze’deki gelişmeler üzerine konuştuklarını, bu görüşmede Erdoğan’ın savunma sanayii işbirliğini de hatırlattığını duyurmuştu.
Erdoğan: Sıra İsrail’de
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Trump’ın Hamas açıklamasından kısa süre sonra, 4 Ekim’in ilk saatlerinde sosyal medya hesapları üzerinden, Hamas’ın attığı adım ardından sıranın İsrail’de olduğunu şu sözlerle dile getirdi:
• “Hamas’ın Gazze’de ateşkesin tesisine yönelik plana verdiği yanıt, kalıcı barışın sağlanması noktasında yapıcı ve önemli bir adımdır. Şimdi yapılması gereken, İsrail’in tüm saldırılarını derhâl durdurması ve ateşkes planına uymasıdır.
• “Gazze’ye insani yardımların ulaştırılması ve kalıcı barışın sağlanması adına tüm adımlar vakit kaybetmeden atılmalı; küresel vicdanı derinden yaralayan bu soykırım, bu utanç tablosu artık son bulmalıdır.
Trump, Gazze planın taslağını ilk olarak 23 Eylül’de BM Zirvesi için Nev York’ta bulunan, Türkiye dahil 8 Müslüman nüfuslu ülke lideriyle paylaşmış, 29 Eylül’de Beyaz Saray’da Netanyahu ile son şeklini verdikten sonra açıklamıştı.
Trump’ın Hamas’ın reddetmesi durumunda İsrail’in Gazze operasyonlarına desteğe devam edeceğini ilan ettiği Planın açıklanması ardından MİT Başkanı İbrahim Kalın, Hamas’ı planı kabul etme çabalarına katkıda bulunmak üzere Katar’a gitmişti.
Trump Planı ve Manda Yönetimi
Trump Planı, İsrail ve Hamas ateşkesi ardından esirlerin iadesi ile İsrail’in kademeli olarak Gazze’den çekilmesi, Hamas’ın silah bırakması, Gazze’de güvenliğin BM gözetiminde Müslüman askerlerden oluşacak bir güce devredilmesi, Hamas’ın içinde yer almayacağı geçici bir Gazze idaresinin kurulması gibi maddeler içeriyor.
Gazze’nin yeniden inşa ve imarını da üstlenecek bu yeni yönetimin başına, ABD’nin 2003’te Irak’ı işgalindeki kötü şöhretiyle tanınan, önceki İngiltere Başbakanlarından Tony Blair’in getirileceği haberleri, Birinci Dünya Savaşında Osmanlı İmparatorluğunun yenilip Türk askerlerinin çekilmesinden sonra Filistin’de kurulan İngiliz manda yönetiminin bir asır sonra geri dönüşünü de akla getiriyor.
Hamas’ın Saldırısı, İsrail’in Yıkıcılığı
Son Gazze Krizi Hamas’ın 7 Ekim 2003 sabahı İsrail’e saldırıp çoğu sivil olmak üzere 1200 kişiyi öldürmesi ve çok sayıda esirle Gazze’ye dönmesiyle başlamıştı.
İsrail’in buna yanıtı çok sert olmuş, Netanyahu yönetimi sadece Hamas’ı değil, Gazze’deki bütün Filistinlileri imhaya yönelik, insani yardımları da engelleyerek açlıktan ölümlerin başladığı bir soykırım siyaseti uygulamaya başlamıştı. ABD ve Almanya yönetimlerinin başını çektiği askeri destekle İsrail ordusunca yürütülen operasyonlarda, 3 Ekim 2025’tekiler dahil öldürülen insan sayısının, büyük çoğunluğu yaşlı, kadın ve çocuklar olmak üzere 66 bin 300’ü bulduğu, yaralananların sayısının ise 170 bine yaklaştığı bildiriliyor.
İsrail’in Gazze’deki saldırganlığı dünyanın çok ülkesinde halkın tepkisine yol açmış, Avrupa Birliğinde başını İspanya ve İrlanda’nın çektiği bölünmelere neden olmuş, Türkiye’nin de çabalarıyla BM’de toprakları yok edilmek üzere olan Filistin’i tanıyan devlet sayısı 150’yi aşmıştı.
