AK Parti bünyesinde bir çoğulcu demokrasi ve hukuk devleti sınavı daha önümüzdeki hafta yaşanacak.
Sınav 14-15 Ağustos günlerinde.
Halen yaz tatilinde olan TBMM 15 Ağustos’ta Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas’ı ağırlamak üzere olağanüstü toplanacak. Hamas lideri İsmail Haniye’nin 31 Temmuz’da Tahran’da öldürülmesi ardından Filistin politikalarında Abbas yeniden güç kazandı. Ankara’da Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ile görüşüp Meclis’e hitap etmeden önce de Moskova’da Cumhurbaşkanı Vladimir Putin ile görüşecek. ABD’nin İsrail’e destek ve İran’a baskı amacıyla Doğu Akdeniz ve Basra Körfezini silah deposuna çevirdiği günlerde önem taşıyan bir temas olacak.
Bu ziyaret Türkiye ve AK Parti’nin yeni bir demokrasi ve hukuk devleri sınavı olmasına da -eğer kullanılabilirse- bir zemin verecek.
Meclis hazır toplanmışken Anayasa Mahkemesi’nin 1 Ağustos’ta açıkladığı Can Atalay’ın milletvekilliği kararı Genel Kurul gündemine gelecek mi? Soru bu.
Gözler Numan Kurtulmuş’ta
TBMM Başkanı Numan Kurtulmuş dün bu konuda görüşme talebinde bulunan Türkiye İşçi Partisi (TİP) Genel Başkanı Erkan Baş ile Sera Kadıgil ve Ahmet Şık’tan oluşan, zaten üç kişilik Meclis heyetini kabul etti. 40 dakika görüştüler.
Baş görüşme ardından Kurtulmuş’un kendilerine “16 Ağustos’ta olabilir mi?” diye sorduğunu, kendilerinin de Atalay’ın Meclis kaydının canlandırılmasının Abbas’ın konuşmasından önce yapılmasının, “Meclis’in AYM kararı yokmuş gibi” davranamayacağı bakımından önemini vurguladıklarını söyledi.
Bu sözlerden çıkan anlam, Numan Kurtulmuş’un konuya baştan reddetme eğilimiyle yaklaşmadığıdır; TİP’lilerle konuyu sok dakikaya sıkıştırmadan görüşmesi de bunu gösteriyor. Kurtulmuş, 2023 Meclis açılışında Atalay’ın adını kürsüden okutmuş, örneğin TBMM İnsan Hakları Komisyonuna üye yazılmasına imkân vermişti.
Tabii zaman kazanıp gerekirse danışma görüşmelerinde bulunmak için manevra alanı da veriyor. Kurtulmuş kararını verirken Cumhurbaşkanı Erdoğan ve AK Parti içi dengeleri gözetecek mi? O da 15 Ağustos’u bir çoğulcu demokrasi ve hukuk devleti sınavı olarak değerlendirecek mi?
Ve bakalım MHP bu süreci nasıl engellemeye çalışacak?
Türkiye ve AK Parti’nin sınavı
Can Atalay, Gezi Davasında 18 yıl hapse mahkûm edilmişken 14 Mayıs 2023’te TİP Hatay Milletvekili seçilmesi AYM ile Yargıtay arasında adeta bir yargı düellosuna sahne olmuştu. MHP lideri Devlet Bahçeli ve Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Hukuk Başdanışmanı Mehmet Uçum’un Yargıtay’a destek verdiği siyasi ortamda AK Partili TBMM Başkanvekili Bekir Bozdağ Yargıtay kararını tartışmalı bir oturumda TBMM kürsüsünden okuyarak Atalay’ın milletvekili olamayacağını ilan etmişti.
Ne Türkiye ne TBMM ne AK Parti o günkü sınavı verebildi.
Ancak AYM’nin 27 Aralık 2023’te aldığı kararın gerekçesinin 1 Ağustos’ta Resmi Gazetede yayınlanmasıyla durum değişti.
Şimdi TİP bu AYM kararının Meclis kürsüsünden okunup Yargıtay’ın milletvekilliği yapamayacağı kararının “yok hükmünde” sayılmasını istiyor. CHP, DEM Parti, Saadet Partisi gruplarının olağanüstü toplantı çağrısına DEVA, EMEP ve DP’nin de destek vereceğini söylüyor; nitekim öğle saatlerinde bu çağrı yapıldı. (*)
AK Partili Tuğrul Türkeş’in Osman Kavala ve Gezicileri hapishane ziyaretinin de gösterdiği gibi, AK Parti bünyesinde çoğulcu demokrasi ve hukuk devleti kavramlarına homojen bir bakış yok.
Sorun sınavı kimin kazanacağı.
Not:
(*) 9 Ağustos 2024, saat 14.24’te güncellenmişti.