Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Rusya Cumhurbaşkanı Vladimir Putin’e tek taraflı bir ateşkes ilanının Ukrayna’da barış ve müzakereleri destekleyeceğini söylediği açıklandı. Cumhurbaşkanlığı’nın yazılı açıklaması, Erdoğan’ın 5 Ocak’ta Putin’le yaptığı telefon görüşmesi sonrasında yapıldı. Erdoğan’ın daha sonra Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenksi’yi da aradığı da bildirildi.
Açıklama uluslararası medyada yankı buldu. Türkiye Rusya’nın Ukrayna savaşına başladığı 24 Şubat 2022’den bu yana her iki tarafla da yakın bağları sürdüren nadir ülkelerden ve tek NATO üyesi. Açıklamada bu sayede Türkiye’nin tahıl ve gıda ihracatı ile esir değişimi anlaşmasına varılmasına ve Zaporijye nükleer santrali geriliminin düşürülmesine yardımcı olduğu da hatırlatılıyor.
Erdoğan aynı gün bir başka dış politika hamlesi daha yaptı. AK Parti Genişletilmiş İl Başkanları toplantısında, bakanların görüşmesi ardından Putin’le birlikte Suriye Cumhurbaşkanı Beşar Esad ile üçlü görüşebileceklerini söyledi.
Erdoğan’ın Putin’le dostluğu
Putin’in ısrarlı çağrıları sonucunda Rusya’nın arabuluculuğunda 11 yıl aradan sonra bakanlar düzeyinde ilk temas, Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar ve MİT Başkanı Hakan Fidan’ın 28 Aralık’ta Moskova’da kurulmuştu. Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu da Rus ve Suriye dışişleri bakanları ile Ocak’ın ikinci yarısında üçlü görüşme yapabileceklerini söylemişti.
Erdoğan’ın üçlü zirveden söz etmesi ABD’nin Suriye rejimi ile normalleşmeye tepki gösterip şimdi sırasının olmadığı https://medyascope.tv/2023/01/04/abdden-turkiye-suriye-normallesmesine-tepki-esad-bir-diktator-iliskileri-iyilestiren-ulkeleri-desteklemiyoruz/ açıklamasından bir gün sonra yapıldı, dolayısıyla ona yanıt niteliği de taşıyor.
Hem ABD hem de Rusya Türkiye’nin Suriye’deki PKK bağlantılı gruplara kapsamlı bir askerî harekât yapmasını engellemeye çalışıyorlar. Akar ve Fidan’ın temaslarında bu konunun yanı sıra, 2023 seçimlerinde Erdoğan açısından -ekonomik kriz kadar olmasa da- önem taşıyan Suriyeli mülteciler konusunun da ele alındığı duyurulmuştu.
Türkiye’de gaz dağıtım üssü
Cumhurbaşkanlığından yapılan açıklamada Erdoğan’ın Putin’le “Türkiye’de bir doğal gaz merkezi kurulması” projesi doğrultusunda “yol haritasının tamamlanması” konusunun da görüşüldüğü bildirildi.
ABD ve AB yaptırımlar altındaki Rusya, enerji ihtiyacı çeken Türkiye ile üçüncü pazarlara ihracay yolunu böyle açmayı planlıyor.
Türkiye ve AB üyesi Bulgaristan 3 Ocak’ta Türkiye’den gaz alımı konusunda 13 yıllık uzun vadeli bir anlaşma imzalamıştı.